'De potentie van zonne-energie wordt steeds meer op waarde geschat'

22.06.2021 Jan de Wit

Eind augustus komt Dutch New Energy Research (DNE Research) met een geüpdatete versie van hun 5-year forecast van de Nederlandse zonne-energiesector. Directeur van Dutch New Energy Research, Rolf Heynen, zag vorig jaar dat de coronadip de PV-markt minder hard raakte dan in eerste instantie werd gedacht. "De sector drijft op een residentiële sector die sterker is dan verwacht." Hoe zien de bijgestelde verwachtingen eruit?

“Veel vakanties gaan niet door, installateurs merken dat consumenten hun vakantiegeld inzetten om zonnepanelen aan te schaffen”, zo merkte Heynen op. “De sector drijft op een sterker dan verwachte residentiële sector.”

Solar365 sprak alvast met hoofdonderzoeker Steven Heshusius over het naderende rapport, zijn werk voor DNE Research en hoe hij denkt over de ontwikkelingen in de sector. De hoofdvraag van de vorig jaar uitgebrachte 5-year forecast van DNE Research was wat de impact van coronamaatregelen zou zijn op de zonnestroomsector. Wat was de belangrijkste conclusie?
“In het onderzoek onder fabrikanten, installateurs, groothandels en projectontwikkelaars kwamen destijds sterke negatieve sentimenten naar voren. Die hebben wij verwerkt in de aannames voor de forecast. Ondanks de negatieve verwachtingen bleek zowel de residentiële sector als de zakelijke sector uiteindelijk nog veel veerkrachtiger dan in eerste instantie werd verwacht.

Zo zou er sprake zijn van aanmerkelijke vertraging in de projectenmarkt, die mogelijk zelf tot extra uitval van projecten zou leiden. Achteraf bleek een basisscenario met een sterke invloed van deze sentimenten een te conservatieve inschatting. De markt herstelde zich sneller dan gedacht.”

DNE Research voorspelde voorheen dat de piek van het geïnstalleerd PV-vermogen in 2022 komt te liggen. Hoe kijk je daar nu tegenaan?
“Projecten die worden gefinancierd met behulp van SDE+(+) zijn een belangrijk onderdeel van het jaarlijks geïnstalleerd vermogen. Vorig jaar rekenden wij met een jaarlijkse afbouw van deze subsidies van 10 miljard euro in 2019, naar 7 miljard euro in 2020 en uiteindelijk 5 miljard euro in 2021.

Deze afbouw en het succes van PV binnen de nieuwe SDE++-regeling zijn belangrijke drijfveren in onze scenario’s. Nu was er in 2020, mede door het Urgendavonnis, uiteindelijk toch 9 miljard euro beschikbaar budget. Met 3,5 GW bleek PV redelijk succesvol binnen de SDE++, daardoor schuift de piek voor dit segment vermoedelijk wel naar 2023.

Of het piekniveau na die tijd kan worden vastgehouden hangt samen met de ontwikkeling van extra stimuleringsmaatregelen of juist een groeiend aandeel van subsidievrij PV.”

In hoeverre zijn jullie voorspellingen accuraat gebleken?
“In de afgelopen twee jaar hebben we het jaarlijks geïnstalleerd vermogen telkens in onze forecast weten te vangen. In 2019 voorspelde het basisscenario de werkelijke ontwikkeling het best en afgelopen jaar lag het hoge scenario slechts 3 procent onder het uiteindelijk geïnstalleerd vermogen.”

De hoeveelheid geïnstalleerd PV-vermogen komt vrijwel iedere keer boven de meest gunstige scenario’s uit. Hoe komt dat?
“Wereldwijd heeft PV zich in een rap tempo ontwikkeld tot een van de goedkoopste manieren van energieopwek. In het algemeen wordt het jaarlijks geïnstalleerd PV-vermogen onderschat omdat er onvoldoende rekening wordt gehouden met de sterke prijsdaling die de techniek de afgelopen 20 jaar heeft doorgemaakt.

In onze forecast lag de onderschatting van afgelopen jaar voornamelijk aan een te pessimistische inschatting van de gevolgen van lockdownmaatregelen. Dat PV zelfs in tijden van een pandemie relatief gunstige cijfers kan overleggen laat zien dat de potentie van zonnestroom steeds meer en breder op waarde wordt geschat.”

Om de data te presenteren is DNE Research overgestapt naar een interactief dashboard voor de Dutch Solar Quarterly. Waarom hebben jullie dit gedaan?
“Naar aanleiding van onze forecasts van de afgelopen twee jaar kregen wij vaak de vraag of wij naast het basisscenario, ook meer achtergrond konden geven bij de overige scenario’s. Door de forecast in dashboardvorm aan te bieden kunnen we hieraan voldoen.”

Wat zijn de voordelen van een interactief dashboard?
“Behalve dat er kan worden ingezoomd op de uitwerking van specifieke scenario’s, biedt een interactief dashboard de mogelijkheid om de effecten van specifieke aannames te testen. Denk dan bijvoorbeeld aan een effect van een salderingsregeling voor de residentiële markt, of de impact van wijzigingen in de evaluatiecriteria van de SDE++-beschikkingen.”