Waar het zonnepaneel een middel is dat vervuiling moet bestrijden, is het wel zo logisch als de productie daarmee in lijn is. Toch komen er ook veel schadelijke middelen kijken bij de productie van zonnepanelen. Exasun timmert hard aan de weg om panelen efficiënter en duurzamer te maken.

Jan-Jaap van Os is werkzaam als Chief Technology Officer bij Exasun. Van Os vertelt enthousiast over de route die het bedrijf voor ogen heeft.  

Wat zijn de ambities van Exasun?

“We willen dat panelen 30 jaar mee kunnen gaan. Het is eigenlijk heel raar dat een paneel slechts 10 tot 15 jaar meegaat. Als je wilt dat stroom goedkoper wordt, moet je de levensduur verlengen. De stroomprijs gaat dan automatisch omlaag."

"De wens voor duurzamere en langer te gebruiken panelen was voor mij de intrinsieke motivatie om het bedrijf te beginnen. De ingrediënten van panelen spelen hierbij een grote rol. Er zit bijvoorbeeld vaak fluor in panelen. Dat is misschien goed voor je tanden, maar voor de natuur is het puur gif. Ook zit er vaak PFAS in panelen, dat zijn kleine plastic korreltjes die je ook veel in de bouw tegenkomt. Deze korrels eindigen helaas altijd in de natuur. We moeten dat soort materialen vervangen door een duurzaam alternatief."

Lood is momenteel het onderwerp van gesprek, daar is Exasun al jaren van af. Hoe komt dat?

"Het lood dat nog vaak in de soldering gebruikt wordt kan de natuur helemaal niet aan. Het is hartstikke giftig. We zijn daarom jaren geleden gaan kijken hoe we onze panelen loodvrij kunnen maken. Dat is sinds twee jaar gelukt. Het is technisch dus wel degelijk mogelijk."

"Lood heeft technische eigenschappen die heel erg handig zijn voor bijvoorbeeld elektrische verbindingen. Het is flexibel, dat is handig voor panelen die in allerlei weersomstandigheden komen te liggen. Als de verbinding bros is kan het paneel sneller stukgaan. Flexibiliteit in de verbinding gaat dat tegen." 

"Maar inmiddels zijn er dus ook een loodvrije verbindingen die flexibel zijn. Je hebt bijvoorbeeld elektrisch geleidende lijmen. Die alternatieven zijn alleen wat duurder. Deels omdat dit allemaal nieuw is, maar ook omdat de grote bedrijven het nog niet zo interessant vinden. Klanten in Nederland vinden het belangrijker dat panelen loodvrij zijn dan de zonneparkenbouwers in China."

Waarom is lood nog toegestaan?  

"Lood is verboden in elektronica, maar zonnepanelen vormen daar een rare uitzondering op. In Europa zijn er verschillende regels vastgesteld voor zogeheten ‘hazardous materials’. Dat zijn onder meer fluor en lood, maar toch mogen beiden in zonnepanelen gebruikt worden. De regels om materialen uit te sluiten zouden echter aangepast moeten worden op het moment dat er alternatieven zijn, nu dus."

"Een voorbeeld: Auto’s mogen niet meer op stookolie rijden omdat er betere alternatieven zijn. En op een gegeven moment zullen diesel en (loodvrije)benzine ook worden verboden. De alternatieven voor lood in zonnepanelen zijn inmiddels voor iedereen beschikbaar, het is dan ook gek dat de regels hieromheen nog niet zijn aangepast."

Waar komt dat door?

"Er wordt onvoldoende voorgelicht. Een klant weet meestal niet dat er lood in het paneel zit. De consensus is over het algemeen dat panelen duurzaam zijn omdat ze duurzame stroom leveren. Begrijp me niet verkeerd. Ik wil niet dat er minder panelen worden gemaakt en geplaatst. Maar we zouden als markt moeten zeggen: “Over zoveel jaar moeten we allemaal loodvrij.” Men hoeft van mij niet enkel nog onze panelen te kopen. Ik wil de hele markt wakker schudden."