De energietransitie gaat een nieuwe fase in met residentiële energieopslag. Op het gebied van techniek worden er grote stappen gezet als het gaat om bijvoorbeeld slimme aansturing. Techniek is echter niet alles. Er komt ook een heel stuk menselijk gedrag bij kijken, willen we deze fase succesvol laten verlopen.

Bij Accuselect zien we in Vlaanderen dat er een enorme groei is van de vraag naar thuisbatterijen. Met de vrij plotse overgang naar de digitale meter in plaats van de terugdraaiende teller, samen met een premie voor thuisbatterijen, is de aanschaf van een thuisbatterij opeens financieel interessant geworden.

Bij een verhoogde zelfconsumptie van ongeveer 35 procent zien we dat een thuisbatterij met extra omvormer gemiddeld binnen acht tot tien jaar terug te verdienen is. In het geval dat de consument een thuisbatterij samen met zonnepanelen en een hybride omvormer aanschaft, ligt deze terugverdientijd nog lager.

Iedereen met zonnepanelen aan de thuisbatterij, toch? In de praktijk merken we dat de terugverdientijd inderdaad een van de belangrijkste redenen is voor een consument om er wel of niet een aan te schaffen. Als we in Nederland de markt voor thuisbatterijen willen laten groeien, is er dus een financiële prikkel nodig, zoals een versnelde afbouw van het salderen of een subsidie van meer dan 30 procent op de aanschafprijs.

Toch zijn er ook flink wat ‘menselijke obstakels’ die het proces van het aanschaffen van een thuisbatterij bemoeilijken voor consumenten.

Vertrouwen
Omdat het gaat om een aanschaf van soms wel 10.000 euro, is de aanschaf een grote beslissing voor de consument. Het helpt dan niet mee als zij in de oriëntatiefase van meerdere partijen een ander verhaal krijgen te horen over welke thuisbatterij bij hun past, of dat er verschillende terugverdientijden worden genoemd bij dezelfde batterij.

De consument heeft behoefte aan transparantie en begrijpelijke communicatie. Omdat het om een nieuw, technisch product gaat is er veel educatie nodig over het product voordat de consument over gaat tot aanschaf. Technische uitleg menselijk maken, alsof de buren met een thuisbatterij je erover vertellen, is hierbij cruciaal.

Voor nu zal er geïnvesteerd moeten worden in persoonlijk klantcontact waarbij niet alleen de vragen van de klant worden beantwoord, maar ook de vele voor de klant onbekende factoren worden toegelicht, zoals de degradatie van de effectieve capaciteit van de batterij.

Hoge investering
Verder zien we in Vlaanderen dat de premieregeling voor thuisbatterijen soms een obstakel kan vormen. In Vlaanderen spreken we van een premie, omdat de consument deze pas krijgt wanneer ze de werkzaamheden volgens de regels en bepalingen van de overheid (binnen de subsidie) heeft uitgevoerd.

Je kunt namelijk pas na installatie een premie aanvragen, mits je thuisbatterij is gekeurd. De hoogte van de premie wordt per jaar afgebouwd, en voor consumenten wordt de hoogte van de premie bepaald op het moment van keuring.

Geen probleem als je binnen enkele weken na aanschaf je thuisbatterij geïnstalleerd en gekeurd kunt krijgen. Helaas is er door een groot tekort aan zowel thuisbatterijen als vaklui vaak een enorm lange wachttijd na de aanschaf. Ook duurt het soms meer dan een half jaar voordat de premie op je bankrekening verschijnt.

Als consument ben je dus afhankelijk van factoren waar je zelf geen invloed op hebt, maar je portemonnee toch veel van zal merken. Kunnen we dit in Nederland anders regelen? Laten we in ieder geval vooropstellen dat ook als het gaat om de subsidie, transparantie en duidelijkheid voorop staan. Als de verwachtingen duidelijk en realistisch worden geschetst zal de consument in ieder geval niet teleurgesteld raken.

Qua techniek gaan we de goede kant op, maar laten we er ook voor zorgen dat de consument mee wil doen. We willen allemaal dat de energietransitie zo goed mogelijk verloopt, maar de eindgebruiker moet wel mee willen doen. Transparantie en begrijpelijke informatie zijn daarom van groot belang. Van oriëntatie op een website tot telefoongesprek met de installateur, van subsidie tot nazorg.