Sinds mijn vorige column is er veel reuring in de Solar. In een periode dat steeds duidelijker wordt dat zonne-energie de leidende oplossing gaat zijn, komen er toch ook wat kritische geluiden. Steeds meer komt de vraag boven “wat te doen met de grote afvalberg van zonnepanelen die op termijn gaat ontstaan?”, of “hoe schoon en duurzaam zijn die zonnepanelen nou echt?”, of de recente meldingen van dwangarbeid van Oeigoeren in China. Allemaal terechte vragen en twijfels waar de industrie een antwoord op moet geven, maar de klant en politiek spelen hier ook een belangrijke rol in met de keuzes die zij maken.

Oplossingen zijn er, maar worden pas geadopteerd als de klant en/of politiek deze gaan eisen. Zo bevatten bijna alle zonnepanelen voor mens en milieu schadelijke stoffen, zoals Fluor, Lood, Cadmium etc. Europese regelgeving staat dit toe, terwijl er al lang oplossingen zijn. Wanneer de Europese Waste Directive op dit punt aangepast wordt, zal de industrie in no-time over gaan naar zonnepanelen zonder deze giffen en kijken we over een aantal jaren niet tegen een grote giftige afvalberg aan.

Diezelfde afvalberg (700.000 ton per jaar of 50 voetbalvelden van 10 meter hoog per jaar!) is een probleem dat we nu al op kunnen lossen door zonnepanelen te ontwerpen voor recycling. Of liever een circulair zonnepaneel wat aan het einde van de levensduur in componenten uit elkaar genomen kan worden en hergebruikt. De interesse hiervoor is groot, merk ik aan het aantal interviewverzoeken en vragen die ik wekelijks hierover krijg, maar vertaalt zich nog onvoldoende naar commerciële vraag. Daar zal de politiek toch, net zoals zij bij de elektrische auto deed, een zetje moeten geven.

Tenslotte, de grote koppen in de krant over Chinese dwangarbeid in de solar-industrie. Wijnand van Hooff van Holland Solar heeft in een interview al goed geduid hoe lastig het is hier een enkele schuldige voor aan te wijzen die we kunnen boycotten. Ik denk dat Europa zich vooral de afgelopen 10 jaar geleden de kaas van de solar-boterham heeft laten eten. Nadat de Europese markt overladen is met door China gesubsidieerde zonnepanelen, vielen als eerste de Europese zonnepaneel/cel-producenten om, gevolgd door de machinebouwers. En recent hebben de kennisinstellingen fors moeten inkrimpen en zijn we voor (duurzame) energie in plaats van Saudi Arabië nu volledig afhankelijk van China geworden. Tijdens de huidige crisis werd overduidelijk hoe afhankelijk we zijn geworden voor veel meer producten van productie in China met haar eigen spelregels.

Willen we eerlijke zonnepanelen, dan zullen we de Europese solarindustrie ook eerlijke kansen moeten geven. Met duidelijke circulaire doelstellingen kan dan de zon weer snel gaan schijnen voor de Europese zonnepanelen.