De vraag naar elektriciteit blijft snel groeien, net als het aanbod van zonne-energie. Daardoor is het extreem druk op het elektriciteitsnet. Om aan de toenemende vraag te kunnen voldoen is onder meer een grootschalige uitbreiding van het elektriciteitsnet in Friesland en de Noordoostpolder nodig. In het programma Netuitbreiding Lelie (NuLelie) pakt netbeheerder Liander de uitbreiding van het middenspanningsnet in deze regio’s in samenwerking met aannemers op.

Om NuLelie uit te voeren moet ruim 1.000 kilometer sleuf gegraven worden, 2.100 kilometer middenspanningskabel worden gelegd en circa 300 transformatorhuisjes vervangen of geplaatst worden. Liander heeft hiervoor een aanbesteding in de markt gezet.

Geert Wijnen, regiolead voor Friesland en de Noordoostpolder: “De programma-aanpak is uniek omdat Liander zich hiermee in één keer van voorbereidings- en uitvoeringscapaciteit verzekert. Het programma is verdeeld in drie deelgebieden waarop aannemers kunnen inschrijven. Alle werkzaamheden in de 37 verschillende projecten binnen het programma zijn naar verwachting eind 2025 gereed. Met de uitbreiding is zo’n 250 miljoen euro gemoeid.”

Betrouwbaar elektriciteitsnet
Uitbreiding is nodig omdat het elektriciteitsnet in Friesland en de Noordoostpolder niet meer passend is om de vele ontwikkelingen die in de regio’s plaatsvinden van de gewenste capaciteit te voorzien.

Nederland heeft een van de betrouwbaarste elektriciteitsnetten van de wereld. Dit is echter niet ontworpen voor de snelle ontwikkelingen die nu plaatsvinden. De schaarste op het net is het gevolg van de groeiende economie, de digitalisering van de samenleving, het in recordtempo bouwen van huizen en het verduurzamen van de energievoorziening.

Deze ontwikkelingen zorgen voor een explosieve vraag naar elektriciteit waardoor het letterlijk knelt op het elektriciteitsnet. Door de uitbreidingen van het elektriciteitsnet in Friesland en de Noordoostpolder kunnen bedrijven en grote producenten van duurzame energie die op de wachtlijst staan weer aangesloten worden.

Drie deelgebieden, drie aannemers
Afgelopen jaar is door het programmateam hard gewerkt aan de voorbereidingen voor de aanbesteding van het Programma NuLelie. Een belangrijke mijlpaal was de publicatie van de aanbestedingsstukken eind september. Begin 2022 worden naar verwachting de drie deelgebieden van het programma gegund aan drie aannemers.

De aannemers gaan in samenwerking met en in opdracht van Liander de komende jaren in het gehele gebied werkzaamheden voorbereiden, de kabels aanleggen en de transformatorhuisjes bouwen. Om gemeenten in Friesland en de Noordoostpolder mee te nemen in de ontwikkelingen is Liander deze zomer gestart met informatiebijeenkomsten over de programma-aanpak van NuLelie.

In elke gemeente moeten de juiste vergunningen worden aangevraagd en procedures doorlopen. Liander voert dit altijd in nauwe samenwerking met de betreffende gemeente uit en betrekt belanghebbenden waaronder omwonenden van transformatorhuisjes en kabeltracés bij zowel de voorbereidings- als realisatiefase. 

Uitbreiding van de grote elektriciteitsstations
In het vorig jaar gepubliceerde Investeringsplan 2020 – 2029 beschrijft Liander de majeure uitbreidings- en vervangingsinvesteringen in de netten in de provincies waar de netbeheerder actief is. Dit betreft met name de uitbreiding van de grote elektriciteitsstations. Voor de periode tot 2029 voorziet Liander op dit moment voor Friesland en de Noordoostpolder dat 46 van de 65 stations overbelast raken.

Om dat te voorkomen gaat Liander de komende tien jaar elf nieuwe stations bouwen en acht bestaande stations uitbreiden. NuLelie richt zich op de uitbreiding van de middenspanningsnetten. Deze zijn de schakel tussen de hoogspanningsnetten van Tennet en de laagspanningsnetten die Liander ook beheert.

Op de middenspanningsnetten zijn voornamelijk grote verbruikers van elektriciteit en producenten aangesloten, zoals bedrijven, industrie, scholen, supermarkten en wind- en zonneparken. Daarmee is de uitbreiding van het middenspanningsnet een logische aanvulling op de plannen om de capaciteit van de grote elektriciteitsverdeelstations uit te breiden.