Het nieuwe normaal?

25.11.2021 Erik Bijl

Het nieuwe normaal?

And the solarcoasterride continues. In mijn vorige column verwees ik al naar het fenomeen solarcoaster. Met de gedachte dat we na een paar maanden wel weer in wat rustiger vaarwater zouden komen. In de veronderstelling dat de markt sneller terug is op het ‘oude en normale’ niveau. Met normale productiekosten, balans tussen vraag en aanbod, redelijke logistieke kosten enzovoorts. Ofwel een stabiele en voorspelbare markt.

Stijgende prijzen
Maar niets van dat alles kwam uit. Productie van panelen, en daarmee aanbod, is beperkt door stroombeperkingen vanuit de Chinese overheid, componenten zijn slecht beschikbaar, logistiek is nog steeds erg duur en dat alles terwijl de vraag naar panelen groot is en toeneemt.

Gevolg is dat we tekorten hebben op de markt en de prijzen steeds verder stijgen. Waar we vroeger voor de all black modules inkoopprijzen zagen rond de 0,20 euro per wattpiek, zal dit voor deze kwartalen eerder rond de 0,30 euro per wattpiek zijn. Ik ben nog nooit zoveel gevraagd of ik nog ergens een paar containers met modules weet te liggen, want daar ligt momenteel de grootste uitdaging.

Een einde is nog niet in zicht, ik verwacht dat dit voorlopig blijft, in ieder geval tot in tweede kwartaal 2022.

Happy new year?
Het Chinees nieuwjaar zal dit jaar extra impact hebben op de beschikbaarheid en prijzen op de markt. De weken voor 1 februari proberen alle producenten nog gauw al hun spullen op de boot te krijgen, dit zorgt voor een toenemende vraag naar plaats op de beschikbare boten en extreme drukte in de Chinese havens.

Prijzen voor logistiek stijgen daardoor razend snel. Daarna ligt de productie van veel bedrijven een tot twee weken stil, om vervolgens weer langzaam op te starten. Al met al heeft dit ook een effect op beschikbaarheid en prijzen gedurende die periode. Advies is dan ook om tijdig producten in te kopen, om eventuele leveringsproblemen te voorkomen.

Storage markt
Naast alle ontwikkelingen op de zonnestroom systeemmarkt, zien we de markt voor opslag in Europa sterk groeien. Net als in omringende landen weet eigenlijk iedereen dat ook in Nederland, opslag een belangrijke rol zal moeten gaan vervullen in het totale energievraagstuk. Het is dan ook meer de vraag wanneer deze markt er komt, dan of hij komt.

Meerdere factoren zijn hierop van invloed, zoals de lobby vanuit verschillende partijen voor een subsidie voor thuisaccu’s (gisteren nog een paper vanuit Netbeheer NL), sterk stijgende energieprijzen en het controversieel verklaarde wetsvoorstel voor de afschaffing van de salderingsregeling en de problemen op het elektriciteitsnet.

Maar hoe ziet de storage markt er nu eigenlijk uit? En waar kunnen we het trucje afkijken? De grootste opslagmarkten in Europa zijn momenteel in Duitsland en Italië. Beide landen hebben een snelle transitie doorgemaakt.

Zo zien we dat dit jaar in de residentiele markt van deze landen dat bij de plaatsing van nieuwe PV-systemen, ook direct opslag wordt geregeld, respectievelijk 80 procent in Duitsland en 90 procent in Italië. Dit nog los van de retrofit markt. In Duitsland zijn dit jaar 130.000 batterijen geplaatst.

Momenteel zijn gespecialiseerde merken als BYD en LG Chem de marktleiders van thuisaccu’s in Europa. Deze zijn compatible met veel verkochte omvormer merken, bijvoorbeeld SolarEdge, SMA, Sungrow en GoodWe. Wel is hier momenteel, net als bij de panelen, de beschikbaarheid een serieus probleem.

Naast de gespecialiseerde merken zien we ook dat veel omvormer merken eigen batterijen aan het ontwikkelen zijn, zodat zij een kant-en-klare-oplossing kunnen bieden. Hier zien we veel van bovenstaande omvomer merken weer terugkomen.

Technologische ontwikkelingen razendsnel
Technologisch zien we ook een aantal belangrijke ontwikkelingen. De batterijen worden qua gewicht en afmetingen steeds kleiner. Waar de eerste versies vaak zwaarder waren dan 100 kilo en dus alleen met meerdere personen konden worden geplaatst, kan dat nu vaak al door een persoon.

Ook het in bedrijfstellen is steeds eenvoudiger geworden en bijna plug and play. Een andere belangrijke ontwikkeling is de stapelbaarheid zonder verdere bekabeling, waardoor de benodigde installatie tijd ook sterk afneemt.

De omzet per systeem  zal sterk gaan stijgen. Iets wat ook de hele sector voor nieuwe kansen en uitdagingen zal stellen. Van hogere omzetten, tot aan de vraag of de bestaande krediet limieten bij leveranciers nog wel voldoen.

Keep on moving
Al met al blijft onze sector volop in beweging, we staat voor nieuwe kansen en uitdagingen. We zullen allemaal strategisch moeten blijven handelen om een zo goed mogelijke positie te behouden. Wat mij betreft is de onrust op de PV-markt een tijdelijk ‘nieuwe normaal’ maar wel eentje die nog even voortduurt.