De laatste jaren hadden we het vooral over de klimaatproblemen als we de urgentie van de energietransitie wilden duiden, maar daar komen nu de geopolitieke problemen rond de leveringszekerheid van de 'transitiegrondstof' aardgas weer bij.  Zo stapelen de argumenten op om vaart te maken om onze samenleving en energiesysteem op een duurzame wijze in te richten. En vaart maken kunnen we als we er maar voor kiezen.

In de rijksbegroting zijn voor de komende tijd ruime middelen voorzien om de energietransitie te faciliteren. Maar geld alleen is niet genoeg. We ontkomen er inmiddels niet meer aan om stevige keuzes te maken. Kiezen voor aanmerkelijk meer besparen, versneld opvoeren van duurzame energieproductie, ook in onze achtertuinen. En inzetten op snelle doorlooptijden van vergunningen via een crisis aanpak en vol gebruik maken van al die innovatieve oplossingen die de energie-infrastructuur flexibeler en dynamischer maakt.

Onder druk wordt alles vloeibaar. Wel, de druk wordt inmiddels stevig opgevoerd met het recente IPCC-rapport en de toenemende onzekerheid van de beschikbaarheid en leveringszekerheid van fossiele energie. Daarom mogen we verwachten dat we in de samenleving meer onconventioneel moeten denken en handelen. Niemand zit graag in de kou of wil zijn (elektrische) auto laten staan vanwege gebrek aan energie. We zijn nu eenmaal verwend door het goedkope gas, dat ook nog eens ruim voorhanden was.

Aan onze behoefte aan comfort en gemak willen we niet te veel concessies doen. En dat hoeft ook niet als we tijdig de omslag maken, want er is genoeg energie. Veel wind- en zonne-energie op zee, zeker. Maar ook op land zijn er nog veel mogelijkheden als we gedwongen worden te kiezen tussen wel of geen energie.  

Taboes en dogma’s dat wind en zonneparken 'niet fraai' zijn moeten aan de kant. Hetzelfde geldt trouwens ook voor het uitsluiten van bio-energie dat aan de meest strenge eisen voldoet. We kunnen het ons niet permitteren zo selectief de meeste duurzame bronnen af te serveren terwijl er zoveel klimaat druk en onzekerheid over de leveringszekerheid van aardgas bestaat.

Er is zoveel meer mogelijk dan we nu inzetten. Denk ook aan het verslimmen van de energie-infrastructuur door meer flexibiliteit, dynamische beprijzing en energieopslag. Het wordt de hoogste tijd dat we vooral denken aan wat er wel kan en daarmee perspectief bieden voor een duurzame toekomst want met somberen en voor alle oplossingen een probleem bedenken gaan we deze oorlog niet winnen.