"We moeten af van die terugverdientijd"

30.10.2020 Anje Hoogland

"We moeten af van die terugverdientijd"
Marjan van Aubel

Toen Marjan van Aubel tijdens haar studie tot productdesigner om zich heen keek en zonnepanelen op de daken zag liggen, concludeerde ze dat de huizen er niet heel veel mooier op werden. Dat moet anders kunnen, bedacht ze zich. Inmiddels is ze uitgegroeid tot een zeer gerespecteerd solar designer die prijzen won als WIRED's Innovation Award, en vorig jaar nog de Dutch Design Award.

“Tijdens mijn studie aan de Royal College of Art in Londen zag ik dat er supermooie gekleurde en doorzichtige zonnecellen bestaan. Daar zag ik meteen zóveel mogelijkheden mee. Want als het zelfs in glas verwerkt kan worden, kan je het bijna overal toepassen”, meent Van Aubel. Met dit besef ontwierp ze in de loop der jaren onder meer solarramen, -tafels en -glas in lood waarbij de batterij is geïntegreerd. Maar ze creëerde ook grotere projecten, zoals zonnekassen en het dak van het Nederlandse paviljoen op de aankomende Wereldtentoonstelling in Dubai.

Esthetiek

Het soort zonnecellen waar Van Aubel vaak mee werkt leveren een stuk minder energie op dan de gebruikelijke zwarte platen op het dak, vertelt de solar designer eerlijk. “Maar vraag me alsjeblieft niet naar de terugverdientijd. Daar moeten we echt vanaf. Het is een van de meest gestelde vragen in de solarwereld. Maar als je een nieuwe auto koopt vraag je daar toch ook niet naar?  De solarwereld is in de loop der tijd enorm ontwikkeld en verbreed. Mensen zijn nu ook geïnteresseerd in de esthetiek van deze producten. Er ligt een gouden kans als je de solar-sector ook op die manier kunt verbreden. In mijn geval voeg ik bijvoorbeeld emotionele waarde aan toe door middel van design. Dan heeft de consument dus iets heel moois gekocht waarmee die ook nog eens energie opwekt én dus bespaart.”

“Wie weet kunnen we iets iconisch ontwikkelen voor het opwekken van zonne-energie.”

Wat ontwikkelingen betreft zou de innovator graag zien dat zonnecellen meer fluïde worden. “Maar ze zijn nu ook al bezig met een andere mooie ontwikkeling: zonnecellen in textiel. Dat zou heel mooi zijn, want daar kun je fantastische dingen mee doen. Energie uit zonnepanelen is dan veel mobieler omdat je het op kunt rollen en plaatsten waar en wanneer het nodig is. Denk bijvoorbeeld aan tenten, die zijn dan altijd van energie voorzien.”

Iconische stadsgezichten

Momenteel ligt de focus van Van Aubel vooral op ontwerpen die in productie worden genomen.  “De meeste van mijn vroegere ontwerpen staan in musea, omdat de zonneceltechniek voor gekleurde en transparante cellen vrij duur is. Maar dat wordt gelukkig steeds goedkoper. Net als de Tesla. De eerste was heel duur, maar later werd de elektrische auto betaalbaar voor het grote publiek. Zo werkt dat nou eenmaal met innoveren. Er gaat veel tijd voor onderzoek en verbetering in zitten en dat is kostbaar. Pas als je op grote schaal kunt inkopen wordt het goedkoper. Daarom kan ik nu bijvoorbeeld een betaalbare zelfvoorzienende lamp die je aan je raam kunt hangen op de markt brengen.”

Wat kunnen we verder nog van Marjan van Aubel verwachten? “Ik ga bij het Sandberg Instituut starten met een Fellowship over de werking van zonnecellen in de stadsomgeving. De grachten in Amsterdam werden vroeger bijvoorbeeld gebouwd om goederen te vervoeren, molens stampten granen of maalden water, maar beide hebben ook echt bijgedragen aan het Nederlandse landschap. Wie weet kunnen we ook zoiets iconisch ontwikkelen voor het opwekken van zonne-energie. Iets waar we echt trots op zijn en waar we emotionele waarde aan hechten. Een soort cadeau voor de stad.”