Uit de recente SustainaWeekly trendanalyse van ABN AMRO blijkt dat de implementatie van zon- en windenergiebronnen na een korte coronadip wederom in opmars is. In 2021 namen deze duurzame technologieën in 2021 meer dan driekwart van de mondiale geïnstalleerde nieuwe stroomopwekkingscapaciteit voor hun rekening. China is voor het merendeel van dit toegevoegde schone vermogen verantwoordelijk. 

Volgens ABN AMRO werd in 2021 wereldwijd ongeveer 27.300 terawattuur aan stroom geproduceerd. Uit het trendrapport van Bloomberg New Energy Finance (BNEF) blijkt dat wind- en zonne-energie in 2021 met bijna 3.000 terawattuur samen goed waren voor 10,5 procent van de wereldwijde elektriciteitsproductie.

Om dit productieniveau te kunnen realiseren, heeft men de stroomopwekkingscapaciteit aanzienlijk moeten uitbreiden. Vorig jaar bereikte de totale wereldwijd geïnstalleerde capaciteit een recordhoogte van bijna 8 terawatt, aldus de BNEF-publicatie. Dit is bijna twee keer zoveel als vijftien jaar eerder (4 terawatt in 2006). Van deze nieuwe capaciteit werd 75 procent toegevoegd door zonne-energie (50 procent) en windenergie (25 procent). Het SolarPower Europe rapport schat deze gecombineerde toegevoegde duurzame installatie zelfs in op 80 procent van het totaal.

China neemt voortouw
De helft van de wereldwijde vraag naar elektriciteit komt tegenwoordig uit Azië. Om in deze vraag te voorzien, neemt China een aanzienlijk deel van de mondiale elektriciteitsproductie op zich: 30 procent. Hiervoor doet het meer en meer een beroep op duurzame energiebronnen. Het land installeerde de afgelopen tien jaar zo’n 270 gigawatt aan capaciteit voor windenergie, beduidend meer dan de VS (92 gigawatt) en Duitsland (35 gigawatt).

Ook qua geïnstalleerde zonnecapaciteit zijn de meeste koplopers op dit moment Aziatisch. Zo nemen China, Japan en India respectievelijk 33, 9 en 7 procent van de wereldwijde capaciteit voor hun rekening. Slechts de VS (11 procent) kan zich wat dat betreft met deze Oostelijke krachtpatsers meten.

Zon meer gedistribueerd, wind blijft geconcentreerd
Ondanks deze concentratie van zonnecapaciteit in Aziatische landen zijn er steeds meer landen die wat zonne-energie betreft aanhaken. Dit kan afgeleid worden aan de hoeveelheid landen die jaarlijks meer dan één megawatt aan capaciteit voor zonne-energie installeren. Daar waar in 2012 slechts 55 landen meer dan 1 megawatt aan zonne-energie installeerden, waren dit er in 2021 maar liefst 112 – een ruime verdubbeling.

Hoewel de zonneproductie dus in een steeds meer verspreid geografisch en politiek gebied geschiedt, blijft de generatie van windenergie voorbehouden aan een select groepje landen. Meer dan 90 procent van de windcapaciteit bevindt zich nog in slechts tien landen. Bovendien is de stijging van het aantal landen dat op jaarbasis meer dan één megawatt aan windcapaciteit installeert zeer beperkt.

Versnelling groei geanticipeerd
Volgens SolarPower Europe kwam de totale wereldwijde geïnstalleerde zonnecapaciteit neer op een kleine 168 gigawatt. Hiermee steeg die capaciteit met 20 procent ten opzichte van vorig jaar. Het BNEF-rapport heeft drie verschillende scenario’s opgesteld waarin voorspellingen worden gedaan voor de groei van zon in de toekomst: low, medium en high. Uitgaande van het eerstgenoemde scenario groeit de installatie van zonne-energie even snel door als vorig jaar. ABN AMRO gaat echter eerder uit van de medium en high scenario’s, omdat Europese politici en bedrijven vanwege de oorlog in Oekraïne betrachten energieonafhankelijkheid te realiseren ten opzichte van Rusland.

BNEF heeft vergelijkbare groeiscenario’s in gedachten voor windenergie. De Bloomberg-analisten gaan uit van een jaarlijkse installatie van 504 gigawatt windcapaciteit in 2035, ten opzichte van een geïnstalleerd vermogen van 53 gigawatt in 2021. Deze groei is nodig om de Net Zero-scenario’s van het Internationaal Energieagentschap na te kunnen blijven jagen.

Voor Nederland zullen de doelen voor 2030 met de huidige plannen volgens een analyse van de Volkskrant behaald kunnen worden. Uit de dertig gepresenteerde Regionale Energie Strategieën blijkt dat er voor in totaal 54,9 terawattuur aan duurzame stroom kan worden geproduceerd. Dit is ruim boven het streven van de 35 terawattuur die is vastgesteld in het Klimaatakkoord.