‘Maak bidirectioneel laden de norm’

10.01.2022 Jan de Wit

‘Maak bidirectioneel laden de norm’
©Wallbox

Elektrische mobiliteit wordt steeds meer omarmd als belangrijke schakel richting een klimaatneutraal Europa, maar de potentie om er ook het elektriciteitsnet mee te balanceren wordt nog onvoldoende benut, ziet Gijs Stevers, CTO van Libra Energy. Een bidirectionele norm zou er volgens hem voor zorgen dat de energietransitie een grote stap richting de smart storage fase zet.

In deze serie schetst Solar365 de opgave richting Europese elektrische mobiliteit. In deel 1 staan de getallen en het beleid centraal, hoe ziet die opgave eruit? In deel 2 het toekomstperspectief voor de gebouwde omgeving als laadinfrastructuur, in deel 3 de elektrische auto’s en deel 4 de toekomstige laadoplossingen.

Libra Energy is naast importeur, distributeur en full-service groothandel voor duurzame energieproducten, ook aanbieder van laadoplossingen voor elektrische voertuigen (EV’s). Libra Charging Solutions is daar het onderdeel van gericht op de laadoplossingen en werkt al vanaf het begin nauw samen met Alfen en E-Flux.  

“Een voormalige salesmanager van Libra Energy zag al vrij vroeg dat elektrisch rijden de toekomst heeft en heeft intern ook gepleit om hier vroeg mee te beginnen. Daarna is hij verder gegaan door E-Flux op te richten, waar wij graag de samenwerking mee zijn aangegaan”, vertelt Stevers.

In die samenwerking levert Alfen doorgaans de voorgeprogrammeerde laadpalen en levert E-Flux ondersteunende diensten. “Installateurs van laadpalen zijn vertrouwd met de hardware van de installatie, maar de IT die erbij komt kijken is vaak een ander verhaal. E-flux ondersteunt de installateur en consument.”

Elektrische mobiliteit is een Europese uitdaging
De ontwikkeling van elektrische mobiliteit in Nederland gaat hard, ziet ook Stevers. “We mogen er echt blij mee zijn dat Nederland wereldwijd de meeste laadpalen per inwoner en voertuig heeft, maar dat is zeker geen reden om nu achterover te leunen. De early adopters zijn om, maar nu is de bulk aan de beurt.”

Daarbij waarschuwt hij wel voor negatieve gebruikservaring. Voor het draagvlak van elektrische mobiliteit is het belangrijk dat mensen ook tevreden blijven. “Daarin moeten we ook over de landsgrenzen denken. We moeten niet in de situatie terechtkomen dat we in Nederland de laadinfrastructuur goed voor elkaar hebben, maar dat vakanties veel gedoe geven.”

Dat de Europese Commissie in zijn Fit for 55-suggestie voorstelt om een laadpunt per 60 kilometer snelweg te realiseren, juicht hij daarom van harte toe. “Mensen moeten op vakantie niet massaal bij Lyon of Nancy in de file terechtkomen om aan de beurt te komen bij een snellaadstation.”

Het Nederlandse Fastned loopt daarin voorop, merkt Stevers op. “Ook Frankrijk is flink aan het bijplaatsen.” Sterker nog, onlangs sloot Fastned een overeenkomst met Banque des Territoires, een investeringsdivisie vanuit de Franse overheid.

Banque des Territoires gaat tot 50 miljoen euro bijdragen aan het bouwen van een groot netwerk van snellaadstations langs Franse tolwegen. Barbara Pompili, de Franse minister van Ecologische Transitie, wil eind volgend jaar al snellaadstations installeren op alle 360 verzorgingsplaatsen langs tolwegen.

Op dit moment is ongeveer 1 procent van alle Franse voertuigen volledig elektrisch, en hoewel de verwachtingen uiteen lopen, is de verwachting dat dit aandeel in 2030 al tussen de 10 en 20 procent kan liggen. En daarvoor zijn deze laadpunten nodig.

“Je kunt nu zien dat steeds meer landen gericht beleid maken op elektrische mobiliteit”, merkt Stevers op. Vanuit China ziet hij nog een concurrerende ontwikkeling opzetten. “Het merk NIO – een beetje de Tesla van China – zet volledig in op battery swap stations.” In het ‘tankstation’ wordt dan de lege batterij verwisseld voor een vol exemplaar.

Een ontwikkeling die in Noorwegen al voet aan de grond heeft gekregen, zo meldt InsideEVs. “Interessante ontwikkeling dat er in Noorwegen ook een infrastructuur voor wordt gebouwd, maar ik gok dat wij dat in Nederland niet veel gaan zien”, aldus Stevers.

Een bidirectionele norm zou mobiliteit een stap verder brengen
Een ontwikkeling die Stevers op de korte termijn wel een vlucht ziet nemen, is de ontwikkeling dat EV’s en laadpalen bidirectioneel laadbaar worden. “De salderingsregeling zal worden afgebouwd, het elektriciteitsnet raak steeds voller en ik denk dat flexibele energietarieven een grote vlucht gaan nemen. Alle reden om zonnestroom slimmer te gaan inzetten en dat kan met een bidirectioneel laadbare EV en laadpaal.”

Van een bidirectionele normering is hij dan ook een “groot voorstander”, met name vanwege steeds verregaande netcongestie. “De enorme wachttijden voor netaansluitingen gaat de uitrol van snelladers ook niet meehelpen. Zo blijven we achter de feiten aanlopen.” Meer sturing vanuit de overheid ziet hij daarbij als een belangrijk deel van de oplossing.

“De overheid moet hier de handschoen oppakken en met een holistische kijk komen op de gebouwde omgeving en mobiliteit. Dan is het van de gekke als straks een miljoen huishoudens een thuisbatterij hebben, terwijl er twee miljoen EV’s zijn die als energieopslag kunnen fungeren”, stelt Stevers.

“Wallbox, een andere partner van Libra Energy, heeft deze holistische kijk al wel. Hun eigen hoofdkantoor en de auto’s die in de parkeergarage staan worden van stroom voorzien door zonnepanelen”, zo weet hij. Niet geheel toevallig heeft Libra Energy hun eerste bidirectionele lader (één van de weinige op de markt) al in het assortiment: de Wallbox Quasar.

“Laadpalen en EV’s worden steeds populairder en hebben de potentie om de energietransitie verder te helpen, mits ze actief kunnen worden ingezet.” Snelladers vragen meer capaciteit, maar wanneer ze bidirectioneel zijn, kun je ook meer capaciteit aanbieden.

“Een bidirectionele norm vanuit de overheid kan deze ontwikkeling een extra zetje geven. Ik denk dat zo’n verplichting nu nog lastig is, maar als we over een of twee jaar zoveel zonnestroom produceren dat negatieve elektriciteitsprijzen mogelijk worden, dan kan er momentum ontstaan.”

Maar, zo erkent Stevers, daar hebben partijen als Libra Energy en de consument ook een rol in te spelen. ”Wij kunnen ervoor zorgen dat een lader reageert op zonprijzen en -uren. Als je dat soort zaken instelt kan een laadpaal vraag en aanbod nog beter bij elkaar brengen.” Maar dan komt misschien wel de grootste uitdaging om de hoek kijken.

“Dit vraagt een andere mindset van consumenten. Je moet je lader instellen op de lengte van je reis en hoeveel van je zonnestroom je tegen welke prijs wilt verkopen.” Ook de consument zal dus een meer sturende rol moeten aannemen. Waar die nu nog instapt en direct wegrijd.