Festivals hebben een enorme energievraag: voor een paar dagen is energie nodig voor podia, sanitaire voorzieningen, een camping, restaurants en verlichting. Oorspronkelijk werden hier vooral (diesel)generatoren voor gebruikt, maar groene stroom neemt een steeds groter aandeel in de energievraag van festivals.

Zonnig weer is niet alleen fijn voor festivalbezoekers, maar de zon wordt ook steeds vaker gebruikt om een festival van stroom te voorzien. Steeds vaker worden dieselaggregaten vervangen door zonnepanelen. Hiermee worden podia, de camping en catering voorzien van energie. Warmte365 zet een aantal voorbeelden op een rij van manieren waarop festivals hun stroomvoorziening verduurzamen.

Het festival Mysteryland laat weten dat al 80 procent van het energieverbruik op het festival van zonnestroom komt. Sinds 2023 wordt zonnestroom geleverd door bedrijven uit de omgeving, dat gaat via het lokale energiebedrijf Tegenstroom. Er zijn kabels in de grond gelegd die via het middenspanningsnet de stroom naar het festival vervoeren.

Ook Lowlands zet in op zonnepanelen: het parkeerterrein, van 35 hectare groot, van het festival is voorzien van 90.000 zonnepanelen. Daarmee is het de grootste solarcarport van de wereld. “Per Lowlandseditie gaat er circa 325.000 Kilowattuur elektriciteit doorheen. Dat is veel, maar minder dan een stad met een vergelijkbaar aantal inwoners, zoals Assen of Hoorn in drie dagen gebruikt”, schrijft het festival.

Het heeft Lowlands wel jaren de tijd gekost om dit te realiseren, met name door krapte op het stroomnet, waardoor ook het festival geen aansluiting kon krijgen. Ondertussen heeft het festival een aansluiting op het stroomnet, die elk jaar verder wordt uitgebreid. Daarmee is het festival steeds minder afhankelijk van dieselgeneratoren en kan het meer stroom van het stroomnet halen.

Op het grootste festival van Nederland, de Zwarte Cross, wordt (duurzaam opgewekte) stroom opgeslagen in een batterij, genaamd de ‘big battery box’. Daarnaast maakt het festival nog steeds gebruik van aggregaten, maar in plaats van diesel lopen deze op het duurzamere HVO100 (Hydrotreated Vegetable Oil).

Verder zetten verschillende festivals niet alleen in op het verduurzamen van de energievoorziening, maar werken ze ook aan energiebesparing. Bijvoorbeeld door LED-lampen te gebruiken en door dieselgeneratoren efficiënter in te zetten.

Klimaatneutrale festivals
Festivalorganisator MOJO, organisator van onder andere Lowlands, Pinkpop en Down the rabbit hole, heeft als doel gesteld om in 2030 volledig klimaatneutraal en circulair evenementen te organiseren: “Duurzaamheid moet nog meer een standaard onderdeel zijn van alles wat we doen; niet als iets ‘erbij’, maar ingebed in de organisatie. Dat willen we zelf maar ook bezoekers, artiesten en business partners vragen erom. Ook zijn extreme weersomstandigheden als gevolg van klimaatverandering een direct gevaar voor onze evenementen”.

Op het gebied van energievoorziening is het belangrijkste doel om af te komen van de 400.000 liter diesel die nu jaarlijks gebruikt wordt. MOJO wil daarom steeds meer gebruik maken van het vaste stroomnet. Daarvoor investeert MOJO zo’n 17 miljoen euro tussen 2023 en 2030. “Daar komt bij dat we afhankelijk zijn van gemeenten of andere grondeigenaren. Ook is er sprake van netcongestie en zijn we afhankelijk van ruimte op het energienet die al dan niet beschikbaar komt.” Een maatregel die daarop aansluit is het (douche)water dat uiteindelijk verwarmd moet worden met elektriciteit, in plaats van met gas.

Mobiliteit grootste vervuiler
Hoewel het verduurzamen van de energievoorziening belangrijk is voor het verduurzamen van festivals, zijn er meer manieren waarop festivals verduurzamen. Zo worden bekers en muntjes gerecycled, meer vegetarisch eten aangeboden en worden bezoekers aangespoord om afval te recyclen.

De grootste CO2-afdruk van festivals zit echter in het vervoer, zowel van bezoekers als leveranciers naar het festival. Met elektrische auto’s, busjes en vrachtwagens en met bezoekers die met de trein komen, kan daarmee de grootste CO2-reductie gerealiseerd worden op festivals. Volgens berekeningen van MOJO gaat van de totale CO2-uitstoot ongeveer 6 procent naar energie, tegenover 65 procent voor mobiliteit.