Wetenschappers, energie-experts en een groot aantal organisaties deden gisteren een oproep aan het kabinet om een samenwerkingsverband van burgers, bedrijven en overheid te starten om samen evenveel olie en gas te besparen als de totale Russische import, schrijft NU.nl.

De oproep is ondertekend door 20 wetenschappers en energie-experts en door 24 bedrijven en organisaties, waaronder Eneco, Vattenfall, Essent, Greenchoice, Triodos Bank, ASN Bank, MVO Nederland, Natuur & Milieu, Greenpeace, Urgenda en de gemeente Amsterdam. Nederland steunt dagelijks de Russische staatskas en dus de oorlogskas. Hiermee doen we de financiële sancties tegen het land teniet. Die afhankelijkheid is voor een groot deel een eigen keuze.

Duurzame energieambities naar boven bijstellen
We kunnen miljarden kubieke meters besparen door een aantal maatregelen. Zo kunnen we alleen ruimtes verwarmen waar daadwerkelijk mensen aanwezig zijn en kunnen we benzine- en dieselgebruik verminderen door een vaste thuiswerkdag in te voeren en door het openbaar vervoer en de fiets te stimuleren.

De behoefte aan meer lokale productie van duurzame energie is groter en urgenter dan ooit. “Om daadwerkelijk onafhankelijk te kunnen worden van de import van olie en gas uit Rusland zullen Europese, en ook Nederlandse, duurzame energieambities aanzienlijk naar boven moeten worden bijgesteld. Dat is nodig en ook mogelijk. De Nederlandse zonne-energiesector is er klaar voor om op korte termijn extra op te schalen”, aldus Wijnand van Hooff, algemeen directeur van Holland Solar, de belangenorganisatie van de zonne-sector.

Potentieel zonnestroom enorm
Hij vervolgt: “Op dit moment staat er al meer dan 14 gigawattpiek aan zonnestroomvermogen in Nederland geïnstalleerd waarmee 10 procent van het elektriciteitsgebruik in Nederland kan worden afgedekt. En dit is pas het begin: uit een recente studie uitgevoerd door TKI Urban Energy en Generation Energy blijkt dat het ruimtelijk potentieel van zonnestroom in Nederland enorm is”.

Naar verwachting zal het zonnestroomvermogen in Nederland de komende tien jaar nog verdrievoudigen. Daarnaast is de opmars van zonnewarmte in Nederland pas net uit de startblokken gekomen. Als de implementatie van zonnewarmte echt loskomt dan gaat dat ook nog een enorme bijdrage leveren aan de verduurzaming van ons energiesysteem. Er is in de gebouwde omgeving nota bene vooral behoefte aan ruimteverwarming, aldus Holland Solar.

Ook de Europese koepelorganisatie SolarPower Europe is met een plan gekomen hoe de Europese Unie in 2030 over 1 terawattpiek aan PV kan beschikken om zo de afhankelijkheid van Russchisch gas zo min mogelijk te laten zijn.

Handhaaf op wet
"Het is belangrijk om hier een economisch en politiek megaproject van te maken", zegt beleidsexpert Pieter Pauw van de Frankfurt School, Universiteit Utrecht en denktank Clingendael. "Als we onze afhankelijkheid van Russisch gas en olie slim afbouwen, helpt dit Oekraïne, de eigen portemonnee, de economie én het klimaat." Hij vindt dat iedereen erbij betrokken moet worden en dat er wekelijkse persconferenties nodig zijn om de voortgang te bespreken.

"Met de huidige prijzen zijn we een dief van onze eigen portemonnee", zegt econoom Rens van Tilburg van de Universiteit Utrecht. "Zeker ook omdat de spanningen met Rusland lang kunnen duren en zo de prijzen dus lang hoog houden."

Econoom Rens van Tilburg van de Universiteit Utrecht roept op tot scherpere energiebesparing bij bedrijven. "We hebben al jaren een wet die bedrijven verplicht kosteneffectieve investeringen in energiebesparing te doen. Die wet is alleen nooit gehandhaafd. Dat moet nu echt veranderen."

Langetermijnmaatregelen
Tevens wordt er opgeroepen tot een combinatie van langetermijnmaatregelen, zoals versnelde woningisolatie, en landelijke acties om de energievraag per direct naar beneden te krijgen zoals thuiswerken en het collectief lager zetten van thermostaten.

Het  versnellen van de energietransitie is extra urgent geworden door de oorlog in Oekraïne. De afhankelijkheid van Russische energiebronnen moet zo snel mogelijk worden afgebouwd om de leveringszekerheid van energie te waarborgen en de Russische regering in haar portemonnee te raken.