Europese Commissie wil gas- en stroomprijs tóch niet loskoppelen

10.03.2023 Jan de Wit

Europese Commissie wil gas- en stroomprijs tóch niet loskoppelen
©Europese Commissie

Uit een gelekt document, in handen van Het Financieele Dagblad, blijkt dat de Europese Commissie toch niet zal voorstellen om de gas- en stroomprijs te ontkoppelen. Eerder liet de Commissie weten dit te zien als een noodzakelijke hervorming van de elektriciteitsmarkt. Positief voor de Nederlandse overheid omdat tegen grote ingrepen in de elektriciteitsmarkt is. Het kabinet focust zich liever op snel meer hernieuwbare energie, maar aangepast aan de nationale omstandigheden.

Toen de energieprijzen in augustus tot recordhoogten stegen kondigde Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, een noodinterventie aan. Von der Leyen zei niet alleen de gas- en stroomprijzen te willen loskoppelen, maar uiteindelijk de hele energiemarkt structureel te willen hervormen.

Lees ook: Von der Leyen presenteert marktingrijpen in Europese State of the Union

Even daarvoor waren de prijzen fors gestegen doordat er angst in de markt was ontstaan op fysieke gastekorten omdat de Russische president Vladimir Poetin de gasleveringen steeds verder terugschroefde. En misschien nog wel belangrijker, Von der Leyen zei daarop dat er daarom verplichte vulgraden zouden komen voor Europese lidstaten.

Hierop kochten speculanten en energiehandelaren massaal aardgas in omdat zij waren verzekerd van een gegarandeerde vraag in de toekomst, en dus ook een hogere prijs en uiteindelijk winst. Nadat Von der Leyen echter de noodinterventie aankondigde, zakten de energieprijzen weer fors omdat er sprake zou zijn van een maximale verkoopprijs in de toekomst.

‘Een verrassend normaal voorstel’
Nu de Europese Commissie zijn definitieve voorstel op 16 maart op tafel zal leggen, lijkt het erop dat wordt afgezien van een ontkoppeling van de gas- en stroomprijs. Was de aangekondigde noodinterventie altijd al bedoeld als manier om alleen de marktprijzen te kalmeren of is de Commissie er in de afgelopen maanden achter gekomen dat een ontkoppeling werkelijk geen goed idee is?

Het antwoord zal misschien nog wel een flinke poos in het midden blijven, maar feit is dat de energiesector opgelucht reageerde op het afzien van een ontkoppeling. “Een verrassend normaal voorstel waarbij geen van de dwaze ideeën die vorig jaar rondgingen, het gehaald hebben”, aldus Hans Grünfeld, algemeen directeur van de Vereniging voor Energie, Milieu en Water (VEMW).

Het kabinet had al in zijn consultatie laten weten meer te zien in meer hernieuwbare energie, meer flexibiliteit en het versoepelen van de wet- en regelgeving rondom het realiseren van hernieuwbare energieprojecten. Dat laatste ziet Nederland het liefst zowel nationaal als Europees gebeuren, zo schreef Rob Jetten, minister voor Klimaat en Energie, in de consultatie.

Later hadden Energie-Nederland, de Nederlandse Vereniging Duurzame Energie (NVDE), de Nederlandse WindEnergie Associatie (NWEA) en Holland Solar in een gezamenlijke reactie ook laten weten meer te zien in een versnelde uitrol van hernieuwbare energiebronnen. Daarbij was er ook enthousiasme over het voornemen van de Europese Commissie om Power Purchase Agreements (PPA) en Contracts for Differences (CfD) aantrekkelijker te maken.