Om de koopkracht te ondersteunen heeft het kabinet aangekondigd dat de energiebelasting voor huishoudens tijdelijk wordt verlaagd. Wat op het eerste gezicht een sympathieke maatregel lijkt, roept vragen op binnen de duurzame energiesector. De financiering – 200 miljoen euro per jaar, drie jaar lang – komt namelijk uit het Klimaatfonds. Dit fonds is juist bedoeld voor langetermijninvesteringen in verduurzaming en het versnellen van de energietransitie.

Na ruim 24 uur onderhandelen over de voorjaarsnota besloot het kabinet tot de belastingverlaging, die voor huishoudens neerkomt op een besparing van circa 20 euro per jaar.

Het Klimaatfonds, goed voor in totaal 15 miljard euro, is bedoeld voor structurele klimaatmaatregelen zoals de aanleg van energie-infrastructuur, investeringen in kerncentrales en het verduurzamen van de industrie. De inzet voor het tijdelijk verlagen van de energierekening wijkt daar principieel van af.

Minister voor Klimaat en Groene Groei Sophie Hermans verdedigt de keuze: "Het Klimaatfonds is bedoeld om het klimaat- en energiebeleid te ondersteunen. We moeten daarbij oog houden voor betaalbaarheid. Draagvlak vanuit de maatschappij is belangrijk. Als dat draagvlak wordt ondermijnd doordat mensen een hoge energierekening hebben, staat dat de energietransitie in de praktijk in de weg."

De keuze zorgt echter voor politieke en inhoudelijke kritiek. Tweede Kamerlid Pieter Grinwis (ChristenUnie) spreekt van een ongewenste verschuiving van middelen: "Het is weer een staaltje kortzichtige politiek. Voor een paar dubbeltjes per maand aan lagere energiekosten wordt er gegrepen in het Klimaatfonds. Mede daardoor kunnen honderdduizenden huizen niet beter worden geïsoleerd."

Met deze keuze raakt het kabinet aan een gevoelige balans: het draagvlak voor duurzame energie vergroten, zonder de middelen weg te halen bij de maatregelen die de energietransitie juist moeten versnellen.