Met kosten van tussen de 0,03 en 0,05 dollarcent per kilowattuur is zonne-energie dit jaar veruit de goedkoopste vorm van duurzame energie ter wereld. De huidige prijzen laten een daling zien van ruim 90 procent ten opzichte van 2010. Dat blijkt uit het rapport Solar Energy in 2025: Global Deployment, Cost Trends, and the Role of Energy Storage, van Ehsan Rezaee en Ravi Silva van de Universiteit  van Surrey. Zonne-energie is volgens de onderzoekers nu echt de ruggengraat van het mondiale elektriciteitssysteem en niet langer alleen maar een alternatief.

Naast een grote daling van de prijzen kunnen zonnepanelen nu een rendement halen van boven de 22 procent. Nieuwe perovskiet-silicium-tandemcellen in laboratoria zelfs de 35 procent efficiëntie naderen. Daardoor kan dezelfde hoeveelheid energie worden opgewekt met de helft van het landoppervlak dat voorheen nodig was.

Wereldwijd is de totale zonnecapaciteit in slechts vier jaar meer dan verdubbeld tot 1,5 terawatt, een tempo dat volgens de onderzoekers nog nooit eerder is vertoond in de energiesector. China, Europa en de VS domineren de markt, maar ook India, Brazilië en delen van Afrika boeken snelle vooruitgang.

Ook binnen de energieopslag zijn grote ontwikkelingen te zien. Ook de prijs van lithium-ion batterijen is de afgelopen vijftien jaar sterk gedaald (90 procent). Een van de voordelen hiervan is dat de weg vrij is voor zonne-plus-opslagsystemen die op veel plekken al concurreren met gascentrales. In de Verenigde Staten bevat inmiddels 60 procent van nieuwe zonneprojecten een geïntegreerd opslagelement.

Een andere ontwikkeling is dat nieuwe technologieën, zoals thermische systemen tot waterstofopslag, in snel tempo commercieel inzetbaar worden. Die ontwikkeling maakt het mogelijk om zonnestroom niet alleen goedkoop, maar ook betrouwbaar te maken. “Het gaat van een intermitterende naar een energiebron die kan verzenden”, aldus de onderzoekers.

Stabiel en constructief beleid is belangrijk

Ondanks de goede signalementen in het rapport, wordt er ook gewaarschuwd dat de markt vrij instabiel is. Dat komt voornamelijk omdat er heel veel verschillen zijn in handelswijze tussen de continenten. De Europese Unie versnelt de uitrol via de Green Deal en REPowerEU, met verplichte zonnepanelen op nieuwe gebouwen en steun voor lokale productie.

India versterkt zijn binnenlandse industrie via het Production Linked Incentive-programma. In de Verenigde Staten zorgt politieke onzekerheid voor onrust: de uitvoering van de Inflation Reduction Act (IRA), goed voor honderden miljarden aan groene investeringen, is sinds het aantreden van president Trump in 2025 grotendeels bevroren of teruggedraaid. Dat kan volgens de onderzoekers een negatief effect hebben op het gebied van innovaties en investeringen, terwijl het nu juist heel belangrijk is dat er stabiel en constructief beleid komt.

Een ander knelpunt is de aansluiting van al die nieuwe zonneparken op bestaande elektriciteitsnetten. In regio’s met hoge zonnepenetratie, zoals Californië, Spanje en delen van China, vindt volgens de onderzoekers regelmatig curtailment plaats omdat het net de piekproductie niet aankan.

Volgens het rapport is het onmogelijk om onder netmodernisering uit te komen: er is meer interconnectie, digitale sturing en kunstmatige intelligentie nodig die vraag en aanbod in realtime balanceert. Zonder zulke investeringen dreigt het succes van zonne-energie zijn eigen beperking te worden.

Opvallend is ook de koppeling tussen zonne-energie en elektrische mobiliteit. Wereldwijd zijn de verkopen van elektrische en hybride auto’s sinds 2015 gestegen van 0,5 naar 17 miljoen voertuigen per jaar. In steden waar de helft van de nieuwe auto’s elektrisch is, helpt extra zonnecapaciteit om piekbelastingen door het laden op te vangen.

Met de opkomst van vehicle-to-grid-technologie kunnen auto’s bovendien als mobiele batterijen fungeren, een stap richting een meer gedistribueerd, veerkrachtig energiesysteem waarin elk huis en voertuig een kleine energiecentrale wordt.

Succes is niet vanzelfsprekend

Het rapport sluit af met een duidelijke boodschap: zonne-energie is niet langer een toekomstige belofte, maar het fundament van de mondiale elektriciteitsvoorziening. De combinatie van lage kosten, snelle schaalbaarheid en de opkomst van opslag en digitalisering maakt zon tot de nieuwe geopolitieke machtsfactor van de energiewereld.

Maar succes is niet vanzelfsprekend. “Zonder stabiel beleid, moderne netten en voortdurende innovatie blijft het potentieel van zonne-energie onvolledig benut”, waarschuwen de onderzoekers. “Toch lijkt de richting onomkeerbaar: in 2025 is de zon niet langer een symbool van de toekomst maar is het de drijvende motor van de wereldeconomie.”