Er zijn zo’n 3.500 bedrijventerreinen in Nederland die samen goed zijn voor 20 miljard kubieke meter aardgas en 39 miljard kilowattuur elektriciteitsgebruik. Dit komt grofweg neer op de helft van al het aardgas en een derde van het elektriciteitsgebruik in ons land. Niet gek dus dat er heel wat partijen bezig zijn daar de boel te verduurzamen.

Tijdens het webinar Nut en noodzaak van samenwerking bij verduurzaming van bedrijventerreinen, onder andere georganiseerd door TKI Urban Energy, kwamen sprekers aan het woord die al de nodige stappen hebben genomen en die anderen graag willen laten leren van de lessen die zij inmiddels onder knie hebben.

‘Bedrijven hebben geen idee wat er op ze af komt’
Zo vertelt Frederik Oudman, projectmanager energieneutraal bij de gemeente Veenendaal, dat een dergelijk groot project niet lukt zonder samenwerking. Hij is betrokken bij het aardgasvrij maken van bedrijventerreinen de Factorij en de Vendel, wat twee vrij doorsnee bedrijventerreinen te noemen zijn met kantoren, opslag en distributiebedrijven.

Net als zoveel gemeenten werd ook bij Veenendaal een extern bureau in de arm genomen om door te rekenen welke technieken het beste bij de bedrijven zouden passen. Oudman: “Gaandeweg kwamen we er wel achter dat veel bedrijven niet weten wat er op ze afkomt. Inmiddels weten we dat er meer gefocust moet worden op individuele warmtetechnieken, dus één techniek per bedrijf of kleine clusters van bedrijven.”

Continuïteit van beide kanten is nodig
De gemeente riep de commissie Duurzaam Ondernemen in het leven, waar de bedrijvenkring ook in het bestuur zit. Door dit gezamenlijke initiatief zijn er een paar mooie oorlogsfeiten gerealiseerd. Zo is er nu een energieconvenant, de netcapaciteit is in kaart gebracht, er zijn 25.000 zonnepanelen geplaatst en er is een goede informatievoorziening opgestart. Het delen van berichten helpt zeer zeker bij een betere bewustwording.

“De gemeente heeft veel baat bij de bedrijvenkring”, vervolgt hij. “Zij hebben via de reclamebelasting die zij betalen en die terugvloeit naar het collectief, financiële armslag. Verder is het van belang dat bij een dergelijk groot project continuïteit is van beide kanten. Er moet goed naar elkaar geluisterd worden en men moet weten waar andere bedrijven mee bezig zijn. Ook moeten de belangen van alle leden, groot en klein, worden behartigd.” 

Inzet parkmanager is een succes
Een andere casus is die van Vereniging Bedrijven Schiebroek. Daar is de inzet van een fanatieke parkmanager een duidelijk succes. Een parkmanager is de spin in het web van de verduurzaming bij bedrijventerreinen en staat tussen de gemeente en bedrijvenvereniging in. Hij heeft meerdere bedrijventerreinen onder zijn hoede en heeft daardoor een helicopterview ontwikkeld. Uiteraard heeft hij veel kennis opgedaan en een goed overzicht van wat werkt en wat niet.

Voor Schiebroek is deze parkmanager Edwin Markus. Toen hij in 2011 begon bij het bedrijventerrein met circa 160 ondernemers was het er eigenlijk een puinhoop en was niemand bezig met duurzaamheid.

Eerst de basis op orde
Hij is tot 2015 bezig geweest eerst maar eens de basis op orde te brengen. Er werd achterstallig onderhoud gepleegd, glasvezel aangelegd, bewakingscamera’s opgehangen, heel veel vertrouwen gekweekt bij de ondernemers en een BIZ (Bedrijven InvesteringsZone) opgericht. Via de BIZ betalen de ondernemers een bijdrage van 360 euro per jaar, wat een jaarlijks budget van 30.000 euro oplevert en waarmee vier uur professioneel parkmanagement per week kan worden betaald.

Vanaf 2015 is Markus aan de gang gegaan met de energietransitie. Destijds was het elektriciteitsgebruik 5,5 miljoen kilowattuur, er werd 830.000 kuub gas verstookt en de CO2-uitstoot was bijna 8.000 ton.

Zonnepark kan voorzien in de helft van het elektriciteitsverbruik
Via een energiescan werd voor de bedrijven individueel in kaart gebracht wat ze moesten doen om te verduurzamen. De provincie Zuid-Holland legt 20 procent bij op de investeringen en dat levert dit jaar onderaan de streep 1.200 zonnepanelen op dak, isolatie van daken en beglazing, een nieuw op te richten zonnepark met 6.000 panelen, vergroening, wateropvang en snellaadpleinen op.  

Het nieuw op te richten zonnepark zou goed moeten zijn voor 2 miljoen kilowattuur en daarmee kan in de helft van het elektriciteitsverbruik worden voorzien. Markus: “Hier staat overigens wel de Energiewet in de weg, want we moeten die energie aan het net leveren, terwijl we dat uiteraard liever aan onze ondernemers leveren.”

Een fanatieke parkmanager werpt zijn vruchten af
Markus preekt wellicht voor eigen parochie, maar het inschakelen van een fanatieke parkmanager werpt hier duidelijk zijn vruchten af. “Ik ben het aanspreekpunt voor alle partijen en ik kan alle ondernemers ontzorgen. En dat is niet alleen de ondernemer die toch wel wil verduurzamen, maar vooral ook de kleintjes die anders veel te druk zijn met de kern hun eigen zaak."