Wie in 2025 een thuisbatterij aanschaft, wil vooral één ding: zoveel mogelijk halen uit eigen stroom. Maar of dat ook genoeg oplevert voor een sluitende businesscase? Daar bestaat nog altijd veel twijfel over.

Te vaak blijft het bij één gedachte: óf je gebruikt zoveel mogelijk eigen zonnestroom, óf je zet je batterij slim in op de onbalansmarkt. Maar eerlijk gezegd: die tijd is voorbij.

Als je het aan mij vraagt, zit de echte waarde van een batterij in het combineren van verschillende verdienmodellen tegelijk, value stacking dus. Alleen: welke prikkel je voorrang geeft, en wanneer, dat verandert continu. Precies dáár zit de echte uitdaging.

Meer stroom voor lagere prijzen

In mijn ogen hoort optimaliseren van eigen verbruik ten opzichte van de dynamische energieprijzen altijd het fundament te zijn van je strategie. Een EMS moet precies weten wanneer je stroom nodig hebt, en zorgen dat je batterij dan gevuld is met goedkope stroom.

Directe stroom van je zonnepanelen, of uit je batterij die voordelig is geladen: dat is waar het begint. Minder inkopen, lagere rekening.

Maar, laten we eerlijk zijn: zolang salderen nog bestaat, verdient zelfconsumptie de investering niet altijd terug. Door de combinatie van gesaldeerde energiebelasting en aantrekkelijke onbalansvergoedingen is meebewegen met de onbalansmarkt nu vaak lucratiever.

Toch zie ik dat echt als tijdelijk. Vanaf 2027, wanneer salderen verdwijnt en terugleveren netto minder oplevert, verschuift de focus weer naar zo veel mogelijk zelf verbruiken van de goedkoopste stroom. Mijn advies aan klanten: houd daar nú al rekening mee. Investeer niet in een EMS dat alleen naar handelsprikkels kan luisteren, terwijl juist zelfconsumptie weer de basis gaat zijn.

Balanceren blijft, maar het spel verandert

De winsten op de passieve onbalansmarkt zijn voor veel huishoudens het afgelopen jaren de doorslaggevende factor geweest om een batterij aan te schaffen. Ja, daar valt zeker geld te verdienen, soms wel twee keer zo veel als met sturen op dynamische uurprijzen! Maar ik zie te vaak dat de onbalansmarkt wordt neergezet als dé route naar een sluitende businesscase voor thuisbatterijen. En daar moet je mee uitkijken, zeker nu de spelregels veranderen.

TenneT publiceert balanssignalen sinds eind 2024 vertraagd. Slimme thuisbatterijen kunnen hierdoor minder snel reageren, en dus minder vaak actief meedoen. Daarnaast stappen we vanaf september 2025 over op kwartierprijzen in de day-aheadmarkt. Logisch: marktpartijen moeten nauwkeuriger kunnen afstemmen. Maar daardoor neemt de voorspelbaarheid én de kans op winst uit passieve onbalans verder af (bron: Next Kraftwerke).

Je ziet steeds duidelijker dat TenneT probeert meer grip te krijgen op hoe het stroomnet in balans blijft. De focus verschuift naar beter controleerbare markten zoals FCR en aFRR. In Duitsland worden thuisbatterijen al sinds 2018 via de sonnenCommunity VPP ingezet om FCR-capaciteit te leveren. Met dit als bewijs voor de technische haalbaarheid, is het logisch dat Nederland die ontwikkeling zal volgen. Naarmate het aantal thuisbatterijen groeit en meer vermogen wordt geaggregeerd, ontstaat ook hier een serieuze verdienmogelijkheid via gereguleerde balanceringsmarkten.

Maar één ding blijft overeind: balanceren is en blijft noodzakelijk. Juist omdat we in Nederland verder willen groeien naar duurzame, maar ook inconsistente energiebronnen zoals zon en wind, blijft er een structurele rol voor batterijen om het net stabiel te houden. Of dat nu vandaag gebeurt via de passieve onbalansmarkt, of morgen via gereguleerde producten zoals FCR of aFRR: de vraag naar flexibel vermogen verdwijnt niet. Alleen de manier waarop je eraan verdient, verandert mee.

Belangrijk daarbij is wel: elke markt stelt andere technische eisen. Per balanceringsmarkt gelden specifieke reactietijden, beschikbaarheidseisen en vermogensdrempels. Een vloot aan thuisbatterijen en het bijbehorende EMS moeten dus niet alleen slim sturen, maar ook technisch klaar zijn voor deze volgende stap. Of het nu gaat om snelle onbalansrespons, continue FCR-levering of het volgen van capaciteitsafspraken: zonder geschikte batterij en EMS blijft waarde liggen.

Piekvermijding: de volgende stap in value stacking

Vandaag zie je capaciteitsbeperkingen bij huishoudens vooral nog in pilotvorm. Netbeheerders in Nederland experimenteren met vergoedingen voor bijsturen en met dynamische transporttarieven, maar het is nog onduidelijk of dit uiteindelijk boetes, beloningen of een combinatie wordt. In België geldt sinds 2022 al een capaciteitstarief, waarbij huishoudens betalen op basis van hun maandpiek. Of Nederland die kant op gaat, is nog open. Maar met de groei van thuisbatterijen en slimme EMS’en ligt het voor de hand dat piekvermijding op termijn een vaste plek krijgt binnen value stacking.

Niet de batterij, maar de aansturing bepaalt de echte waarde

Wat mij betreft is het simpel: de echte waarde van je thuisbatterij zit niet in de hardware, maar in de aansturing erachter. In een EMS dat meebeweegt met veranderende markten, veranderende regels en jouw eigen situatie. Precies daarom geloof ik in oplossingen zoals Powerselect, systemen die niet vastzitten aan één trucje, maar flexibel kunnen schakelen tussen strategieën.

Want niet elk huishouden is hetzelfde. Wie veel stroom verbruikt, heeft meer aan slimme afstemming op dynamische prijzen. Wie juist minder verbruikt, kan meer ruimte geven aan onbalans- of flexibiliteitsmarkten.

Kies daarom voor een EMS dat óf slim personaliseert, óf je de vrijheid geeft om te wisselen tussen laadstrategieën. Alleen zo blijft je batterij waarde toevoegen, vandaag, morgen én in de jaren die volgen.