In Vlaanderen loopt het aantal nieuwe installaties terug. In recordjaar 2023 kwamen er nog 171.000 residentiële pv-installaties bij, in 2024 was dat 72.000 en in de eerste vijf maanden van 2025 staat de teller op 17.000. Tegelijkertijd beweegt de Vlaamse energiemarkt toe naar dynamische contracten, slimme sturing en thuisbatterijen.

In de eerste vijf maanden van 2025 werd er 192 megawatt aan nieuwe zonnepanelen geïnstalleerd in Vlaanderen, waarvan 78 megawatt residentieel (max 10 kilowattuur). Dat is fors minder dan de 173 megawatt die in de eerste helft van 2024 werd geïnstalleerd in Vlaanderen.

Net als Nederland heeft ook Vlaanderen te maken met een snel toenemend aantal negatieve uurprijzen, verplichte digitale meters (waardoor je niet meer automatischgebruik kunt maken van de terugdraaiende teller  ) en verzadiging van de markt. Verder vielen in Vlaanderen ook de groenestroomcertificaten en de tijdelijke investeringspremie weg, wat het investeren in zonnepanelen minder lucratief maakt.

Sommige Vlaamse huishoudens salderen nog via hun analoge meter, die automatisch terugtelt. Echter installeert de Vlaamse netbeheerder Fluvius al sinds 2019 geen analoge meters meer, en is het voor zonnepaneelbezitters die voor 2021 hun zonnepanelen installeerden ook verplicht om over te stappen op een digitale meter.

Zonnepaneelbezitters die dit jaar nog een digitale meter laten installeren kunnen gebruik maken van de ‘retroactieve investeringspremie’. Die regeling houdt in dat huishoudens die tussen 2014 en 2020 zonnepanelen installeerden een compensatie kunnen ontvangen ter compensatie van het afschaffen van de terugdraaiende teller (vergelijkbaar met de Nederlandse salderingsregeling). Die compensatie is voor een gemiddelde installatie zo’n 1.000 tot 2.000 euro maar kan voor grotere installatie oplopen tot wel 3.750 euro.

Fluvius waarschuwt daarom Vlaamse huishoudens met zonnepanelen die nog geen aanspraak hebben gemaakt op hun investeringspremie, dat snel moeten doen. Er zouden nog zo’n 88.000 huishoudens zijn die wel in aanmerking komen voor de premie, maar deze nog niet hebben aangevraagd. Fluvius adviseert hen om snel een afspraak in te plannen voor de installatie van een slimme meter en om vervolgens snel de premie aan te vragen. De digitale meter moet uiterlijk op 31 december worden geplaatst om de subsidie te kunnen ontvangen.

Vlaanderen nog steeds bij de koplopers

Hoewel de markt dus terugloopt, staat België nog steeds hoog in het lijstje van zonnestroom per hoofd van de bevolking. Ook wordt er, onder andere om slimmer om te gaan met opgewekte zonnestroom, al ingezet op EMS en thuisbatterijen. Ook neemt het aantal Vlaamse huishoudens met dynamisch energiecontract toe.

Tegelijkertijd is het ook standaard om in nieuwbouwhuizen zonnepanelen te plaatsen. In 2021 werd 98 procent van de Vlaamse nieuwbouwhuizen voorzien van zonnepanelen. Ook bij ingrijpende renovaties wordt aandacht besteed aan duurzaamheid: maarliefst in 55 procent van de ingrijpende renovaties wordt zowel een zonnesysteem als warmtepomp aangeschaft.

Tenslotte laat een eerdere analyse van DNE Research zien dat België op schema loopt om de Klimaat en Energie doelen (NECP), die ieder land bij de EU heeft ingediend, te behalen.