Elektriciteitsprijs en -vraag stijgen door hoge Europese temperaturen
12.08.2024 Jan de Wit
Door Europese hittegolven is de temperatuur niet alleen flink opgelopen, maar ook het gebruik van airconditioning en daardoor de elektriciteitsvraag. Dit en lichte nervositeit op de gasmarkt zorgen voor een lichte stijging in de elektriciteitsprijzen, stelt Hans van Cleef, hoofd Energy Research & Strategy bij Publieke Zaken, in de nieuwste Marktupdate Elektriciteit.
De marktprijzen van energie worden door vele factoren bepaald. Het aandeel hernieuwbare energie hierin wordt ook steeds dominanter. Daarnaast is toenemende beweeglijkheid van energieprijzen van invloed op investeringen in hernieuwbare energie. Solar365 werkt daarom samen met Publieke Zaken om dit scherper te monitoren.
De Nederlandse elektriciteitsprijs van een maandcontract schommelt momenteel tussen de 70 en de 75 euro per megawattuur. In de eerste helft van juli daalde deze prijs echter nog flink tot zo’n 66 euro per megawattuur. Nervositeit op de gasmarkt en stijgende temperaturen zorgden voor de ommekeer.
In de VS werd namelijk de belangrijke Freeport LNG-exportterminal tijdelijk stilgelegd vanwege orkaan Beryl. Bij de herstart ontstonden er echter wat problemen, wat direct tot prijsstijgingen leidde.
Daarnaast vond er in grote delen van Europa een hittegolf plaats in de laatste week van juli. Tijdens een hittegolf neemt het elektriciteitsverbruik toe door het gebruik van airco’s. Onlangs concludeerde het Internationaal Energieagentschap nog in zijn Electricity Mid-Year Update dat het wereldwijde elektriciteitsverbruik met 4 procent zal stijgen in 2024, dankzij hittegolven, een aantrekkende economie en een uitbreiding van het aantal datacentra.
“Die extra elektriciteitsvraag wordt deels ingezet door elektriciteit opgewekt in gascentrales, waardoor de vraag naar gas ook stijgt. Deze ontwikkeling leidt logischerwijs indirect tot een hogere elektriciteitsprijs. Bovendien neemt de wereldwijde vraag naar gas de laatste week meer en meer toe als gevolg van een hittegolf die tegelijkertijd in Azië woedt”, aldus Van Cleef.
“Wanneer er zich in de komende maand geen grote verassingen in de aanbod- en vraagsituatie voordoen op de elektriciteitsmarkt, is de prijsverwachting neutraal tot licht dalend. Op zonnige dagen is er in theorie op grote delen van de dag niet eens fossiele elektriciteitsopwekking nodig. Daarnaast zijn de Europese gasvoorraden zeer goed gevuld, met een vulpercentage van ruim 84 procent.” De Autoriteit Consument & Markt meldt dat de Nederlandse vulgraad in juli op 73 procent is uitkomen.
Wel ziet Van Cleef risico’s in het jaarlijkse onderhoud aan de Noorse gasinfrastructuur. Hierdoor zullen de gasleveringen tijdelijk tot wel 70 procent lager komen te liggen. “De markt heeft dit gegeven in theorie al grotendeels ingeprijsd. Het zijn met name eventuele vertragingen van het geplande onderhoud die voor opwaartse prijsschokken kunnen zorgen.”
Een ander risico is de Franse interconnectiecapaciteit. De Franse TenneT heeft onlangs aangekondigd dat deze verlaagd opnieuw zal worden tot 8 gigawatt tot en met 8 september. Eerder gebeurde dit al in de maanden maart, april en mei. Hoewel dit in eerste instantie vooral in Italië een effect zal hebben, zal het de Europese elektriciteitsmarkt als geheel ook beïnvloeden.