Uit een analyse van ROVC blijkt dat de technische sector nog steeds kampt met een groot personeelstekort. Dit tekort is niet nieuw, maar houdt volgens het trendrapport de komende jaren wel stand. Veel bedrijven geven aan last te hebben van een tekort aan met name praktisch opgeleide mensen. ROVC biedt in de laatste thematische editie van de TechBarometer handvaten voor het behoud van het technisch personeel.

Volgens de TechBarometer 2025 ervaart 67 procent van de technische bedrijven een tekort aan technici binnen de eigen organisatie. Dat gaat vooral om personeel op mbo-4-niveau, het functieniveau van monteurs, installateurs en servicetechnici. Eind 2024 stonden er ruim 75.600 technische vacatures open.

De instroom vanuit het onderwijs stagneert al jaren en veel jongeren die wél voor techniek kiezen, verlaten de sector weer snel. De vergrijzing versterkt dit probleem: het aandeel 55-plussers binnen de sector groeit en de uitstroom richting pensioen neemt de komende jaren verder toe. Daarnaast is er een mismatch tussen onderwijs en praktijk, waardoor startende technici niet altijd over de juiste vaardigheden beschikken.

Functies als monteur en installateur zijn het lastigst om te vullen, stelt het onderzoek van ROVC. Ook technisch specialisten wordt door de ondervraagden vaak genoemd als lastig te vullen functie.

Deze combinatie van een gestagneerde instroom, stijgende uitstroom en een snel veranderend werkveld zorgt voor een arbeidsmarkt die onder druk staat. In de leeftijdsgroep onder de 25 verlaat bijna de helft de branche alweer binnen één jaar. Voor nu verklaart pensioen slechts 5 procent van de totale uitstroom maar de verwachting is dat dit snel oploopt omdat er veel 55 plussers in de sector werkzaam zijn.

Jobhoppen wordt ook steeds normaler, zo merkt 59 procent van de bedrijven. Vooral jongere technici kijken kritischer naar hun loopbaan: bijna de helft van de technici onder de 35 jaar ziet geen reden om tot het pensioen bij dezelfde werkgever te blijven. Zelfs onder 55-plussers voelt één op de drie weinig binding met de huidige werkgever. Tegelijkertijd doet 11 procent van de werkgevers niets om technici actief te behouden en slechts 19 procent voert structurele loopbaangesprekken, terwijl medewerkers juist behoefte hebben aan persoonlijke aandacht, duidelijkheid en perspectief.

Goed werkgeverschap

Wat technici belangrijk vinden, verschilt per leeftijdsgroep. Jongeren hechten vooral aan financiële groei, terwijl ervaren technici veel waarde hechten aan erkenning, waardering en een goede werk-privébalans. Flexibiliteit is voor bijna de helft van de ondervraagde technici inmiddels belangrijker dan salaris. Het gaat daarbij niet alleen om flexibele werktijden, maar ook om flexibiliteit in vrije dagen, thuiswerkmogelijkheden (voor de beroepen waarbij dit mogelijk is) en werkvormen die passen bij de persoon en situatie. Een deel van de technici voelt zich bovendien niet altijd gezien; vooral vrouwen geven vaker aan dat waardering en flexibiliteit cruciaal zijn om te blijven.

Ook stelt het ROVC dat “het beeld dat de techniek een mannenwereld is” afbrokkelt. Meer dan 70 procent van de ondervraagden vind dat de techniek net zo geschikt is voor vrouwen als voor mannen. Wel voelen vrouwen zich minder gezien dan mannen (59 procent tegenover 66 procent).

Nieuwe doelgroepen

Omdat de traditionele instroom ontoereikend is, zoekt de sector steeds meer naar nieuwe doelgroepen. Steeds meer werkgevers staan open voor zij-instroom, al werft slechts een kwart hier daadwerkelijk actief op, twee jaar geleden was dit nog 44 procent. Succesvolle omscholing vraagt om gerichte begeleiding, tijd en een veilige leercultuur waarin fouten maken mag.

Ook arbeidsmigranten worden steeds belangrijker. Hoewel slechts een minderheid van de bedrijven hen inzet, blijken zij in de praktijk vaak hoog gemotiveerd en loyaal. Werkgevers die investeren in een gelijkwaardige en inclusieve cultuur profiteren van een stabielere bezetting en duurzame teamverbanden.

“Het is echt tijd dat technische werkgevers inzien dat de wereld is veranderd”, stelt Waldo Linders, directeur Opleidingen & Trainingen bij ROVC. “Startende en ervaren technici van nu hebben andere wensen. Mensen vinden erkenning, waardering en flexibiliteit belangrijker dan salaris. Dus wil je nieuwe doelgroepen werven, zoals zij-instromers en arbeidsmigranten? Begin dan bij het begin. Leg je oor te luisteren binnen de organisatie. Ga na waar je mensen behoefte aan hebben en ontwikkel eigentijds werkgeverschap, vanuit intrinsieke motivatie. Met deze frisse en actuele blik houd je niet alleen de voordeur wijder open, maar ook meteen de achterdeur op slot.”

De urgentie voor personeel in de solar- en installatiesector is groot. De vraag naar technisch talent blijft stijgen door elektrificatie, netcongestie, warmtepompen en de groei van zonne-energie. De complexiteit van werkzaamheden neemt dan ook toe. ROVC benadrukt dat vooruitkijken essentieel is: bedrijven die hun medewerkers blijven ontwikkelen, loopbaanpaden bieden, ruimte creëren voor flexibiliteit en openstaan voor een divers personeelsbestand, hebben de grootste kans om de komende jaren competitief te blijven.

De technische sector heeft geen tekort aan werk, maar aan mensen. Zonder een stevige focus op aantrekkelijk werkgeverschap, goed georganiseerde zij-instroom, realistische begeleiding en een inclusieve cultuur dreigt de energietransitie in de knel te komen.