De lusten en lasten van verduurzaming zijn niet eerlijk verdeeld, stelt de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur (Rli). Volgens hun analyse vergroot overheidsbeleid momenteel zelfs maatschappelijke ongelijkheid. Om iedereen mee te kunnen laten doen met verduurzaming, moeten daarom verduurzamingsbeleid en rechtvaardigheid beter aan elkaar gekoppeld worden.

Uit hun analyse concludeert de Rli dat het huidige overheidsbeleid maatschappelijke ongelijkheid vergroot. Niet iedereen weet om te gaan met bijvoorbeeld subsidies en leningen van de overheid. Dat geldt met name voor mensen in kwetsbare maatschappelijke posities.

Ook is er in veel beleid te weinig oog voor sociaal-economische en sociaal-culturele effecten die mensen kunnen ondervinden van het beleid. “In plaats daarvan is het beleid eenzijdig gericht op de burgers en bedrijven die veel vervuiling veroorzaken. En op snel resultaat behalen, tegen lage kosten voor de overheid”, stelt de Rli.

Volgens de Rli bestaat dan ook het gevaar dat verduurzaming draagvlak verliest, omdat mensen het beleid oneerlijk vinden. Bijvoorbeeld dat er veel van burgers wordt gevraagd tegenover van wat er van bedrijven wordt gevraagd. Of dat welwarende Nederlanders meer profiteren van subsidies dan mensen met een kleinere portemonnee.

Niet alleen worden niet alle groepen aangesproken en meegenomen in verduurzamingsbeleid, ook leidt het huidige beleid er lang niet altijd toe dat mensen die wél kunnen verduurzamen, dat ook doen. Terwijl verduurzaming alleen kan slagen als iedereen meedoet, stelt de Rli. “Dat is niet alleen eerlijk, maar ook om praktische redenen noodzakelijk. Op dit moment gebeurt dat onvoldoende.”  

Om verduurzamingsbeleid eerlijker te maken, moet het meer verbonden worden met sociaal-economisch en sociaal-cultureel beleid. Ten tweede moet er gezorgd worden dat iedereen mee kan doen, dat kan door wijkgericht te werken en oog te hebben voor diversiteit in de samenleving bij het maken van beleid. Ten slotte moet ervoor gezorgd worden dat dat beleid ook gebruikt wordt: door van verduurzaming de standaard te maken en eerlijke prijzen in te voeren door middel van een duurzaamheidsheffing in combinatie met duurzaamheidsdividend.