De Europese Commissie heeft het EU Competitiveness Compass gepubliceerd: een plan om de onafhankelijkheid van Europa te verbeteren. Dit moet bereikt worden met innovatie, decarbonisatie en meer aandacht voor veiligheid. Zonne-energie speelt hierbij een rol om Europa te helpen richting een energiesysteem dat gebaseerd is op hernieuwbare energie en minder afhankelijk is van fossiele energiebronnen.

In september 2024 publiceerde de Europese Unie het Draghi-rapport, waarin aanbevelingen werden gedaan om het concurrentievermogen van de EU te verbeteren. In dat rapport werd onder andere benoemd dat Europa niet meer kan steunen op goedkope en overvloedige fossiele brandstoffen als energiebron. Europa is namelijk voor bijna tweederde van zijn energie afhankelijk van de import van fossiele brandstoffen.

De standpunten uit het Draghi-rapport zijn uitgewerkt in het Competitiveness Compass. Hierin beschrijft de Europese Commissie welke stappen Europa moet nemen om het concurrentievermogen te versterken. De drie belangrijkste pijlers - innovatie, decarbonisatie en veiligheid – moeten onder andere zorgen dat Europa een continent wordt waar duurzame technieken worden ontwikkeld en geproduceerd.

“Onze vrijheid, veiligheid en autonomie zullen meer dan ooit afhangen van onze mogelijkheid om te innoveren, concurreren en groeien. Dat zullen de sleutels zijn om de technologische- en energietransitie mee te financieren”, wordt in het Competitiveness Compass geschreven. 

Met name binnen de pijler van decarbonisatie wordt aandacht besteed aan energie. De plannen zijn om beleid op het gebied van hernieuwbare energie beter af te stemmen op beleid omtrent industrie, economie en handel. Daarnaast behoren het faciliteren van betaalbare energie, het versterken van de businesscase voor een schone transitie en het promoten van het concurrentievermogen van clean-tech producenten tot de plannen van de Europese Commissie.

Een shift naar hernieuwbare energiebronnen moet bovendien energiekosten omlaag brengen en de volatiliteit verminderen. Ook moet Europa, om een sterkere industrie te krijgen, gaan investeren in innovatieve technologieën voor bijvoorbeeld clean-tech en energieopslag en de juiste omstandigheden creëren die dit soort technologieën laten groeien.

“Energie-intensieve sectoren zoals staal, metaal en chemicaliën, behoren tot de meest kwetsbare sectoren in deze fase van de transitie”, aldus het Competitiveness Compass. Om deze ‘ruggengraten van de Europese industrie’ te helpen verduurzamen zullen op maat gemaakte plannen gemaakt moeten worden.   

‘Solar is sleuteloplossing’
Volgens SolarPower Europe sluit de verdere uitrol van zonne-energie goed aan bij het doel om via hernieuwbare energiebronnen de onafhankelijkheidspositie van Europa te versterken. CEO van SolarPower Europe, Walburga Hemetsberger, deelt het standpunt van de Europese Commissie om in te zetten op meer hernieuwbare energie, snellere elektrificatie en een flexibeler energiesysteem.

“Solar is de sleuteloplossing voor onze burgers en industrie. Samen met wind bespaarde solar de EU 59 miljard euro aan import voor fossiele brandstoffen in 2024. Solar is de snelst groeiende technologie van de laatste vijf jaar, maar nadert een vertraging. We verwachten nu dat besluitmakers in heel Europa de resterende barrières zullen wegnemen om schone, betaalbare energie van eigen bodem aan de industrie aan te bieden.”

Ook Anett Ludwig, hoofd supply chains bij SolarPower Europe, kijkt ernaar uit dat financiering en projecten van gemeenschappelijk Europees belang eenvoudiger te zien worden en worden opengesteld voor nieuwe sectoren.

“We hebben een sterke industriële basis nodig voor de productie van zonne-energie in Europa en veerkrachtige waardeketens. Het is bemoedigend om te zien dat de Europese Commissie bereid is verschillende beleidsinstrumenten te gebruiken om schone technologieproductie te bevorderen, om ze aan te passen aan de specifieke kenmerken van elke technologie.”