Hoe kijkt de batterijmarkt naar de uitdagingen van de komende jaren? In deze rubriek geven zeven experts hun visie. Deze week is Miranda Nouwen, CEO van VDH Solar, aan het woord.

De komende jaren komt er vanuit de Europese Unie uitgebreide wet- en regelgeving om batterijen duurzamer te maken. Wat zou de Nederlandse overheid als eerste moeten implementeren?
"De Nederlandse overheid zou zich als eerste moeten richten op de implementatie van CO2-reductie, energie-uitbreiding in congestiegebieden en veiligheid.

Ten eerste kan Nederland bijdragen aan wereldwijde inspanningen om klimaatverandering te bestrijden en zijn eigen milieudoelstellingen halen, door prioriteit te geven aan de vermindering van de CO2-voetafdruk.

Ten tweede zorgt het verbeteren van de energie-infrastructuur in overbelaste gebieden voor een efficiëntere en stabielere energievoorziening, wat essentieel is voor de verdere integratie van hernieuwbare energiebronnen.

Ten derde beschermt het versterken van veiligheidseisen voor batterijopslagsystemen zowel consumenten als bedrijven, vermindert het risico op ongelukken en bevordert het vertrouwen in nieuwe batterijtechnologieën. Deze drie gebieden vormen de basis voor een duurzame, betrouwbare en veilige energietransitie in Nederland."

Er bestaat een risico dat meer batterijen tot lagere spreads en minder verdiensten voor batterijen leiden. Hoe interpreteer jij dit risico op batterijkannibalisatie?
“Het risico van batterijkannibalisatie, waarbij meer batterijen leiden tot lagere spreads en minder verdiensten, moet in balans worden gezien met de voordelen. De dalende kosten van batterijopslag zijn positief voor CO2-reductie en ESG-doelstellingen en ze ondersteunen de energietransitie.

Hoewel lagere spreads de verdiensten kunnen verminderen, kunnen bedrijven die strategisch investeren in batterijen profiteren van schaalvoordelen, verbeterde technologieën en nieuwe marktkansen zoals off-grid oplossingen en de onbalansmarkt. Een evenwichtige benadering is cruciaal, waarbij de voordelen voor duurzaamheid en energie-efficiëntie worden afgewogen tegen mogelijke economische risico's.”

Hoe kunnen kleinschalige thuisbatterijen en grootschalige batterijen zonder financiële ondersteuning rendabel blijven?
“Batterijen zijn al zeer rendabel. Subsidies kunnen een push zijn om de adoptie in de markt te vergroten, maar commercieel zijn ze niet noodzakelijk. Voor consumenten en sportverenigingen kan financiële ondersteuning echter wel nuttig zijn. De verkoop van batterijen in Europa neemt sterk toe bij financiële ondersteuning zoals subsidies of belastingvoordelen en wanneer subsidies voor de opwek van wind- en zonne-energie wegvallen.

Om zowel kleinschalige thuisbatterijen als grootschalige batterijopslagsystemen zonder financiële ondersteuning rendabel te houden, kunnen vijf strategieën worden overwogen. Ten eerste de inzet op innovatie en kostenreductie: Voortdurende technologische innovatie en schaalvoordelen kunnen de productiekosten van batterijen verder doen dalen, waardoor ze toegankelijker en betaalbaarder worden.

Ten tweede de inzet op efficiëntieverbeteringen: Verbeterde efficiëntie in batterijtechnologie en -beheer kan de levensduur en prestaties van batterijen verhogen, waardoor de totale kosten over de levensduur dalen. Vergelijkbaar zoals we dit gezien hebben bij PV.

Ten derde de inzet op marktdynamiek: Een groeiende vraag naar opslagcapaciteit door de versnelde energietransitie zal de markt voor batterijen verder stimuleren. Bedrijven kunnen profiteren van nieuwe inkomstenstromen zoals de onbalansmarkt en capaciteitsmarkten.

Ten vierde inzetten op de integratie met hernieuwbare energie: Batterijen kunnen worden geïntegreerd met zonne- en windenergie-installaties, waardoor zelfvoorzienendheid en energiebesparing mogelijk worden, wat op zijn beurt de rendabiliteit verhoogt.

Ten vijfde kan er worden ingezet op educatie en bewustwording: Door consumenten en bedrijven beter te informeren over de voordelen en mogelijkheden van batterij opslag systemen, kan de adoptie verder worden versneld zonder afhankelijk te zijn van subsidies.

Deze benaderingen kunnen ervoor zorgen dat zowel kleinschalige thuisbatterijen als grootschalige batterijen financieel aantrekkelijk blijven, zelfs zonder directe financiële ondersteuning.”

Hoe kan een toekomstig energiesysteem met energieopslag eruitzien?
“Een toekomstig energiesysteem met energieopslag kenmerkt zich door een combinatie van opwekking en verbruik op alle lagen van het energienetwerk, tot aan de gebruiker. Waar we vroeger aparte energieproducenten en -verbruikers hadden, zien we nu steeds meer zogenaamde ‘prosumers’; gebruikers die soms energie opwekken en soms verbruiken.

1. Gedistribueerde energieopslag zal er als volgt uit gaan zien:

• Thuisbatterijen: Huishoudens beschikken over thuisbatterijen die overtollige energie opslaan die wordt opgewekt door zonnepanelen of op basis van dynamische tarieven.
• Gemeenschappelijke batterijen: Wijken investeren in gedeelde batterijsystemen die energie kunnen opslaan en distribueren naar huishoudens wanneer dat nodig is.

2. Grootschalige energieopslag:

• Batterijparken: Grootschalige batterijparken slaan energie op die wordt geproduceerd door wind- en zonneparken en gebruiken deze om de netbalans te handhaven.

3. Integratie van hernieuwbare energie:

• Wind- en zonne-energie: Een aanzienlijke toename in opwekking ondersteund door slimme netwerken die vraag en aanbod in real-time beheren.
• Bio-energie en waterkracht: Aanvullende hernieuwbare energiebronnen zorgen voor een stabiele basislast.

4. Slimme energiesystemen:

• Smart grids: Geavanceerde netwerken beheren de opwek en distributie van energie efficiënt en verminderen energieverliezen.
• Demand response: Slimme apparaten passen hun energieverbruik aan op basis van prijs- en beschikbaarheidssignalen van duurzame energie.

5. Mobiliteit en energieopslag:

• Elektrische voertuigen (EV's): EV's fungeren als bi-directionele mobiele energieopslag systemen. Die energie kunnen afnemen om op te slaan en terug leveren aan het net of gebruiken tijdens noodgevallen.
• Oplaadinfrastructuur: Uitgebreide netwerken van oplaadpunten ondersteunen energieopslag en -distributie.

6. Regelgeving en marktmechanismen:

• Flexibele energieprijzen: Dynamische energieprijzen stimuleren energiegebruik tijdens daluren en verminderen piekbelasting.
• Subsidies en incentives: Financiële prikkels voor investeringen in hernieuwbare energie en opslagtechnologieën blijven bestaan.

7. Duurzaamheid en innovatie:

• Recycling en circulaire economie: Batterijen worden steeds meer opgebouwd dat ze eenvoudiger gerecycled en hergebruikt kunnen worden om de milieu-impact te minimaliseren.
• Onderzoek en ontwikkeling: Continue innovatie in opslagtechnologieën wordt bevorderd door overheidssteun en private investeringen.

8. Veerkracht en betrouwbaarheid:

• Microgrids: Zelfstandige energienetwerken functioneren onafhankelijk en werken samen met het elektriciteitsnetwerk voor zodat een robuust energie systeem ontstaat.
• Noodstroomvoorzieningen: Betrouwbare back-upsystemen zorgen voor energievoorziening tijdens net uitval en nood situaties.

Dit toekomstig energiesysteem volgt een totale benadering waarbij hernieuwbare energieopwekking, efficiënte opslagoplossingen, slimme technologieën en sterke regelgevingen samenwerken om een duurzaam en robuust energie-ecosysteem te creëren.”