Dalende realisatie en toenemende vrijval bij Nederlandse zonne-energieprojecten

21.02.2024 Daan Jansen & Saima Wasefi

Dalende realisatie en toenemende vrijval bij Nederlandse zonne-energieprojecten

Recent vrijgegeven cijfers door de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) onthullen veranderende trends in de realisatie en terugtrekking van zonnestroomprojecten. Uit een analyse van Dutch New Energy Research blijkt een afname in de realisatiegraad van dakprojecten. Dit laat duidelijk zien dat zonne-energieprojecten steeds complexer worden en dat er wat zal moeten veranderen in de financiering.

Het jaar 2022 markeerde een keerpunt voor zonnestroomprojecten op daken, waarbij een duidelijke daling in de realisatiegraad werd vastgesteld. Deze terugval is voornamelijk te wijten aan hogere rentestanden, de stijgende kosten van materialen en een beperkte netcapaciteit. Hoewel veldprojecten in 2022 nog een stabiele voortgang kenden, begon in 2023 ook hier een terugval.

De realisatiecijfers voor zon-op-dak-projecten met een capaciteit tot 1 megawattpiek laten een significante trend zien van niet-gerealiseerd vermogen sinds de start van de SDE-ronde in 2020. Ongeveer 60 procent van het toegekende vermogen aan deze projecten komt binnen 15 tot 21 maanden niet tot uitvoering. Dit patroon legt de nadruk op de aanzienlijke obstakels die het realisatieproces voor kleinere dakprojecten met zich meebrengt.

©Dutch New Energy Research


In de laatste SDE-rondes is er een stijging in het aantal afgebroken projecten met een omvang boven de 1 megawattpiek, echter in mindere mate vergeleken met kleinere projecten. Vooral de ronde van 2022 valt op, waar al 14 procent van het vermogen zich in oktober terugtrok, mogelijk beïnvloedt door herindieningen voor volgende rondes.

©Dutch New Energy Research


De realisatiegraad van veldprojecten in de zonne-energiesector, die traditioneel hoog is, heeft recent een aanzienlijke daling ervaren. Uit gegevens van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) blijkt dat er in 2023 een opvallende toename in projectvrijval was, met 12 procent van het vermogen dat niet werd gerealiseerd in de subsidieronde van 2022 en 7 procent in 2021. Deze trend wijkt af van eerdere prestaties en duidt op veranderende omstandigheden binnen de sector.

©Dutch New Energy Research


Bijzonder was dat in de zomer van 2022 uitgegeven projecten tegen oktober al 37 procent van hun vermogen zagen wegvallen, mogelijk door herindieningen voor latere rondes. Deze situatie onderstreept de uitdagingen waar projecten voor staan, mede veroorzaakt door verlengde realisatietermijnen sinds 2019, wat resulteerde in slechts 3 procent gerealiseerd vermogen na 27 maanden in de ronde van 2020. Dit illustreert de groeiende complexiteit en de noodzaak voor aanpassing binnen de zonne-energieprojecten.