Uit recent onderzoek blijkt dat één op de vijf jongeren klimaatstress ervaart. Dat is volgens Aniek Moonen en Dion Huidekooper, oud-voorzitter en huidig voorzitter van de Jonge Klimaatbeweging (JKB), voldoende reden om aan de bel te trekken. Volgens Moonen hebben jongeren een ander soort passie en gedrevenheid om klimaatproblematiek aan te pakken. Solar365 sprak het duo over hun visie op klimaat en energie.

De Jonge Klimaatbeweging laat de stem van jongeren doorklinken in de politiek. Samen met aangesloten organisaties is de Jonge Klimaatagenda opgesteld: een hoopvolle visie over hoe onze samenleving er in 2040 uit moet komen te zien. De agenda laat zien hoe we binnen de planetaire grenzen blijven, maar ook nog op een prettige manier kunnen leven. Huidekooper: “Wij praten met politici en met bedrijven, om die hoopvolle visie onder de neus te duwen.” De JKB  vertegenwoordigt daarmee 1 miljoen jongeren die bij de beweging zijn aangesloten.

Huidekooper is sinds juni voorzitter van de Jonge Klimaatbeweging waar hij het stokje overnam van Aniek Moonen. Hij vertelt waar zijn passie voor klimaat vandaan komt: “Toen ik het laatste IPCC-rapport las, zag ik dat we totaal niet op koers liggen om een duurzame samenleving over te geven aan volgende generaties, en alle consequenties die dat met zich mee gaat brengen. En daar moest ik iets mee doen. Het is een opdracht die binnen onze generatie geklaard moet worden. En ik ben dan ook super gemotiveerd om mij daarin ten dienste te stellen van de wereld.”

Moonen is na dubbele voorzittersperiode overgestapt op een studie Societal Transitions aan de Erasmus Universiteit. Het klimaat is al meer dan vijf jaar een belangrijk thema in haar leven. Wat begon als een wanhopig gevoel, is tijdens haar voorzitterschap 180 graden omgedraaid: “Ik heb de afgelopen twee jaar gezien dat je op super veel verschillende manieren een impact kan hebben, niet alleen als je minister-president bent. En dat jongeren door heel het land klaarstaan om verantwoordelijkheid te nemen voor hun gedrag en een nieuw alternatief toekomstverhaal te creëren.”

Een stem in de politiek
De JKB gaat met vrijwel alle politieke partijen in gesprek over hun visie op het klimaat, en in dat debat worden zij een steeds belangrijkere stem. “Zo werden in het vorige coalitieakkoord twee voorstellen van de JKB overgenomen: de generatietoets en de wetenschappelijke klimaatraad”, vertelt Moonen.

Ondanks dat de JKB tegenwoordig door allerlei ministers en Tweede Kamerleden wordt uitgenodigd zijn Moonen en Huidekooper wel huiverig voor youthwashing. “We moeten niet de content worden voor een instagrampost om jonge kiezers te trekken. Daarom houden we constant vinger aan de pols of de bestuurders ook écht hun beloftes nakomen”, aldus Moonen.

Visie JKB
De Jonge Klimaatbeweging houdt het niet bij ambitie, ze hebben concrete ideeën over een duurzame wereld. Volgens voorzitter Huidekooper begint die wereld bij systeemverandering: “Dat betekent dat we moeten zorgen dat er goed toegankelijk openbaar vervoer is, zodat mensen een alternatief hebben om duurzaam te reizen.  Dat betekent dat de belastingprikkels moeten veranderen, zodat vervuiling niet meer de goedkopere optie is, maar dat duurzaamheid en circulariteit op gelijke voet kan concurreren met het fossiele systeem.”

Huidekooper vertelt verder: “Dat betekent ook dat we moeten gaan kijken naar brede welvaart, waarbij de natuur óók een rol krijgt in het rondkrijgen van een businesscase. Telkens zijn de baten privaat en de lasten publiek, en het algemeen belang lijkt te worden vergeten. Brede welvaart is de enige manier waarop we kunnen blijven groeien binnen de grenzen van onze planeet.” Daarbij pleit de JKB voor true pricing. Waarbij kosten die er uiteindelijk wel zijn, niet vergeten worden.

Die systeemverandering begint volgens de JKB bij de grote spelers. Huidekooper: “Als onze industrie op een andere manier gaat produceren, circulair of met duurzame grondstoffen,  dan komt de hele keten erachter ook in beweging. Dan kan de consument vervolgens ook beter duurzame keuzes maken. Uiteindelijk geldt systeemverandering voor iedereen, maar de grootste rol ligt bij de grootste vervuilers.” 

Energietransitie
De energietransitie is volgens het duo een hoopvolle kracht van klimaataanpak. Maar, we komen nu in een nieuwe fase waar succes niet automatisch verzekerd is: “Er zijn problemen met het stroomnet, we moeten de handen vinden, en het duurt nog veel te lang om een vergunning voor een zonnepark te krijgen. De komende jaren moeten we aan de slag met die uitvoering, en vooral de ambitie vasthouden”, legt Huidekooper uit.

Volgens Moonen wordt de energietransitie momenteel nog te technisch benaderd: “Ook hier past het verhaal van brede welvaart, het is belangrijk de energietransitie uit de bèta-hoek te trekken. Technici hebben ontzettend veel kennis, maar om de energietransitie te laten lukken moeten we het onderwerp niet in een kleine niche van de samenleving houden.”

Daarnaast pleit het duo om te kiezen voor oplossingen die ook écht werken op papier, en niet wat toevallig populair is in de media of in het politieke debat. “Neem bijvoorbeeld waterstof, volgens mij is die populariteit redelijk uit proportie, en zijn er eigenlijk oplossingen zijn die veel simpeler zijn en beter voor handen. Waar mogelijk zouden we moeten kiezen voor low-tech in plaats van high-tech”, aldus Moonen.

En ander advies voor de overheid is dat de waan van de dag plaats moeten maken voor debatten over de lange termijn.  “Anders komen we er weer, net zoals vaak als het gaat over het klimaat, te laat achter dat we niet op tijd hebben geïnvesteerd”, vertelt Huidekooper.

En daar zit volgens Moonen dan ook de kracht van de JKB: “Juist de jongeren zijn die partij die wel elke keer weer met een toekomstperspectief komt, weer dat perspectief wil vertegenwoordigen.  En daar zit onze kracht, denk ik.” En dat is nou precies waar Huidekooper vooral naar uitkijkt in zijn tijd als voorzitter: “Ik haal heel veel energie uit het bundelen van de stemmen van jongeren, om vervolgens te zien dat eigenlijk onze visie uiteindelijk wel bij elkaar komt met de andere generaties.”