‘Door het wegvallen van de subsidies in Vlaanderen worden installaties technischer, dat mis ik in Nederland’

29.08.2023 Matthias Vanheerentals

‘Door het wegvallen van de subsidies in Vlaanderen worden installaties technischer, dat mis ik in Nederland’
©Pulsar Power

Het gaat hard voor Pulsar Power, een onafhankelijk ingenieurs-, inspectie- en adviesbureau met de focus op hernieuwbare energie en decarbonisatie. Het bedrijf werd in 2021 opgericht en groeide snel naar twintig werknemers. CEO Guy Vandendungen richtte het bedrijf destijds op om klanten te helpen de risico’s van investeringen in hernieuwbare energie te beperken. Eén van de trends die hij opmerkt is dat de zonne-energie-installaties – door het gebrek aan subsidies – steeds technischer worden in Vlaanderen.

Vandendungen ziet een aantal opvallende trends op de Vlaamse en Waalse markt. Hij merkt op dat drijvende zonnepaneelparken in waterbassins en glastuinbouw meer en meer hun ingang vinden in Vlaanderen.

“Glastuinbouw is waterintensief. Er vindt een verdamping plaats van ongeveer 400 liter per vierkante meter wateroppervlakte. Door de waterbassins af te dekken met zonnepanelen breng je dat bijna naar 0 terug. Dat segment begint zich te ontwikkelen. Je lost een waterprobleem op en brengt meer groene energie op de markt”, zo licht hij toe.

“Het grootste floatingpark in Vlaanderen is 5 à 6 megawatt en in vergelijking met Nederland is dit beperkt. We ondervinden wel weerstand van natuurverenigingen, vaak door onvoldoende kennis. Toch zijn ook deze parken nodig. We zitten in Vlaanderen bijvoorbeeld met een groot droogteprobleem. We hebben al regelmatig te maken gehad met een verbod om water op te pompen uit rivieren, wat voor heel wat landbouwers desastreus is afgelopen.”

Energiecentrales
Pulsar Power ziet nog andere trends. Het bedrijf krijgt steeds meer de vraag om PV-energiecentrales te bouwen in Vlaanderen. “We gaan PV-installaties bouwen en laten die concurreren op het net. Dat doen we via een Power Purchase Agreement (PPA). Zonder subsidies blijft het lastig al is het wel mogelijk als je de juiste partijen met elkaar kan matchen. Je moet zeer goed de koppeling tussen de energiemarkt en de technische kant van de installatie kunnen maken”, aldus Vandendungen.

“Flexibiliteit brengen we daarom meer standaard in vanaf het ontwerp. Door het profiel van de installatie lichtjes te veranderen, kunnen we de waarde van zo’n PPA naar boven halen. Het zijn kleine knoppen waar je aan kan draaien. We hebben recent een installatie ontworpen waarbij we door een paar out of the box ingrepen het financiële rendement van de installatie significant hebben kunnen verhogen.”

Verschillen
Er zijn verschillen tussen Vlaanderen en Wallonië voor wat betreft de zonne-energiemarkt. Vlaanderen heeft een sterke dakgedreven markt maar laat wel meer mogelijkheden toe naar derde partij financiering.

Vandendungen ziet weinig mogelijkheden om in Vlaanderen installaties op de grond te bouwen. “Het is heel moeilijk om iets op de grond te bouwen omdat de combinatie van landbouw en PV gevoelig liggen. In Wallonië is het makkelijker om op de grond te bouwen, al durven lokale gemeenten onder druk van publieke opinie hun kar ook te keren.”

In België is de energiebevoegdheid een gewestelijk onderwerp. “België is in dat opzicht een complex land voor buitenlandse investeerders”, zegt Vandendungen. “De wetgeving verschilt in Vlaanderen, Wallonië en Brussel. Veel Nederlandse en Duitse partijen krijgen hierdoor moeilijk voet aan de grond. Ze branden hun vingers hier omdat men het vaak gelijkaardig benadert vanuit hun eigen land. De Belgische markt wordt daardoor toch vooral beheerst door Belgische partijen.

China
De evoluties in de zonne-energiesector staan niet stil. Guy Vandendungen ziet heel wat belangrijke ontwikkelingen in de zonne-energiesector, zowel in het algemeen als specifiek voor de Belgische markt.

“Als we kijken naar het globale niveau, valt op dat 85 à 90 procent van het productievolume in China zit. De afgelopen twee jaar is er enorm veel productiecapaciteit bijgebouwd. Dat heeft een invloed en effect op de markt van elk continent en elk land. Als het daar waait, begint het hier te stormen.”

Volgens Guy Vandendungen hebben de beslissingen in de Europese Unie hun effect ook niet gemist. “De European Green Deal en de verhoogde doelstellingen van Fit for 55 hebben voor een enorme versnelling gezorgd op de Europese markt. Tegelijk is onze afhankelijkheid wel toegenomen, maar mag de Europese ambitie om deze weg te werken toch wel hoger gezet worden.”

Subsidieverhaal
In de wereld van zonnepanelen is er ook veel te doen rond subsidies. De groene stroomcertificaten – die in 2007 werden ingevoerd – staan onder druk door een wetsontwerp van Zuhal Demir, de Vlaamse minister van Omgeving, Justitie, Toerisme en Energie.

“De uitzondering is misschien de Call groene stroom, het investeringssteunprogramma van de Vlaamse overheid voor middelgrote PV-installaties en kleine en middelgrote windturbines. Dit is echter een druppel op een hete plaat. Als je zonder subsidies aan de slag gaat, verruim je je mogelijkheden hoe je de installatie wenst in te zetten op de energiemarkt”, zegt Vandendungen.

“Door het wegvallen van de subsidies in Vlaanderen, moet je op een andere manier redeneren en worden installaties een stuk technischer. Deze innovatie mis ik voorlopig nog sterk in Nederland. Ondanks dat we in Vlaanderen geen subsidie meer hebben, zien we een enorme opleving en groei van de markt. Het subsidieverhaal weegt minder door in Wallonië waar men aan een gestage groei blijft werken. Er heerst een stabieler klimaat, zonder hoge pieken.”

Holistische visie
Bij Pulsar Power wordt er steeds op een holistische manier op de klantenvraag ingespeeld. “We willen niet zo snel mogelijk zonnepanelen op het dak leggen. We gaan eerst kijken wat de nood en de vraag van de klant is. Wat is zijn visie en waar wil hij naartoe? Hoe ziet zijn financieel model eruit? We kijken ook of de klant zijn voertuigenpark wil elektrificeren en hoe het zit met de netaansluiting. Bij de nieuwe ontwikkeling van een bedrijventerrein, gaan we mee nadenken over hoe we warmtevoorziening doen, hoe we PV gaan integreren. We gaan van een visie- en economisch naar een technisch verhaal”, aldus Vandendungen.

“Op basis daarvan stellen we een plan op waar zonne-energie vrij vaak wel deel van uitmaakt. Zo proberen we de oplossingen aan te passen aan de businesscase van onze klanten. We gaan finaal misschien minder installeren of produceren, maar hebben een beter financieel rendement en een lager investeringsrisico. Recent hebben we de panelen bij een klant verticaal opgesteld in de omgevingsvergunning. Dat geeft een lagere kilowatt uur per vierkante meter, maar zijn internal rate of return ging omhoog. We helpen onze klanten de beste keuzes te maken.”

Pulsar Power heeft hiervoor een eigen softwareprogramma ontwikkeld. “We zijn hier succesvol mee om alles door te rekenen. We kunnen laten zien wat de return on investment is. We kunnen echt wel mee aantonen wat verantwoord is en wat niet, waar de terugverdientijd ligt; waar de risico’s liggen. We kijken eerst wat we snel kunnen realiseren met een gezond financieel rendement. Groene energie gaat het niet winnen omdat het groen is. Enkel omdat het goedkoper is.”