Erfgebonden energie heeft de toekomst volgens Eplucon
03.05.2024 Sjoerd Rispens

Ondanks dat het nog niet op grote schaal is toegepast, is het Nunspeetse bedrijf Eplucon dolenthousiast over het 10 ampère woningconcept. Bij dit systeem wordt bij elk huis, op elk erf, afzonderlijk energie opgewekt. In het Overijsselse dorp worden deze zomer ruim twintig woningen opgeleverd met een 10 ampere aansluiting. Hoe werkt dit concept? Solar365 spreekt met algemeen directeur Joost Folmer.
Het 10 ampère woningconcept is vijf jaar geleden ontstaan en het draait inmiddels vier jaar. “Mijn vader wilde heel graag zo’n woning realiseren”, vertelt Folmer. “Die droom werd werkelijkheid toen hij een kavel kocht en vrij baan had. Het 10 ampère concept vonden wij een visionair idee, samen met medeoprichter Herwin van Veldhuizen is het uitgewerkt en toegepast. Inmiddels is het huis operationeel en alles werkt. Mijn vader betaalt nu zo’n 20 euro per maand aan energiekosten.”
“Nee, een woning kan niet alleen op 10 ampère draaien”, antwoordt Folmer desgevraagd. “Anders kun je alleen maar koken, of je warmtepomp aanzetten. Daarom hebben we ook drie energiebronnen in de woningen toegepast. Dat is de 10 ampère aansluiting van 2,3 kilowatt. Er zit ook een batterij van 17 kilowatt bij en zonnepanelen. Die moet je bij elkaar optellen. De netaansluiting is wel 10 ampère.”
Hoe werkt het concept van zo’n woning? Binnen de erfgrens wordt energie opgewekt, opgeslagen en verbruikt met behulp van slimme regeltechniek en op elkaar afgestemde hardware. Het bedrijf ontwikkelde een compleet energiemanagementsysteem met een slimme thermostaat die vooruit kijkt naar weersvoorspellingen en fluctuerende energieprijzen.
Is er vandaag zon en morgen niet? Dan wordt er automatisch gebufferd en wordt het water in de boiler alvast extra verwarmd. Zo wordt het energieverbruik afgevlakt en afgestemd op het aanbod. Als je de pieken weghaalt, hoef je uiteindelijk veel minder energie op te wekken.
In 2022 won Eplucon de Veluwse Innovatieprijs voor het concept. De jury schreef onder de indruk te zijn van de toepassing van de technologie. “Het is duurzaam, wereldwijd schaalbaar, de maatschappelijke relevantie is enorm groot en de jury is er van overtuigd dat deze innovatie de potentie heeft om wereldwijd te groeien.”
Dashboard
“Een ander groot voordeel van dit concept is het dashboard dat we ontwikkeld hebben”, gaat Folmer verder. “Installateurs kunnen in dat dashboard hetzelfde zien en doen als op locatie. Denk aan verbruikcijfers en belangrijke meldingen. Klanten kunnen dat ook, dat zien wij als extra service naar hen, omdat we dankbaar zijn dat ze voor het woningconcept hebben gekozen.”
Een nadeel is dat dit concept eigenlijk alleen maar werkt in nieuwbouwwoningen. “Ja, daar is het wel ideaal voor, al wil ik het concept niet alleen maar daartoe beperken”, zegt Folmer. “Want bij nieuwbouwwoningen is er vaak al installatie en dergelijke aanwezig. Bij renovatie kunnen we ook naar 1 keer 25 ampère gaan, dan hebben alsnog veel impact en kunnen we met veel minder batterijen of in sommige gevallen zelfs geen batterijen volstaan. Het heeft in bestaande woningen alleen iets meer om het lijf.”
De boodschap die vaak aan de energietransitie zit vastgeplakt, is dat het samen moet gebeuren. Dit woningconcept lijkt, met erfgebonden energie, daar haaks op te staan. Is het woningconcept een individualistische boodschap? “Misschien wel”, zegt Folmer. “Maar ik zie het zo: de individu creëert momenteel op haar beurt problemen voor de netbeheerder, namelijk het aanschakelen van grote elektrische elementen in de winter omdat je anders in de kou zit. Daar kunnen de mensen die erin wonen weinig aan doen, want er zit in mijn ogen een dom verwarmingssysteem in het huis, zonder schakelbaar vermogen. Maar zij creëren hoe dan ook een probleem wat de netbeheerder op moet lossen. Dat vind ik individualistischer dan wat wij met dit concept doen, namelijk gezamenlijk kijken hoe we energie beter kunnen benutten met een lage impact voor netbeheerders.”
Oplossingen
In de gemeente Nunspeet worden nu zeven huizen gerealiseerd die op 10 ampère draaien. Aankomende zomer komen daar nog eens ruim twintig huizen bij. Eplucon heeft alle toekomstige bewoners van de woningen bij hen op kantoor ontvangen om hun vragen te beantwoorden en randvoorwaarden uit te leggen. “Als je in zo’n woning gaat, moet je niet de hele dag de jacuzzi aan hebben staan”, zegt Folmer. “Dat begreep men wel. Het was mooi om te zien dat de toekomstige bewoners duidelijk trots waren ze er gingen wonen. Je zag ook diversiteit bij de bewonersgroep. Dat vinden wij ook belangrijk.”
Zou dit concept uiteindelijk in heel Nederland kunnen worden toegepast? “Dat zou kunnen, maar daar zitten nog wel grote vraagstukken aan vast”, zegt Folmer. “Hoe ga je dit uitrollen in samenwerking met energieleveranciers? Hoe ga je dit bouwen? Hoe ga je dit financieren? Daar moeten we nog wel oplossingen voor zoeken.”
Om oplossingen te vinden, introduceert Eplucon desgevraagd haar concept steeds breder en hogerop. Folmer: “We zijn uitgenodigd om er over te vertellen in de Provinciale Staten. Vorige week zijn we bij het ministerie van Economische Zaken en Klimaat geweest. We moeten onze concepten wel hard pushen. Netbeheerders zoals Liander dachten een paar jaar geleden dat dit concept geen oplossing zou zijn. Vorige week zeiden ze dat ze er nu veel positiever naar keken. Uiteindelijk zijn wij een onderdeel van de oplossing.”