Tijdens een recent webinar van Delta EE Research besprak onderzoeker Jeremy Harrison de veerkracht van microgrids of micronetwerken en benoemde hij hun toenemend belangrijke rol tijdens de energietransitie in Europa.

Een micronetwerk of microgrid is een miniversie van een klassiek stroomnet. De energie van een micronetwerk wordt vanaf een lokaal productiepunt, zoals bijvoorbeeld een kleinschalig zonnepark, rechtstreeks naar een groep gebruikers gebracht. De aansluiting op het net gebeurt in één enkel connectiepunt en deze werkt als een schakelaar waardoor het microgrid van het elektriciteitsnet kan worden losgekoppeld en bij bijvoorbeeld een storing tijdelijk autonoom in eilandmodus kan functioneren.

We worden steeds meer afhankelijk van elektriciteit

“Deze systemen zijn uiteraard gemaakt om veerkrachtig te zijn en off-grid te kunnen werken. Dat is van belang bij een generatie als de onze, die steeds meer afhankelijk wordt van elektriciteit voor mobiliteit, om ons huis te verwarmen en om thuis te werken. Dat laatste is afgelopen jaar tijdens de pandemie maar weer eens onderstreept”, zegt Harrison.

Maar ook tijdens stroomstoringen of natuurrampen worden we met de neus op de feiten gedrukt hoe afhankelijk we zijn van ons energiesysteem. Onlangs leidde een relatief korte stroomstoring bij een Amerikaans datacenter tot een verlies van twee miljoen dollar. Ook kostte een ‘outage’ in California de staat maar liefst twee miljard en deed orkaan Sandy een dikke duit van 65 miljard dollar in het zakje.

Microgrids beperken economische schade bij stroomstoring

De schade voor bedrijven, waar de productie stil komt te liggen, is uiteraard groter dan die van de particulier, die bijvoorbeeld niet meer thuis aan het werk kan. Beiden kunnen in veel landen, bij een langdurige storing, een schadevergoeding eisen. Microgrids kunnen in dergelijke gevallen soms uitkomst bieden en de economische schade beperken.

“Het intekenen van een microgrid in een nieuwe woonwijk betekent een win-winsituatie voor de mensen die er wonen en werken”, zegt de onderzoeker. “Maar het is niet alleen maar eenvoudig, want om onafhankelijk te kunnen werken moet een microgrid goed afgesteld zijn op vraag en aanbod. Dit betekent dat er moet worden geïnvesteerd in opslag, maar ook in goede controle- en bewakingssystemen.”

Japan heeft een wijze les geleerd

In Europa, waar relatief weinig grote natuurrampen of energiestoringen zijn, maakt het de business case moeilijker. We zijn nu eenmaal gewend aan een bijna onfeilbaar systeem, dus waarom investeren? In landen zoals bijvoorbeeld Japan wordt wel volop geïnvesteerd in microgrids. Hier hebben ze een wijze les geleerd tijdens de aardbeving en daarop volgende tsunami bij Fukushima. De bevolking raakte in paniek doordat er geen stroom was. De straatverlichting deed het niet en voortvloeiend uit de stroomstoring was er een gebrek aan informatie en kon men de hulpdiensten niet bereiken. In het land wordt nu groot ingezet op micronetwerken die de boel draaiende kunnen houden in noodsituaties.  

Uit het onderzoek blijkt dat er ook in Europa zaken aan het veranderen zijn. Harrison: “Kunnen we vertrouwen op een bijna foutloos netwerk zoals we gewend zijn, nu we meer en meer richting hernieuwbare energie gaan? Steeds meer Europese toezichthouders zien in hoe afhankelijk we zijn geworden van elektriciteit. Zij adviseren dan ook te investeren in de micronetwerken. Het onderzoek laat zien dat we een aanzienlijke groei van het aantal microgrids in Europa kunnen verwachten. Deze groei zou gebruikt moeten worden om de prestaties van ons energiesysteem te verbeteren. Microgrids zouden zeker in overweging moeten worden genomen op kritieke plekken zoals bij datacenter of ziekenhuizen."