Op de Conference of the Parties 29 (COP29) in Bakoe, de hoofdstad van Azerbaijan, is een akkoord bereikt over het vergroten van de financiële bijdrage van ontwikkelde landen voor de financiering van het klimaatbeleid van ontwikkelingslanden. Vanaf 2035 ligt de doelstelling niet langer op 100 miljard dollar per jaar, maar wordt deze verhoogd naar 300 miljard dollar. Daarbij worden ontwikkelde landen opgeroepen om dit met publieke en private bronnen uit te breiden tot ten minste 1,3 biljoen dollar per jaar in 2035.

Er zijn gigantische investeringen nodig om de opwarming van de aarde te beperken tot ruim onder 2 graden Celsius. Met een duidelijk zicht op 1,5 graden Celsius. Uit wetenschappelijke studies blijkt dat de jaarlijkse investeringen moeten worden opgeschroefd naar 2,4 biljoen dollar, waarvan 1 biljoen dollar in hernieuwbare energie, vanaf 2030 om ontwikkelingslanden te ondersteunen in hun klimaat- en energietransitie. Overigens liggen de kosten van toekomstige klimaat- en milieuschade in een scenario zonder deze investeringen nog veel hoger.

Wanneer ontwikkelende landen deze investeringen naar rato zouden moeten ophoesten, zouden hun economieën eerst fors moeten groeien, voordat zij deze investeringen kunnen doen. De extra tijd die dit zou kosten, zou ertoe leiden dat de opwarming van de aarde onvoldoende wordt beperkt. Hiervoor zijn de zogeheten Nationally Determined Contributions (NDC’s) voor ontwikkelde landen opgetuigd.

Deze NDC’s zouden moeten optellen tot 100 miljard dollar per jaar uit publieke en private middelen. Op COP29 is afgesproken dat deze doelstelling wordt verhoogd en dat er vanaf 2035 ten minste 300 miljard dollar per jaar naar ontwikkelende landen zou moeten gaan. Ook worden ontwikkelde landen opgeroepen dit bedrag te verhogen naar 1.300 miljard dollar per jaar.

“Na lange onderhandelingen is het gelukt om bij de COP29 in Bakoe tot een akkoord te komen. Omdat het klimaat iedereen overal ter wereld raakt hebben we een verantwoordelijkheid om kwetsbare landen te steunen. Daarom komt vanaf 2035 wereldwijd drie keer zoveel klimaatfinanciering beschikbaar”, stelt Sophie Hermans, minister van Klimaat en Groene Groei.

Toch gaat het in beide gevallen om een doelstelling zonder consequenties. Mede hierdoor is zelfs 100 miljard dollar per jaar eigenlijk nooit gehaald. Alleen in 2023 kon door verschillende boekhoudkundige trucs, door bijvoorbeeld naar verluid bestaande ontwikkelingshulp als klimaatfinanciering aan te wijzen, de 100 miljard dollar worden aangetikt. Veel ontwikkelde landen hebben moeite met de verdeling tussen ontwikkelende en ontwikkelde landen, die is gebaseerd op het toenmalige OESO-lidmaatschap in 1992. Hierdoor is China bijvoorbeeld officieel nog een ontwikkelend land.

Nederland nam zich voor om hier verandering in te brengen, zo schreef minister Hermans aan de Tweede Kamer. In de slotverklaring wordt hier niet op ingegaan. Wel ligt de nadruk sterk op het financieren van de minst ontwikkelde landen en de ontwikkelende eilandstaten. Die laatsten krijgen namelijk als eersten met de gevolgen van de opwarming van de aarde te maken.

COP29 kan worden beschouwd als een zogenoemde ‘tussen-COP’. Niet op elke COP wordt er immers een grote doorbraak geforceerd. De kans dat dit op COP29 het geval zou zijn, was sterk afgenomen nadat een enorme hoeveelheid wereldleiders van grote, invloedrijke landen hadden afgezegd. Zo lieten onder andere de Chinese president Xi Jinping, de Indiase minister-president Narendra Modi, de Amerikaanse Joe Biden, de Europese Commissiepresident Ursula von der Leyen, de Franse president Emmanuel Macron, de Duitse bondskanselier Olaf Scholz en de Russische president Vladimir Putin de top schieten.

Desondanks toonde COP29-voorzitter Mukhtar Babayev zich tevreden met het resultaat. "De Baku Finance Goal vertegenwoordigt de best mogelijke deal die we konden bereiken. We hebben elk jaar een verdrievoudiging van de kerndoelstelling voor klimaatfinanciering voor ontwikkelingslanden veiliggesteld. We hebben de wereldwijde financiële architectuur voorgoed veranderd en een belangrijke stap gezet in de richting van het leveren van de middelen om een ​​pad naar 1,5 graden Celsius te creëren.”