Klimaatdoelstelling voor groene stroom vanuit de regio's lijkt haalbaar

09.12.2021 Nina Groot

Klimaatdoelstelling voor groene stroom vanuit de regio
©Nationaal Programma Regionale Energie Strategie

De doelstelling om tegen 2030 driekwart van de elektriciteitsbehoefte uit hernieuwbare energiebronnen te halen lijkt goed haalbaar. Volgens nieuwe cijfers van het Nationaal Programma Regionale Energiestrategieën (NP RES) scoren de plannen, die de dertig energieregio's van Nederland dit jaar hebben ingediend, meer dan voldoende. Volgens de RES’en moet er echter voldoende expertise, middelen en personeel aanwezig zijn om de plannen ook daadwerkelijk uit te kunnen voeren.

Het totaal van de plannen in het land bedragen in totaal 55 terawattuur, veel meer dan het minimum van 35 terawattuur. Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) denkt dat, rekening houdend met dat er nog plannen afvallen, er tussen de 35 en 46 terawattuur zal worden gerealiseerd. De energieregio's hebben aanzienlijk meer plannen voor potentiële hernieuwbare energie ingediend dan zij eerder deden.

Zonne-energie op daken en zonneparken op de grond zien de meeste expansie. Er zijn echter nog steeds bottlenecks. Zo baart de krapte op het elektriciteitsnet nog steeds zorgen en zorgt een recente rechterlijke uitspraak over milieuwetten voor windparken voor vertraging.

Vanwege de netbeperking wordt momenteel 50 procent van alle zonne-energieplannen geannuleerd. Netbeheerders hebben echter aangegeven dat het aansluiten van de benodigde 35 terawattuur in 2030 haalbaar is, en op dit moment lijken er geen zorgen te zijn over de leveringszekerheid.

Emissies binnen het ETS
Hans Schneider, consultant energy transition bij Liander, laat echter in een reactie op LinkedIn weten voorzichtig te willen zijn met de beoogde plannen. Volgens Schneider leidt de productie van meer stroom onder het Europese emissiehandelssyteem (ETS) niet onmiddellijk en automatisch tot minder CO2-uitstoot. Maar zorgt het er wél voor dat er emissierechten "vrijvallen" die toch verhandeld en gebruikt zullen worden.

Daarnaast geeft Schneider aan dat zonne- en windstroom alleen onmiddellijk emissiereductie opleveren als het in plaats komt van oplossingen die onder het ETS vallen. Bijvoorbeeld aardgasgestookte cv-ketels en fossiele auto’s die worden vervangen door elektrische alternatieven.

Kernenergie
Volgens het Klimaatakkoord voor Nederland moet het streven zijn om 50 procent lokaal eigendom te realiseren. De vraag of kernenergie kan worden gebruikt om de klimaatdoelstellingen te halen, komt regelmatig aan de orde.

Wereldwijd zal kernenergie ongetwijfeld een rol gaan spelen, stelt het PBL. Maar in ons eigen land lijkt dit niet het geval, echter kan een enkele kerncentrale op dit moment niet worden uitgesloten.

Milieu- en natuurorganisaties zijn niet blij met de nieuwe cijfers en stellen dat er niet genoeg rekening wordt gehouden met de gevoelige aard van de natuur. Zo stellen zij dat in negentien RES-zones de impact van duurzame energiebronnen op ecologie en landschap niet grondig genoeg is onderzocht.