Peak shaving is het wegnemen van een piek in het stroomverbruik. Dit kan door het afschakelen van apparaten of door het slim aansturen van een batterij. De batterij wordt dan ontladen op het moment dat er een piek in het verbruik is en opgeladen als de belasting laag is. Belangrijk om meer van de bestaande hernieuwbare energiecapaciteit te kunnen gebruiken, het is financieel aantrekkelijk én er ontstaat ruimte in congestiegebieden.

Er zijn twee kenmerkende voorbeelden voor het gebruik van peak shaving. De eerste is een financiële besparing doordat er een kleinere netaansluiting kan worden gebruikt. De tweede is dat er meer vermogen uit de bestaande aansluiting kan worden gehaald. Dit laatste is een kans voor bedrijven in congestiegebieden die geen grotere netaansluiting kunnen realiseren.

Financiële besparing
Traditioneel moet een stroomaansluiting groot genoeg zijn om een piek in stroomverbruik op te vangen. Als er, zoals wordt getoond in de grafiek, een groot verschil is tussen het basisverbruik en het piekverbruik dan wordt de stroomaansluiting niet optimaal benut. De stroomaansluiting is dan mogelijk onnodig groot en duur. Deze situatie komt bij bedrijven met regelmaat voor.

Afhankelijk van de hoogte en de duur van de piek kan die piek ook met een batterijsysteem worden opgevangen. Doordat de batterij de piek opvangt kan er volstaan worden met een kleinere en dus goedkopere aansluiting. In een optimale situatie resulteert dit in terugverdientijd van het batterijsysteem in drie jaar.

Meer vermogen in congestiegebied
Ook voor bedrijven in congestiegebieden kan peak shaving een oplossing zijn. Een bedrijf wil bijvoorbeeld een nieuwe machine plaatsen waar een zwaardere aansluiting voor nodig is. In congestiegebieden blijkt die zwaardere aansluiting lang niet altijd meer mogelijk en dat zorgt voor een rem in de groei van een bedrijf of het doorvoeren van duurzaamheidsmaatregelen, zoals zonnepanelen of het plaatsen van laadpalen. Daarnaast zal bij dit soort bedrijven sprake zijn van piekbelasting.

Door de piek op te vangen met een batterijsysteem kan de nieuwe machine toch in gebruik worden genomen. Een terugverdientijd is voor deze situatie wat lastiger te bepalen. De terugverdientijd zal bijvoorbeeld moeten worden afgezet tegen het verlies in opbrengst van het niet kunnen gebruiken van de nieuwe machine.

Hoe groot moet het systeem zijn
Om de capaciteit en vermogen van een batterijensysteem te berekenen voor peak shaving moet er meetdata zijn. Minimaal per kwartier, maar liever in een hogere meetfrequentie. Uit deze data kan samen met de specificaties van het de nieuwe machine het tekort aan vermogen berekend worden.

In de berekening is het meenemen van seizoen en vakantie invloeden belangrijk. Meetdata van een jaar zijn dan noodzakelijk. Meetdata over een kortere periode hebben als risico dat dit soort invloeden over het hoofd worden gezien.

Gebrek aan data
Het is opvallend hoe vaak het bij bedrijven aan goede energiedata ontbreekt. Bij kleinverbruikers (tot en met drie keer 80 ampère) is er vaak nauwelijks data. Na een zoektocht komen de jaarverbruiken vaak beschikbaar, maar om piekvermogen te berekenen is dat helaas niet voldoende.

Ook bij grootverbruikers is er niet altijd de beschikking over data per kwartier. Voor bedrijven zou het nuttig zijn om structureel te meten op tenminste vermogen en spanning per fase. Dit kan geautomatiseerd, vraagt een minimale investering en is zeer bruikbaar voor een nauwgezette analyse. Met deze structurele meting kan er ook gelijk eenvoudig worden voldaan aan de informatieplicht energieverbruik die de overheid al een aantal jaren geleden heeft ingesteld.

Peak shaving begint met goede energiedata
Begin altijd eerst met het creëren van inzicht op basis van bruikbare data die in een hoge frequentie worden gemeten. Zo ontstaat er ook inzicht of energiebesparing mogelijk is. Met de huidige hoge energieprijzen is dat zeer actueel en financieel aantrekkelijk.

De jaarverbruiken leveren geen goed beeld en dan wordt het gissen welke geschikte apparaten er wanneer moeten worden afgeschakeld. Ook het berekenen van vermogen van een eventuele batterij die de piek kan opvangen is dan giswerk. Ik weet hoe ik tegen giswerk aankijk: Het is geen goede basis voor de bedrijfsoperatie en voor keuzes die je als bedrijf maakt om kosten te besparen en te verduurzamen.