Plug-in thuisbatterijen: gemakkelijke besparing op de energierekening of risicovolle innovatie?
29.11.2024 Gijs de Koning
De populariteit van de thuisbatterij stijgt snel. De salderingsregeling staat per 1 januari 2027 te eindigen, waardoor huishoudens alvast voorsorteren op het verhogen middels een thuisbatterij. Daarnaast spelen negatieve dynamische energieprijzen en terugleverkosten van de energieleveranciers een rol in de wens van huishoudens om slimmer om te gaan met hun energieopwekking en verbruik. Een van de meest toegankelijke opties om dit te doen zijn thuisbatterijen die je met een stekker in het stopcontact kan steken. Deze nieuwe techniek heeft zijn voordelen maar ook zeker zijn nadelen. Solar365 onderzocht wat de plug-in thuisbatterij kan betekenen in het energiehuishouden.
Een gemiddelde plug-in batterij heeft een capaciteit van 2,6 kilowattuur opslagcapaciteit, wat uitgebreid kan worden als deze over meerdere stopcontacten wordt verspreid. Daarnaast heeft een plug-in thuisbatterij vaak een laad- en ontlaadvermogen van 800 watt zodat hij op het stopcontact mag worden aangesloten. Dit houdt in dat de batterij vier uur lang een huis van 800 watt aan elektriciteit kan voorzien voordat hij helemaal leeg is.
Voordelen van een kleine thuisbatterij op het stopcontact aansluiten
Een belangrijk voordeel van dit type thuisbatterij is het feit dat hij relatief goedkoop geplaatst kan worden. Waar een doorsnee thuisbatterij van 5 kilowattuur ergens tussen 3.000 tot 4.000 euro inclusief installatie kost kan de plug-in thuisbatterij al voor minder dan 2.000 euro worden aangeschaft.
Daarnaast is de batterij door de lage prijs een relatief veilige investering. Met een kleine set zonnepanelen kan de batterij al vrij snel gevuld worden met groene stroom. De batterij kan vervolgens bijdragen aan het verhogen van het eigenverbruik binnen een elektriciteitshuishouden. Door energie van de zon direct op te slaan in de batterij als deze niet wordt gebruikt in huis.
Een plug-in thuisbatterij van 2,6 kilowattuur kan door ongeveer twee moderne zonnepanelen in 4 uur worden volgeladen op een zonnige zomerdag. Ook in de winter kan een kleine thuisbatterij waarschijnlijk helemaal worden volgeladen als de zon een beetje schijnt. De thuisbatterij zou al met zes zonnepanelen in de winter kunnen worden volgeladen. Hierdoor kan bijna alle energie van de zonnepanelen overdag worden opgeslagen in de batterij en ’s avond worden gebruikt om in de energiebehoefte te voorzien, in plaats van dat deze overdag het net op wordt gestuurd.
Ook Henry Lootens, expert op het gebied van elektrische installaties, ziet genoeg redenen om een kleine batterij aan te schaffen om als toegevoegde waarde te kunnen fungeren binnen het elektriciteitshuishouden.
Een van de redenen die Lootens noemt om een kleine thuisbatterij aan te schaffen is voor het sluipverbruik van een huishouden. Met een kleine batterij kan namelijk een huis ‘s nachts van voldoende energie worden voorzien om helemaal geen elektriciteit van het net af te halen. Nu gaat dit niet om enorme hoeveelheden energie omdat er ’s nachts meestal niet heel veel energie wordt gebruikt.
Echter zouden lampen en apparaten in stand-by modus wel kunnen voorzien van stroom. Lootens: “Zo’n batterij met een relatief kleine omvormer kan helpen bij lage vermogens.” Hij legt hierbij uit dat een kleine batterij hiervoor uitermate geschikt is omdat de omvormverliezen kleiner zijn bij een kleine batterij.
De nadelen
Een belangrijk nadeel van een thuisbatterij aansluiten op het stopcontact zit hem in de veiligheid. Er is nog geen officiële norm die de veiligheid van apparaten die stroom leveren via het stopcontact moet waarborgen. De officiële norm voor zonnepanelen en batterij-installaties de NEN1010 dicteert nu zelfs dat er helemaal geen stroom geleverd mag worden aan het net via het stopcontact.
Lootens stelt dat: “Algemene stopcontacten niet zijn gemaakt voor het terugleveren van stroom.” Hij maakt zich zorgen over het potentieel voor overbelasting, lekstromen en onveilige uitschakeltijden. "Als je bijvoorbeeld een sluiting hebt en de stroomstoring uitvalt, moet de batterij zichzelf direct uitschakelen. Dat kan een probleem worden als het niet snel genoeg gebeurt", legt hij uit.
Ook wijst Lootens op de installatiekwaliteit in woningen. Hij geeft aan dat de gemiddelde elektrotechnische installatie in woningen vaak niet optimaal is. De batterij kan weliswaar veilig zijn, maar Lootens bekritiseert het feit dat installatieomstandigheden vaak ongeschikt zijn voor teruglevering met dergelijke oplossingen.
Hoewel de plug-in batterij kan voldoen aan productnormen en extra veiligheidsmaatregelen kan hebben, waarschuwt Lootens voor de 'glijdende schaal'. “Het product mag dan wel veilig zijn, maar dat betekent niet dat elke concurrent dezelfde kwaliteit levert.” Lootens pleit daarom voor een gestandaardiseerde productnorm naast een installatienorm, zodat alle fabrikanten aan dezelfde veiligheidscriteria voldoen.
Lootens verwacht dat de opmars van plug-in batterijen niet te stoppen is, ondanks zijn zorgen. “Kijk naar Duitsland, waar politieke druk de weg heeft vrijgemaakt voor deze technologie.” Lootens stelt voor om de veiligheid te verbeteren door middel van vergrendelbare stekkers en duidelijkere afschakeltijden, zodat de batterijen voldoen aan installatienormen.