‘Suntex kan gebruikt worden op plekken waar gangbare panelen niet geplaatst kunnen worden’
15.01.2025 Sjoerd Rispens

Pauline van Dongen bedacht en ontwikkelde het materiaal Suntex samen met het bedrijf Tentech tot een product. Suntex is een technisch textiel waarin flexibele zonnepanelen zijn meegeweven. Het textiel kan dan op plekken worden geplaatst waar traditionele zonnepanelen niet toegepast kunnen worden omdat ze te zwaar, rigide of niet voldoende geïntegreerd zijn. Van Dongen maakt gebruik van de esthetiek en variatie van het materiaal, om het genot van de leefomgeving te vergroten.
“Mijn doel met Suntex is om zonnepanelen op allerlei plekken in onze leefomgeving op uitnodigende wijze te integreren, zodat ze meer geaccepteerd en vanzelfsprekend worden”, vertelt Van Dongen. “Want hoe wij onze leefomgeving ervaren, draagt bij aan ons algemene welzijn. Vooral op prominente plekken, zoals in stedelijke gebieden, is het belangrijk dat je ontwerpen culturele waarde hebben. Alleen techniek is niet voldoende.”
“Bovendien zijn er zoveel oppervlakken met onbenut potentieel. Als ik langs grote distributiecentra kom, denk ik altijd: waarom zijn die zo lelijk? Het zijn grote blokkendozen die vaak niet eens uitgerust zijn met zonnepanelen. Als je deze gebouwen een textiele façade van Suntex zou geven, ziet het er een stuk mooier uit en wordt er duurzame energie opgewekt.”
“Ik wil met mijn werk een hoopvol verhaal vertellen waar mensen door geïnspireerd raken. Een inclusieve zonnetoekomst ontstaat via dialogen en betrokkenheid en design is daar bij uitstek een middel voor om mensen en plekken te verbinden.”
Textiel in gebouwde omgeving
Hoe werkt Suntex precies? Van Dongen pakt een sample van het doek van zo’n 50 centimeter breed als voorbeeld. Het heeft een kleurverloop van beige naar grijs. “In het doek zitten individuele delen van het zonnepaneel”, legt ze uit. “Het zijn in feite een soort strips, die je mee weeft in het doek. Het zonnepaneel wordt dus in het textiel verwerkt. Dankzij het weefpatroon en speciaal gekozen garens ontstaat een ruimte waar we de zonnepanelen in schuiven. De garens zorgen ervoor dat alles op hun plek blijft.”
“Suntex is een technisch textiel dat je buiten toe kan passen, licht van gewicht is en waar je mee kan variëren in kleuren, patronen en tekststerkte. Je kunt het op allerlei vlakken toepassen. Naast gebouwen kan het bijvoorbeeld gebruikt worden als schaduwoplossing tegen hittestress in steden.”
Van Dongen geeft aan dat ‘textielarchitectuur’ voor veel mensen nog een abstracte term is. “Maar als je er op gaat letten is textiel in de gebouwde omgeving enorm aanwezig. Het wordt toegepast in huizen, luifels, tarpen en tenten. Op grotere schaal heb je hele façades die uit textiel zijn opgetrokken.”
Enige tijd geleden is er bij het Westravengebouw van Rijkswaterstaat in Utrecht een speculatieve case study gedaan met Suntex. Het doel daarvan was om de impact van Suntex te onderzoeken wanneer het op grote schaal zou worden toegepast in de toekomst. Daar kwam uit dat Suntex, geïnstalleerd op drie van de vier façades, het gebouw het hele jaar van verlichting kan voorzien.
Organische zonnecellen
Maar hoe kunnen de zonnecellen, verwerkt in textiel, precies energie opwekken? “We gebruiken organische zonnecellen”, legt Van Dongen uit. “Die technologie is up and coming en één van de duurzaamste technieken van dit moment. De cellen worden geprint op een rol, zoals dat bij een krant gaat. Er wordt gemiddeld 50 watt per vierkante meter opgewekt.”
“In het doek zitten meerdere modules die verbonden zijn met elektriciteitsdraden. Daarmee bouw je een energiesysteem op. En er moet, net als bij gewone panelen, natuurlijk een omvormer en batterij bij. Afhankelijk van de toepassing bekijken we waar in de constructie we deze componenten het beste kunnen integreren.”
“Organische zonnetechnologie is minder efficiënt dan de wijdverspreide sileciumtechnologie maar het heeft als voordeel dat het beter presteert bij slechtere weersomstandigheden en op verticale oppervlakken.”
Van Dongen heeft in het lab inmiddels bewezen dat Suntex werkt, nu wil ze dat in de praktijk laten zien. “We zijn van plan om in de binnenstad van Arnhem een paviljoen te realiseren in reactie op het probleem van hittestress waar de gemeente mee kampt.”
“We zijn daarnaast met verschillende festivals en evenementen in gesprek voor het ontwerpen of installeren van een paviljoen van Suntex en dat bij hen kunnen plaatsen. Daar richten wij ons dit jaar op. Het zou fantastisch zijn als er in de toekomst een grote festivaltent op Lowlands of Pinkpop komt te staan. Zo groot kunnen we de doeken nu nog niet maken, daarvoor moeten we eerst de productiecapaciteit opschalen.”
Zonweringsbedrijven tonen ook interesse in het product. “Maar als klein bedrijf zal het voor ons niet mogelijk zijn om alle markten meteen te bedienen”, zegt Van Dongen. “De pilots die we de komende jaren willen gaan doen moeten uitwijzen waar Suntex de meeste waarde kan toevoegen. Uiteindelijk is het wel een droom om een heel gebouw met Suntex in te pakken, zoals de architect Christo dat met gebouwen heeft gedaan, maar dan permanent.”