Er zijn mensen die het verschrikkelijk vinden dat er aardbevingen in Groningen zijn. En er zijn mensen die het vreselijk vinden en dat aangrijpen om hun huis van het gas af te halen. Maaike de Loos en haar partner Coenraad Spaans horen bij die laatste groep. Zij sprak op de beurs Huis & Energie over hun weg naar ‘van het gas los’ en de rol die de zon daarin aan heeft genomen.

In 2007 kochten De Loos en haar partner hun jaren dertig huis in Leiden. Het was vrij duidelijk dat ze ‘aan de bak’ moesten. Overal zat oud dubbelglas, de prachtige glas-in-loodramen hadden lelijke voorzetramen, het zolderraam was van plastic en er was niets geïsoleerd. Ook ontbrak het op het dak aan panelen.

Kleine stapjes
“We begonnen met kleine stapjes”, vertelt De Loos. “We plaatsten tochtstrips, de brievenbus kreeg borstels, er kwam een waterbesparende douchekop en het glas-in-lood werd in het dubbel glas gezet. Steeds als we iets aanpakten deden we dat op een energiezuinige manier.”

"Toen het zo mis ging in Groningen namen we ons definitieve besluit: Ook al zijn wij maar één huishouden, wij gaan onze woning stap voor stap verduurzamen met als einddoel aardgasvrij te worden.”

HR++-glas met coating
Ze begonnen op de bovenverdieping, om de doodeenvoudige reden dat warmte stijgt en daar dus het meeste  verloren ging. Dat de dakkapellen lekten en de ramen kierden speelde ook mee. Er werd bij de voorgevel een voorzetwand geplaatst omdat de spouwmuur niet geïsoleerd kon worden.

De isolatie van de dakkapellen werd met steenwol en polystyreen gedaan. “Met de kennis van nu had ik liever voor andere isolatie gekozen”, vertelt ze. “Als ik het over had mogen doen had ik hier gekozen voor PIR-platen.” Het glas werd vervangen door HR++-glas. Aan de zuidkant heeft dat een coating die de warmtestraling van de zon eruit haalt, omdat deze kamers de warmste kamers van het huis zijn.

Dakfolie en PVT-panelen
Vervolgens was het dak aan de beurt. Daar wilden ze PVT, maar dat lieten de oude panlatten niet toe. Een renovatie volgde waarbij ook direct damp-open-dakfolie werd geplaatst. “Die folie scheelde al  enorm in tocht en het werd na plaatsing meteen een halve graad warmer in huis”, beweert De Loos. Ook werd het dak van binnenuit geïsoleerd met PIR-platen.

Er kwamen PVT-panelen, acht stuks op het zuiden en negen op het noorden. Hiermee halen ze zowel elektra als warmte van het dak en daarmee wordt de water-water-warmtepomp en het buffervat van 200 liter gevoed. “We zijn heel goed begeleid door onze installateur”, vertelt De Loos. “Die heeft alle verschillende opties voor ons doorberekend en bekeken. Hij vond het dan ook echt een leuke uitdaging om alle techniek in de meterkast te krijgen en dat is gelukt.”

Al doende leert men
Uiteraard waren er wat onvoorziene zaken. “We hebben het gewicht van het systeem onderschat,  want de vloer begon door te zakken. Daar hebben we een L-profiel voor moeten laten maken. En de eerste maand hadden we geen isolatie op de bronleiding, wat zorgde voor veel condens en zelfs ijsvorming, dat heeft de installateur opgelost.”

Na de warmtepomp wilden ze nog efficiënter worden en was de vloer aan de beurt. Dit gaf wel wat hoofdbrekends omdat de kruipruimte niet toegankelijk was. Er werd gekozen een gat te maken onder de bank zodat er Tonzon-isolatie kon worden geplaatst. Later werd ook het dak bij de achterkamers geïsoleerd en als laatste stap werd de achterpui vervangen door openslaande deuren met triple-glas.

Tips van Maaike
Voor de toekomst blijft er wat te wensen. De erker en de voordeur zijn nog te koud, dus daar moet nog wat aan gedaan worden. Maar voor nu is het huis zo goed als klimaatneutraal. Ze produceren rond de 4.000 kilowattuur aan elektra. In het coronajaar haalden ze het nét niet, maar toen waren ze meer thuis én werd er een nieuwe broodbakhobby geboren.

De Loos heeft tips voor een ieder die dezelfde plannen heeft: “Maak een goed plan en grijp ‘natuurlijke momenten’ meteen aan voor verduurzaming. Houd bij isolatie de R-waarde in het oog en test hoe laag je je cv-ketel kunt zetten om te bekijken of de warmtepomp het gaat redden. Wij hebben veel baat gehad bij de website van Milieu Centraal. Hier staat heel veel informatie op voor de beginnend verduurzamer. En bekijk de Duurzame Huizenroute bij jou in de buurt. Hier vind je ervaringsdeskundigen en je kunt hun huizen ook bezoeken.”