Om aan onze doelstellingen te voldoen moet Nederland één grote zonnecel worden. Er wordt dan ook naarstig gezocht naar plekken waar PV kan worden geplaatst zonder dat het teveel in het oog springt. Denk daarbij aan geluidswallen, carports en waterlichamen. In dat laatste vlak is het Texelse bedrijf Solar Float gespecialiseerd.

Nicol Schermer, general manager van Solar Float: “Ons drijvende systeem kan op ongebruikte delen binnenwater geïnstalleerd worden. Hierdoor kunnen waterlichamen in winstgevende opwekkers van hernieuwbare energie worden omgezet of waterbassins een dubbelfunctie krijgen.”

PV-lantaarnpalen en TESO-veerboot
Schermer raakte jaren geleden geïnteresseerd in zonne-energie door een lantaarnpaal op zonnestroom die hij zag tijdens een zakenreis in Irak. Hij zette in 2007 zijn eigen PV-installatiebedrijf op en zorgde ervoor dat Texel destijds het eiland verlichtte met solar-lantaarnpalen. Ook deed hij een pilot met een PV-installatie voor op de TESO-veerboot en plaatste hij in het landschap integrerende geluidsschermen.

Niet veel later werd hem de tender van de gemeente gegund om drijvende zonnepanelen te plaatsen op de waterzuivering van het Hoogheemraadschap. En zo legden ze daar het eerste drijvende zonnepark van Europa aan.

Draagstructuren uit de havenbouw
Samen met drie andere ‘drijvende’ partijen hebben ze voor TNO een pilot op de Maasvlakte gedaan. Daar konden ze hun gepatenteerde systeem testen. Het is ontwikkeld om een eenvoudige en gemakkelijk te onderhouden oplossing te bieden die een surplus energieproductie creëert en waarbij de draagstructuren minstens dertig jaar meegaan met minimaal onderhoud.

“De draagstructuren zijn van beton en komen oorspronkelijk uit de havenbouw, het zijn zogenaamde loopsteigers. Hier worden ze al meer dan vijftig jaar gebruikt zonder dat ze onderhouden hoeven te worden. De onderwaterstructuur integreert goed in de omgeving en biedt een onderlaag waaraan grote massa’s mosselen zich kunnen hechten.”

Geen microplastics
“Ze zijn veel beter bestand tegen het ruige waterklimaat dan plastic. Daarbij heeft de betonnen draagstructuur zeer lage onderhoudskosten. De handmatige reiniging die jaarlijks nodig is bij kunststofdraagstructuren is niet nodig. En de betonnen constructie is makkelijk begaanbaar als je bij de panelen wilt komen. Ook is de constructie robuust, bestand tegen golfslag en gemaakt van volledig recyclebare materialen”, aldus Schermer.

Het PV-systeem van Solar Float is zo gebouwd dat het 25 procent daglicht doorlaat. Dat is goed voor de gezondheid van het water en de onderwaterwereld. Schermer: “We installeren de drijvende zonnepanelen in zelf ontworpen oost-west-opstelling. Dat is duidelijk anders dan onze collega’s, die voor de industriestandaard op het zuiden kiezen. Maar deze plaatsing zorgt voor grote schaduwval en dat leidt tot inefficiënt gebruik van de oppervlakte en een lager rendement per vierkante meter dan bij een oost-west-opstelling.”

De voordelen van een oost-west-opstelling
“Wij constateerden dat er bij zuid-opstellingen problemen optraden bij het bewegen van de zonnepanelen. Dan krijgen ze een andere frequentie en als de omvormer dat meet gaat hij opnieuw opstarten omdat hij denkt dat er iets niet goed gaat. Daarbij vermindert de windbelasting bij een oost-west-opstelling aanzienlijk en dat kan de oorzaak zijn van grote frequentieverschillen en bijbehorende storingen die op hun beurt weer kunnen leiden tot een afname van systeemefficiëntie. In het begin zei iedereen dat ik niet goed bij mijn hoofd was bij deze opstelling, inmiddels kan ik ze lachend aankijken en is het allemaal bewezen. Zo heb je geen pieken onder de middag en gaat hij ’s avonds veel langer door en dat zorgt voor een zelfde of zelfs betere efficiëntie”, beweert Schermer. 

Een bijkomend voordeel van het systeem is het zeer lage profiel. Dat is namelijk maar 40 centimeter hoog. Andere drijvende systemen tikken gemakkelijk de anderhalve meter aan. De geringe hoogte zorgt ervoor dat er een harmonieuzere integratie van de constructie in de natuur is.

Dertig procent minder verdamping
Schermer: “We hebben drijvende PV boven het waterbassin van de golfbaan van de Krim op Texel geplaatst. Dat bassin wordt gebruikt om de greens te bewateren. De panelen gaan daar dertig procent extra verdamping tegen. Dat zou overheden die zomers de beschikking over meer grondwater willen hebben en daar bassins voor willen aanleggen ook op ideeën kunnen brengen.”

En hoe zit het met de watervogels die er ongetwijfeld graag op gaan zitten en niet bekend staan om hun nette toiletgebruik? Schermer: “Door de schuine plaatsing van onze panelen vinden de watervogels ze niet lekker zitten, ze glijden eraf. Dus dat probleem hebben we niet.”