Vooral niet duurzaam somberen!

14.10.2025 Teun Bokhoven Bestuurder TKI Bouw en Techniek

Vooral niet duurzaam somberen!

Klimaatbeleid staat nogal onder druk de laatste tijd. 
We hebben wel eens een ‘duurzamer’ Prinsjesdag beleefd in de afgelopen 10 jaar; de doorrekening van het PBL (planbureau voor de leefomgeving) toonde aan dat de doelen van het klimaatakkoord om 55-60% CO2 te reduceren in 2030 inmiddels ver achter de horizon zijn verdwenen en ook de doorrekening van de verkiezingsprogramma’s door het CPB stemmen niet optimistisch. Het klimaatbeleid van de Nederlandse overheid is de afgelopen kabinetsperiode verder afgekalfd en datzelfde geldt voor het klimaatbeleid binnen de EU waar Frans Timmermans en Diederik Samsom zich zo voortvarend voor hebben ingespannen. Dit terwijl de urgentie onverminderd hoog blijft. We mogen binnenkort weer kiezen; het kan geen kwaad de duurzaamheids-paragrafen uit de verschillende verkiezingsprogramma’s er nog maar weer eens op na te slaan.

De focus ligt nu (weer) op economische groei in plaats van CO2-reductie en op het indammen van de stroom klimaatvluchtelingen in plaats van klimaatbeleid dat dit nou juist zo kunnen voorkomen. Inmiddels worden de kosten ten gevolge van klimaatverandering alleen al dit jaar (net als vorig jaar) op honderden miljarden Euro’s geschat en de samenleving (wij allen dus) dragen deze kosten. Daar moet je heel wat economische groei voor realiseren om dat te dekken. Het voelt als dweilen met de kraan open; waarbij de samenleving mag dweilen en een kleine invloedrijke groep landen en bedrijven de kraan bedient. Een zorgelijke ontwikkeling als aandeelhouderswaarde en het ‘pleasen’ van een excentrieke president belangrijker worden dan lange termijn continuïteit van klimaatbeleid. Je zou er somber van worden. 

Maar er is ook een andere kant!

Heel veel burgers en bedrijven houden de blik wel gericht op een duurzame toekomst. Verschillende onderzoeken tonen aan dat duurzaamheid wel degelijk een thema is waar mensen en bedrijven in willen investeren. Soms vanuit ideële motieven, soms gewoon vanuit boerenverstand; in de meeste gevallen een combinatie van die twee. Je zou kunnen zeggen dat ondanks haperend overheidsbeleid er gewoon wordt geïnvesteerd in duurzaamheid. Dat is heel bemoedigend. Vaak zien we dat niet eens, terwijl het gewoon gebeurt. Thuis, in de buurt en bij bedrijven. Dagelijks zien we nieuwe initiatieven van energie coöperaties, duurzame-energie installaties waar met energieopslag (zowel elektriciteit als warmte) bij wordt gedragen aan de oplossing voor netcongestie enzovoort. En wat blijkt: duurzaamheid loont; opdrachtgevers vragen erom, het biedt bedrijven een concurrentieel voordeel en burgers ervaren steeds meer de voordelen van verduurzaming. Grootste opgave is dat iedereen mee kan doen.
Kortom: de verduurzaming van de samenleving gaat gewoon door, ondanks stagnerend beleid van de overheid. Laten we vooral naar alle positieve ontwikkelingen kijken, wat er wel gebeurt, en die ons kunnen inspireren. En vooral niet somberen, maar gewoon zelf (met alle klanten) aan de slag gaan!!