Vormt de continue vooruitgang in de PV-sector een probleem voor het milieu?

02.12.2021 Joyce Beuken

Vormt de continue vooruitgang in de PV-sector een probleem voor het milieu?

Consumenten vervangen hun panelen steeds vaker al voor ze afgeschreven zijn. Want, als de investering terug is verdiend, en een nieuwe investering in panelen met een hoger rendement nóg meer oplevert, waarom zou je dan wachten? Er staat ons een nieuw probleem te wachten: wat doen we met al die panelen? Roebyem Anders, co-founder van Sungevity, vertelt hoe zij en Isabeau Mensing op het idee kwamen voor ZonNext, een platform dat vraag en aanbod van oudere werkende panelen verbindt.

Het rendement van panelen blijft toenemen en het plafond lijkt nog niet in zicht. Als een paneel het einde van zijn leven bereikt heeft, is het geen verkeerd idee om een systeem te vervangen. Maar het kan ook al veel eerder financieel aantrekkelijk zijn om de installatie al voor hij afgeschreven is te vervangen. Hierdoor blijven we uiteindelijk wel achter met een gigantische berg werkzame panelen. Zonde, vonden Roebyem Anders en Isabeau Mensing. En dus richtten zij ZonNext op.

Transparantie
Anders stelt dat het impactrapport dat jaarlijks voor Sungevity wordt opgesteld de inspiratie vormde voor ZonNext. “Zo’n impactreport licht het hele bedrijf door. Van de zonnepanelen tot de handzeep.” Er wordt naar aanleiding van dat rapport ook een thema uitgekozen waar verder op in wordt gegaan. Ditmaal werd de vraag aangewakkerd wat er met de panelen gebeurt aan het einde van hun levensduur. “We proberen transparant te zijn. We betalen voor het recyclen, maar eigenlijk weten we helemaal niet zeker wat er gebeurt met de panelen.”

Verpletterd tot bouwmateriaal
Er werd een masterstudent ingeschakeld die een rapport rondom de recycling van elektronisch afval schreven. Het resultaat? “Daar schrokken we best wel van”, aldus Anders. “Er gebeurt helemaal niets in Nederland. Gebruikte panelen gaan meteen naar het buitenland.”

De Europese Unie heeft richtlijnen opgesteld om een product als recyclebaar te mogen bestempelen. Zo moet 70 procent van het gewicht van een product te recyclen zijn om te voldoen aan de eisen.

“Als je het glas en aluminium uit een paneel weet te recyclen heb je dat quotum eigenlijk al gehaald.” Onlogisch, vond Anders. “In de zonnecellen zitten waardevolle stoffen zoals zilver en silicium die ook in andere elektronica ingezet worden. Een stof als zilver die gemijnd moet worden, wordt verpletterd en tot laagwaardig bouwmateriaal verwerkt.”

Ei van Columbus
TNO heeft een plan ontwikkeld om in Nederland een mooie recycling faciliteit te ontwikkelen die in staat is om deze grondstoffen weer terug te winnen en opnieuw in te zetten in hoogwaardige producten zoals zonnepanelen. Het prijskaartje van de faciliteit is niet mals, en financieel levert het met de relatief nog lage volumes nog te weinig op. Anders: “Het is een beetje een kip en ei verhaal. Het komt moeilijk op gang omdat de mogelijkheden schaars zijn.”

Is recyclen het ei van Columbus? Niet helemaal. Circulair ontwerpen is op langere termijn nog beter en goedkoper. Daar ligt de echte oplossing volgens Anders. “Maar het verhogen van de recycling-bijdrage en het realiseren van faciliteiten is second best.”

In het volgende deel van deze reeks, dat begin januari verschijnt, vertellen Anders en Mensing meer over hoe ZonNext opereert. Niets missen? Volg Solar365 op LinkedIn of abonneer je op onze wekelijkse nieuwsbrief, vol interessante analyses en het laatste nieuws uit de solarsector.