Voor het tiende jaar op rij is er een nieuw wereldwijd installatierecord: 239 gigawatt is er in 2022 geïnstalleerd, dat meldt SolarPower Europe in de nieuwste Global Market Outlook for Solar Power. Dankzij 118 gigawatt aan nieuwe zonnedakinstallaties kregen zo’n 36 miljoen huishoudens wereldwijd zonnepanelen op hun dak. Tegelijk melden twintig van de grootste zonne-energiemarkten – waaronder Nederland – problemen met congestie op de elektriciteitsnetten en een gebrek aan flexibiliteit.

Waar er in 2021 nog 79 gigawatt op daken van huishoudens werden geïnstalleerd, is dit cijfer in 2022 met 49 procent gestegen tot 118 gigawatt. Dit jaar verwachten de analisten van SolarPower Europe nog eens 159 gigawatt aan opwekcapaciteit op daken van huishoudens.

In totaal werd er 239 gigawatt geïnstalleerd in 2022, 45 procent meer dan in 2021. Mede hierdoor zijn er 26 landen die vorig jaar ten minste 1 gigawatt opwekcapaciteit hebben geïnstalleerd, tegen 17 landen in 2021. Tegen 2025 voorspelt SolarPower Europe dat meer dan vijftig landen meer dan 1 gigawatt aan zonne-energie per jaar zullen installeren.

“De wereld heeft zich gerealiseerd dat crises op het gebied van fossiele brandstoffen de crises zijn die nooit echt verdwijnen. Meer dan ooit tevoren wenden mensen zich in elk deel van de wereld tot zonne-energie. In een jaar dat wordt gekenmerkt door een energie- en klimaatcrisis, blijft de hoop op zonne-energie doorschijnen”, aldus Aristotelis Chantavas, president van SolarPower Europe.

Hoewel zonne-energie het hardste groeide van alle hernieuwbare energiebronnen dekt zonne-energie nog steeds slechts 4,5 procent van de wereldwijde elektriciteitsvraag. Meer dan 70 procent wordt nog altijd geleverd door niet-hernieuwbare bronnen.

Wereldwijd is er meer dan 1,2 terawatt opwekcapaciteit geïnstalleerd, waardoor er volgens SolarPower Europe dit jaar zo’n 1.612 terawattuur aan zonne-energie zal worden opgewekt. Ongeveer 57 procent van de totale elektriciteitsvraag van de Europese Unie.

In steeds meer landen begint het elektriciteitsnet te knellen
Al kende de zonne-energiesector mooie groeicijfers in 2022, er was ook een eerste stijging in meer dan tien jaar van de levelized cost of electricity van zonne-energie. Dat was te danken aan verstoringen in de toeleveringsketen door aanhoudende COVID-19-effecten en de gevolgen van de oorlog in Oekraïne. Desondanks bleef zonne-energie wel goedkoper dan fossiele en kernenergie.

Toch is er volgens SolarPower Europe “geen twijfel over dat de sterke groei in 2023 zal aanhouden”. Zelfs in hun gemiddelde scenario zal er in 2023 wereldwijd 341 gigawatt worden geïnstalleerd, een groei van 43 procent een herhaling van de groei van dit jaar. Dit kan oplopen tot boven de 400 gigawatt als de marktomstandigheden zich blijven verbeteren.

Verder naar de toekomst kijkend vermoed SolarPower Europe dat er in 2027 zelfs 617 gigawatt kan worden geïnstalleerd. Met die versnellende groei zou de zonne-energiesector in 2025 al over 2 terawatt kunnen beschikken en tegen het einde van 2027 zelfs 3,5 terawatt.

Door deze enorme groeicijfers komen steeds meer landen in de knel met hun elektriciteitsnetten. 20 van de 26 grootste zonne-energielanden melden inmiddels dat netcongestie en een gebrek aan flexibiliteit voor hun een belangrijke belemmering is voor verdere ontwikkeling van zonne-energie.

“Netwerken en flexibiliteit zijn de slapende reus van de energietransitie – en de reus wordt wakker”, stelt Michael Schmela, directeur Market Intelligence bij SolarPower Europe. “We installeren enorme hoeveelheden zonne-energie en we moeten het kunnen gebruiken wanneer we het nodig hebben. Overheden over de hele wereld moeten het upgraden van hun elektriciteits- en opslaginfrastructuur tot een politieke prioriteit maken.”

Wereldwijde verhoudingen
De recordhoeveelheid installaties in 2022 is voor een groot deel toe te schrijven aan China dat bijna 100 gigawatt installeerde, een groei van 72 procent ten opzichte van 2021. Europa installeerde 46 gigawatt. De VS installeerden 6 procent minder dan in 2021 en kwamen niet verder dan 21,9 gigawatt. India installeerde 17,4 gigawatt, 23 procent meer dan in 2021, en bleef de derde grootste zonne-energiemarkt.

Spanje blijft de grootste Europese markt met 8,4 gigawatt geïnstalleerd vermogen in 2022. Hoewel Nederland daar niet in de buurt komt als negende grootste markt, is het samen met Australië wel de enige die meer dan 1 kilowatt vermogen per capita heeft geïnstalleerd. Wereldwijd is het gemiddelde 144 watt per capita.

Door alle wereldwijde ontwikkelingen heeft Europa een groter marktaandeel dan de VS. Europa bleef stabiel op een aandeel van 19 procent, waar de VS daalde tot 17 procent. Het Azië-Pacific deel van de wereld blijft de zonne-energiemarkt domineren met een aandeel tot 60 procent.