De wachtrijen voor het verkrijgen van een nieuwe of zwaardere aansluiting neemt als maar toe. Ook de wachtrij voor huishoudens begint toe te nemen. Om dit op te lossen timmeren de netbeheerders hard aan de weg om nieuwe kabels in de grond te krijgen, bestaande kabels te verzwaren en nieuwe trafohuisjes aan te leggen. Dit is echter voorlopig niet genoeg om de groeiende energievraag en aanbod bij te benen. Boudewijn de Vries, regiodirecteur utiliteit bij Croonwolter&dros, stelt dat bedrijven substantieel kunnen bijdragen aan het inkorten van de wachtlijsten als ze zelf het het heft in eigen handen nemen.

Netcongestie treft niet alleen nieuwbouwprojecten, maar ook bestaande gebouwen die willen verduurzamen. Denk bijvoorbeeld aan de overstap van een gasgestookte installatie naar een warmtepomp. Hoewel de energiebehoefte van het gebouw dan afneemt, stijgt de vraag naar elektriciteit vaak wel in zo’n geval. Om aan deze energiebehoefte te voldoen wordt vervolgens een aanvraag neergelegd bij de netbeheerder voor een zwaardere aansluiting. Echter, zit het stroomnet dermate vol dat hier vaak geen ruimte voor is. Bedrijven komen vervolgens op een wachtlijst. De Vries stelt dat: “Hierdoor houdt netcongestie verduurzaming tegen, en dat is zonde.”

De vertragingen leiden soms tot passiviteit onder ondernemers. Veel bedrijven wachten op verzwaring van het net, maar volgens De Vries moeten zij juist uit die ’wachtstand’ stappen. “Het is gek als je als ondernemer op een wachtlijst gaat staan. Dat klinkt niet echt ondernemend en ook niet Nederlands.” 

Technologie als oplossing
Volgens De Vries zijn er vandaag de dag genoeg technologieën en oplossingen te bedenken om bedrijven, zonder hun aansluitingen te vergroten, toch te voorzien van meer elektrische capaciteit. Door bedrijven te voorzien van zonnepanelen, batterijen en slim te kijken naar het energieverbruik kan er in veel gevallen voor gezorgd worden dat de huidige aansluiting toereikend is.

Een voorbeeld is het project bij Kobelco in Lelystad, producent van onder andere grote graafmachines, waar door Croonwolter&dros een autonoom energiesysteem werd gerealiseerd. “Met zonnepanelen, batterijopslag en een slim energiebeheersysteem kunnen we 80 procent van de tijd draaien zonder extra stroomaansluiting. De resterende energiebehoefte vullen we aan met back-upoplossingen”, vertelt De Vries. 

Deze aanpak vermindert de afhankelijkheid van netbeheerders en biedt bedrijven niet alleen operationele continuïteit, maar uiteindelijk ook een concurrentievoordeel, vertelt De Vries. “Wie nu investeert in deze systemen, verdient dat in zeven tot tien jaar terug. Daarna profiteert een bedrijf van de flexibiliteit en onafhankelijkheid die deze technologie biedt. Dan heb je jezelf beloond met een prachtig stuk technologie. Waarin je uiteindelijk op de lange termijn ondernemersvoordeel creëert.” 

Aarzeling bij bedrijven
Ondanks de voordelen aarzelen veel bedrijven om te investeren in duurzame energiesystemen. Volgens De Vries zijn er twee belangrijke drempels. Allereerst het ingewikkelder worden van het energielandschap. Door de verschillende technologische mogelijkheden en het scala aan bijbehorende subsidies is het voor bedrijven lastig om in te schatten welke oplossing bij hen past. Ten tweede zien bedrijven beren op de weg wat betreft de veiligheid van batterijsystemen en de onvoorspelbaarheid van zonne-energie.

Daarnaast ziet De Vries ook terughoudendheid bij ondernemers vanwege een gebrek aan kennis. De Vries: “Er is ook al angst voor het onbekende. Ondernemers vragen: Wie gaat dat dan beheren? Wie gaat dat dan onderhouden? En als dat kapot gaat, wie betaalt het dan?” Om die terughoudendheid weg te nemen is het aan bedrijven als Croonwolter&dros om ondernemers te adviseren en op basis van hun specifieke situatie en energievraag een duidelijk plan met een bijbehorende haalbaarheidsstudie op te stellen.

Een gedrags- en mentaliteitsverandering
Het probleem van netcongestie vraagt niet alleen om technologische oplossingen, maar ook om een mentaliteitsverandering. Veel bedrijven rekenen nog steeds op netbeheerders om hun problemen op te lossen, maar volgens De Vries is dat niet realistisch. "De capaciteit van het net kan simpelweg niet meegroeien met de stijgende vraag naar elektriciteit. We moeten ons gedrag aanpassen en kritisch kijken naar hoe we energie gebruiken." 

Hij wijst op eenvoudige stappen zoals het instellen van een lagere temperatuur in kantoren of het spreiden van laadmomenten voor elektrische voertuigen. De Vries: “Iedereen wil tegelijk laden, vaak rond dezelfde tijd. Dat komt voort uit onze behoefte aan comfort: we willen iets, en het moet meteen beschikbaar zijn. Er is een mentaliteitsverandering nodig, waarbij we bijvoorbeeld overwegen om thuis op te laden met onze eigen zonnepanelen in plaats van op het werk." Daarnaast benadrukt hij het belang van slimme energiemanagementsystemen, waarmee bedrijven hun energieverbruik beter kunnen afstemmen op de beschikbare capaciteit. 

De Vries sluit af met een oproep: “Bedrijven die nu investeren in zelfvoorzienende systemen, worden de winnaars van de toekomst. Ze maken zichzelf wendbaar, onafhankelijk en klaar voor een wereld waarin energie steeds schaarser wordt.”