De populariteit van zonnepanelen, de salderingsregeling en de drukte op het elektriciteitsnet leiden ertoe dat klanten met zonnepanelen steeds minder gewild zijn onder de energieleveranciers. Om huishoudens met zonnepanelen te weren of de kosten te verhalen gebruiken energieleveranciers verschillende methodes en deze methodes zijn niet altijd even transparant.

Energieleveranciers zijn wettelijk verplicht om de opbrengsten van huishoudens met zonnepanelen te salderen tegen het verbruik in de winter maar, omdat de stroom in de zomer een stuk goedkoper is dan in de winter, dit kost de energieleveranciers een hoop geld. Daarom zijn klanten met zonnepanelen steeds minder welkom bij energieleveranciers, blijkt uit onderzoek onder de aanbieders van energievergelijk.nl.

Energieleveranciers moeten extra kosten maken voor klanten met zonnepanelen. Volgens een onderzoek van de Autoriteit Consument en Markt (ACM) komt dit door hogere inkoopkosten, hogere onbalanskosten en de salderingsregeling.

De salderingsregeling leidt tot hogere kosten voor de energieleveranciers omdat klanten met zonnepanelen in de zomer, wanneer er veel elektriciteit beschikbaar is, goedkope energie kunnen wegstrepen tegen hun verbruik in de winter, wanneer de elektriciteit relatief duur is.

Om dit recht te trekken verhalen energieleveranciers op verschillende manieren de kosten toch op huishoudens met zonnepanelen die een nieuw energiecontract willen afsluiten of een variabel contract hebben.

Terugleverkosten
Het gros van de energieleveranciers rekent nu meerkosten aan huishoudens met zonnepanelen. Dit gebeurt veelal doormiddel van terugleverkosten. De terugleverkosten worden berekend op basis van de totale hoeveelheid energie die een residentieel systeem teruglevert aan het net in kilowattuur per jaar. Het gaat hier om alle stroom die een huishouden niet direct verbruikt op de momenten dat de zonnepanelen stroom produceren, dus ook de stroom die gesaldeerd wordt. 

De hoogte van de terugleverkosten wordt berekend aan de hand van een schaal met daarin verschillende gradaties aan hoeveelheid stroom die wordt teruggeleverd in kilowattuur op jaarbasis. Vandebron begon hiermee in augustus 2023.

Eneco heeft ervoor gekozen om vanaf aankomende zomer geen gebruik te maken van de schalen. Zij gaan de terugleverkosten berekenen met een vast bedrag per kilowattuur.

Vastrecht
Een minder transparante manier waarop energieleveranciers de kosten van zonnepanelen doorrekenen aan hun klanten is doormiddel van vastrecht. Vastrecht zijn de kosten die een energieafnemer betaalt aan de leverancier, ongeacht het verbruik. De kosten voor het vastrecht worden door energieleveranciers verhoogd met een bepaald bedrag voor klanten met zonnepanelen. Deze kosten verschillen tussen de 4 en 15 euro per maand afhankelijk van de leverancier.

Het vastrecht wordt vaak over het hoofd gezien omdat er bij het vergelijken van energieleveranciers voornamelijk wordt gelet op het verschil in prijs per kilowattuur. Het verschil in kosten is vaak lastig te vinden op de websites van de aanbieders.

Verborgen leveranciers
Energieleveranciers kiezen er soms ook voor om niet te verschijnen op webpagina’s van de energievergelijkers wanneer potentiële klanten aangeven dat ze zonnepanelen op het dak hebben liggen. Uit onderzoek van de redactie blijkt dat er bij meerdere energievergelijkers geen aanbod naar voren komt als men aangeeft zonnepanelen te hebben. Zo wordt voorkomen dat nieuwe klanten met zonnepanelen een contract afsluiten.

Loyaliteitskorting
Voor klanten die niet voortijdig hun contract opzeggen is de loyaliteitskorting in het leven geroepen. In plaats van een welkomstbonus stimuleren energieleveranciers hiermee het aanblijven van klanten. Voor klanten met zonnepanelen geldt deze loyaliteitskorting vaak niet. Daarmee kunnen klanten met zonnepanelen tussen de 100 en 450 euro per jaar mislopen.

Meerjarige contracten
Het afsluiten van een energiecontract voor langer dan een jaar wordt voor veel huishoudens met zonnepanelen ook lastig gemaakt. Uit onderzoek van de ACM blijkt dat van de achttien leveranciers die meerjarige contracten aanbieden, huishoudens met zonnepanelen bij slechts zeven hiervan terecht kunnen. “Deze contracten zijn gemiddeld 5% duurder dan vaste contracten die alleen aan klanten zónder zonnepanelen aangeboden worden,” meldt de ACM.

Dynamisch energiecontract
Een manier om de verborgen kosten bij het afsluiten van een energiecontract met zonnepanelen te ontduiken is het dynamisch energiecontract. Bij een dynamisch energiecontract betaalt de klant de energieprijs die geldt per uur. Zo kan het afnemen van energie op momenten dat er een overvloed is aan stroom op het net erg goedkoop uitvallen. Daar staat tegenover dat, wanneer dit niet het geval is, de prijzen per kilowattuur vaak hoger zijn.

Voor huishoudens met zonnepanelen is een dynamisch energiecontract vooralsnog minder interessant omdat, wanneer de zon schijnt, de zonnepanelen waarschijnlijk genoeg opbrengen voor het eigen verbruik en zal de klant in de avonduren waarschijnlijk toch een hogere prijs moeten betalen voor de afgenomen stroom. Een dynamisch energiecontract met zonnepanelen wordt wel interessant op het moment dat de klant er voor kiest om actief stroom te gaan verhandelen op de markt door bijvoorbeeld een slimme batterij aan te schaffen.

De kosten die de energieleveranciers rekenen maken de investering in zonnepanelen niet minder interessant. Het gaat om enkele tientallen tot honderden euro’s per jaar. De terugleverkosten wegen  niet op tegen de opbrengsten die een zonnepaneleninstallatie met zich mee brengt. Volgens een berekening van Independer kan een gemiddelde zonnepaneleninstallatie nog binnen 7 jaar worden terugverdiend. De zonnepanelen kunnen na deze 7 jaar nog grote kostenbesparingen opleveren, en omdat zonnepanelen zo’n 25 jaar mee gaan, blijft dit een interessante investering voor de meeste huishoudens.