Twaalf van de 31 stroomstations in de provincie Brabant zitten zodanig vol dat er voorlopig geen plek is voor nieuwe grootschalige zonne- of windparken, meldt het Brabants Dagblad. Nog eens twaalf stations zijn bijna vol. Slechts vijf stations in de provincie hebben momenteel nog géén acuut capaciteitsprobleem.

Het aantal duurzame opwekkers in Brabant is explosief gestegen, van 800 in 2018 naar ruim 3000 afgelopen jaar. Zonne-projecten zijn goed voor tachtig procent van alle plannen voor duurzame energie. Een zonnepark realiseer je in twee jaar, maar de bouw van een nieuw hoogspanningsstation kost al gauw vijf tot zeven jaar. TenneT kan de vraag niet bijbenen.

Zonnepanelen op woningen blijven altijd mogelijk

Voor de oranje regio’s wordt nu eerst zogeheten congestie-onderzoek gedaan. Hierbij wordt onderzocht of voorlopig nog wat meer duurzame opwekking kan worden aangesloten, waarbij voor de 'piekuren' een beperking van de opwekking geldt. De exploitant van een zonnepark wordt in dat geval financieel gecompenseerd. Maar daar zit een grens aan. Is die grens bereikt, dan kleurt de betreffende regio rood en is helemaal niets meer mogelijk.

Zonnepanelen op woningen blijven altijd mogelijk, maar Enexis moet dus in veel regio’s wel ‘nee’ verkopen aan nieuwe aanvragen voor grootschalige opwek van duurzame elektriciteit. Gemeenten worstelen met het volle stroomnet. Om de doelstelling uit het Klimaatakkoord te halen heeft ieder zijn eigen opgave voor de opwek van duurzame energie. Zonder grote zonneweides of een stel windturbines, wordt dat lastig.

Geen paniek!

Reden voor paniek is er niet, sussen de netheerders. TenneT heeft voor Brabant voor de komende vijf jaar een miljard euro op de plank liggen. Enexis trekt dit jaar al 225 miljoen uit. Een fors aantal nieuwe 380- en 150 kilovolt-stations plus verbindingen is in aanbouw of staat op stapel, al is dat nog wel een berg werk.

Maar uitbreiden van het stroomnet kent zijn grenzen, ook vanwege de kosten: het onderhoud is duur en dat ziet men terug op de energierekening. De hoop is gericht op nieuwe technieken voor grootschalige opslag van elektriciteit, bijvoorbeeld met kolossale batterijen en waterstof. Dat moet de stroomvoorziening ook stabieler maken.

Eerst zon op dak, dan zon in wei

Ondertussen beraden de Brabantse regio’s zich erop welke plannen voor duurzame opwek voorrang verdienen nu de stroomcapaciteit opraakt. Waar Enexis alle initiatiefnemers gelijk moet behandelen, willen overheden wel sturen. In West-Brabant komt die prioriteitstelling al op gang. De door de provincie gepropageerde zonneladder weegt daarbij nadrukkelijk mee: eerst zon-op-dak, dan pas zon-in-de wei.