Drieduizend respondenten van het Nationaal Laadonderzoek leverden dit jaar een schat aan informatie. De elektrische autorijders of EV-rijders (electric vehicle) gaven hun rapportcijfer aan laadmethodes, gaven aan waar de knelpunten zitten en lieten weten wat de effecten van de hoge energieprijzen op hun laadgedrag is.

Nu elektrisch rijden steeds gangbaarder wordt, ontwikkelen de doelgroep en de bijbehorende behoeften zich razendsnel. Voor professionals en beleidsmakers in de wereld van de duurzame mobiliteit is het belangrijk te weten wie de EV-rijder is, waar zijn of haar behoeftes liggen, wat goed gaat en ook waar verbeteringen mogelijk zijn.

Wie is de EV-rijder?
Rijders van elektrische auto’s is gevraagd naar een algemeen rapportcijfer voor de verschillende manieren van laden. Alle manieren van laden scoren een ruime voldoende. Thuislaadpunten scoren het hoogst (9,3), openbare laadpunten (6,8) het laagst.

Wie de EV-rijder is komt vrij goed boven drijven bij deze cijfers: in Nederland heeft bijna twee derde van de rijders een privé laadpaal op de oprit. En een opvallend hoog aantal EV-rijders die thuisladen heeft zonnepanelen: 79 procent. Ter vergelijking: landelijk hebben zo’n 19 procent van de huishoudens zonnepanelen. 81 procent rijdt in een nieuw aangeschafte en 19 procent in een gebruikte EV. 91 procent daarvan is volledig elektrisch, 8 procent hybride en 1 procent heeft een elektrische motorfiets.

Thuis laden wordt het meest gewaardeerd
EV-rijders waarderen hun auto thuis op te laden het meest. Van alle kilometers gereden met EV’s is 42 procent geladen aan een privé laadpaal, en 8 procent via een stopcontact thuis. De rest van het laden gebeurt aan een laadpaal op het werk, bij een snellader, of bij een openbare laadpaal. Wil je een publiek laadpunt aanvragen, dan heb je veel geduld nodig. In 45 procent van de succesvolle aanvragen, moesten mensen zeven tot twaalf maanden wachten voor het laadpunt werd geplaatst.

In Nederland is in 2022 gemiddeld 18.500 kilometer elektrisch gereden. Dat is 3.500 kilometer meer dan in 2021. Een derde van de EV-rijders hoeft de batterij onderweg nooit bij te laden. Meer dan de helft van alle EV-rijders rijdt maximaal eens per maand zó ver met de auto dat zij onderweg moeten bijladen. Vakanties horen daar niet bij.

Knelpunten tijdens buitenlandreis
Het Nationaal Laadonderzoek 2022 laat zien dat ervaren EV-rijders weinig range anxiety ervaren, oftewel de angst om het reisdoel niet te halen, omdat het rijbereik van de elektrische auto niet voldoende is. 63 procent gaat wel eens naar het buitenland voor werk of vakantie en 56 procent daarvan ervaart daarbij knelpunten zoals te weinig laadpunten onderweg en op de bestemming.

‘Laadkosten en tankkosten groeien naar elkaar toe en dat is zorgwekkend’
De stroomprijs is gedurende de onderzoeksperiode sterk gestegen. Ruim een vijfde van de thuisladers (21 procent) geeft aan een duurder stroomcontract te hebben. Een vierde van de EV-rijders met een aangepast en duurder energiecontract kiest ervoor om vanwege kosten van privé thuislaadpunt naar een publiek laadpunt over te stappen om te laden.

“Als straks de meeste stroomcontracten thuis (veel) duurder zijn kan dit leiden tot meer druk op de publieke laadpaal”, zegt Maarten van Biezen van de Vereniging Elektrische Rijders (VER). “Dit effect zal waarschijnlijk van tijdelijke aard zijn. Op dit moment zijn stroomtarieven van publieke laadpunten in veel gevallen lager dan laden thuis. Maar ook de tarieven van publieke laadpunten zullen naar verwachting binnen afzienbare tijd stijgen waardoor het kostenvoordeel ten opzichte van thuisladen wegvalt. Laadkosten en tankkosten groeien naar elkaar toe, dat is zorgelijk gezien de ambities voor elektrisch rijden en het belang hiervan voor de klimaatdoelstelling.”

Slim laden
Ook slim laden is in het onderzoek meegenomen. Dit is het sturen van het tijdstip en de snelheid van het laden van elektrische voertuigen met inzet van techniek. Hiermee kun je nadat je de auto parkeert gewoon inpluggen maar het opladen afstemmen op bijvoorbeeld de beschikbaarheid van duurzame stroom, lagere prijzen en het optimaal benutten van het stroomnet in de wijk. Je auto gaat dan bijvoorbeeld sneller laden als er veel stroom beschikbaar is van de zonnepanelen op je dak of wacht even met het starten tot de piek op het stroomnet voorbij is en prijzen lager zijn.

50 procent van de respondenten geeft aan wel eens slim te hebben geladen. Dit is hetzelfde resultaat dat ook in de vorige twee onderzoeken gehaald werd. In 20 procent van de slimme laadsessies geeft de EV-rijder aan helemaal niets te hebben gemerkt van de aanpassingen op het laadprofiel, 6 procent geeft aan negatieve ervaringen te hebben gehad. Vooral de EV-rijders die thuis slim laden zijn hier erg enthousiast over. Zij gebruiken zelf opgewekte zonne-energie, of maken prijsbewust gebruik van het goedkopere nachttarief.

Om slim laden grootschalig toe te kunnen passen is onderzoek nodig naar verschillende aspecten van slim laden: innovatie, de techniek, communicatie, gebruikerservaring en beleid en wetgeving.

Het Nationaal Laadonderzoek 2022 is een initiatief van ElaadNL, Vereniging Elektrische Rijders (VER) en Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) en wordt uitgevoerd door de Rijksuniversiteit Groningen. Dit jaar deden een recordaantal respondenten (bijna 3.000) mee aan het onderzoek.