Huishoudens helpen netcongestie te verminderen met Zonnedimmer
29.05.2025 Evelien Schreurs

Met de Zonnedimmer kunnen huishoudens tijdelijk de energie die hun zonnepanelen opwekken afschalen of uitzetten. Daarmee kunnen zij besparen op terugleverkosten en helpen bij het verlichten van druk op het elektriciteitsnet. Door de Zonnedimmer met een groep huishoudens in te zetten, kan ook druk op het net verlicht worden. Netbeheerder Enexis en Zonnedimmer starten een pilot om de mogelijkheden daarvoor verder te onderzoeken.
Hannes Hilgenkamp heeft Zonnedimmer opgericht: een platform waar eigenaren van zonnepanelen online hun omvormer kunnen koppelen om het dimmen van hun zonnepanelen, bijvoorbeeld door een netbeheerder of energieleverancier, mogelijk te maken.
Individuele huishoudens gebruiken Zonnedimmer al voor het uitzetten van hun zonnepanelen bij negatieve uurprijzen, maar er is ook interesse vanuit netbeheerders. Door de zonnestroomproductie van een groep huishoudens tijdelijk af- of uit te schakelen kan de netbeheerder namelijk netcongestie verminderen.
De manier waarop zo’n wisselwerking tussen huishoudens met zonnepanelen en een netbeheerder eruit kan zien, wordt nu onderzocht door Enexis. De netbeheerder start een proef in Helmond en Waalwijk, waar maximaal vijfhonderd huishoudens aan mee kunnen doen. Op (zeer) zonnige dagen zal, tegen een vergoeding, via de Zonnedimmer de productie van zonnestroom van de huishoudens worden teruggeschakeld.
Tot 15 juni kunnen deelnemers zich aanmelden voor de pilot, vertelt Hilgenkamp. Enexis benadert mogelijke deelnemers in Helmond en Waalwaak door gericht brieven te sturen en door te flyeren. “Veel huishoudens moeten wel even wennen aan het idee van het dimmen van zonnepanelen, maar over het algemeen willen mensen graag bijdragen aan het verminderen van netcongestie en willen ze graag weten hoe de zonnedimmer werkt.”
De pilot moet uitwijzen of mensen mee willen doen aan het collectief inzetten van de Zonnedimmer en tegen welke voorwaarden en welke vergoeding. Ook wordt gemeten hoe en hoe snel het inzetten van Zonnedimmer bijdraagt aan het verminderen van netcongestie.
“Mensen wilden individueel hun eigen negatieve prijzen vermijden. De groep die we nu vragen om mee te doen, krijgt een vergoeding voor hun bijdrage aan het verlagen van congestie, ongeacht hun energiecontract.” In dit onderzoek zullen deelnemers een vergoeding van 30 cent per gedimde kilowatt ontvangen. Dat is in vrijwel alle gevallen ruimschoots voldoende om te compenseren voor misgelopen opbrengsten, aldus Hilgenkamp.
Eigen gebruik beter dan dimmen
Het verhogen van het eigen gebruik op zonnige momenten is in het ideale geval de beste oplossing voor het verlagen van druk op het net. “Als mensen hun eigen stroom zoveel mogelijk kunnen gebruik is dat eigenlijk het mooist”, zegt Hilgenkamp. “Bijvoorbeeld met een elektrische auto of een zonneboiler”. Maar als er geen stroomvraag is of er niemand thuis is, kan de Zonnedimmer uitkomst bieden om problemen op het stroomnet te voorkomen.”
De pilot moet laten zien of huishoudens bereid zijn een bijdrage te leveren aan verlichten van druk op het stroomnet en hoeveel mensen mee willen doen aan het initiatief. Andere partijen tonen ook interesse in de Zonnedimmer, zegt Hilgenkamp. Zo wordt met meerdere energieleveranciers onderzocht hoe de oplossing kan worden ingezet om bijvoorbeeld terugleverkosten te verlagen.
Het werven van kandidaten is al begonnen. In juni zullen, ook afhankelijk van het weer, de testen worden uitgevoerd. Naar verwachting zullen de resultaten van de pilot in juli gedeeld worden.