In de glastuinbouw komen de investeringen in zonnepanelen langzaam op gang. Steeds meer tuinders plaatsen zonnepanelen op daken van schuren en loodsen, meldt energiespecialist Robert Meijer van AgroEnergy.

Glastuinders installeren van alle agrariërs het minst vaak zonnepanelen op hun bedrijf, zo blijkt uit onderzoek van AgriDirect. Van de glastuinders had 19,5 procent zonnepanelen in 2019. Dat lage percentage lijkt vreemd, omdat kassen op het eerste gezicht een ideaal object vormen voor zonnepanelen. Het is echter niet handig om de kassen vol te leggen met zonnepanelen, omdat de kassen het zonlicht moeten doorlaten voor de groei van bloemen en planten. De tuinders die wel investeren in zonnepanelen plaatsen de panelen op daken van schuren of loodsen. Het installeren van transparante zonnepanelen op kassen is nog te duur.

Meer zonnepanelen

Toch maken steeds meer glastuinders gebruik van zonnepanelen, blijkt uit de GlastuinbouwScanner van AgriDirect. “Bij tuinders komt steeds meer besef voor de verduurzaming. In de sierteelt zijn ze daarin heel actief. Dat heeft te maken met de uitstraling van hun product. In de groenteteelt ligt de focus op de energieopwekking. Daar zijn de kosten minstens zo belangrijk als duurzaamheid,” zegt Robert Meijer, energiespecialist bij AgroEnergy. Hij geeft tuinders advies over het beheer van hun installaties en hoe ze hun energiekosten kunnen optimaliseren. Hij ziet steeds meer tuinders ook interesse tonen in zonnepanelen, al valt het grootschalige gebruik in de sector nog tegen.

Lange adem

“Op korte termijn staat het economisch belang bij groentetuinders voorop, maar op lange termijn kiezen ze ervoor om te verduurzamen. Dat komt omdat ze zien dat een duurzaam bedrijf een langere adem heeft. Wel moet het natuurlijk economisch verantwoord gaan,” zegt Meijer. Hij schat dat zeker 30 procent van de tuinders serieus bezig is met zonnepanelen. “In de glastuinbouw komen de investeringen in zonnepanelen op gang. Tuinders hadden op dit vlak een achterstand vergeleken met veehouders, maar ze zijn momenteel bezig met een inhaalslag.

Hoog energiegebruik

Meijer heeft wel een verklaring voor het lage percentage zonnepanelen onder glastuinders. “De meeste glastuinders wekken hun eigen energie op met een wkk. Met hun hoge energiegebruik zijn ze grootverbruiker, waardoor ze te maken krijgen met de SDE++, de subsidieregeling voor duurzame energie. Het probleem is dat deze regeling het eigen gebruik van zonnestroom niet stimuleert. Dat maakt zonnepanelen bij glastuinders minder aantrekkelijk.” Pluimveehouders hebben meer zonnepanelen, omdat ze kleinverbruiker zijn en gebruik kunnen maken van de salderingsregeling, zegt Meijer. “Bij deze groep is het energiegebruik goed te dekken met zonnepanelen.”

Transparante panelen

Lage investeringskosten zijn nodig om zonnepanelen rendabel te maken, zegt Meijer. “Dat is de reden dat tuinders nog geen transparante panelen op hun kassen leggen. Deze speciale panelen maken het project te duur. Ook geldt de wet van de grote getallen: er is een groot oppervlak nodig om de baten zo hoog te krijgen dat een tuinder de kosten snel terugverdient.” Voor normale panelen ligt de terugverdientijd op zes tot tien jaar, terwijl de SDE-regeling geldt voor een periode van vijftien jaar. Als de investeringskosten anderhalf tot twee keer zo groot zijn dan brengt dat de haalbaarheid van het project om zeep,” aldus Meijer.

Tendens: zonneweides

Meijer ziet de tendens dat meer tuinders zonnepanelen in een weiland leggen. “Voor zo’n zonneweide is het bestemmingsplan het voornaamste obstakel. Tuinders moeten hiervoor een vergunning aanvragen, maar meestal weigert de gemeente om deze vergunning af te geven. Het moet ook in het bestemmingsplan passen.” Volgens Meijer is het beter om zonnepanelen zoveel mogelijk te plaatsen op plekken die anders niet gebruikt worden, of op plekken met een dubbele functie, zoals vuilstortplaatsen of als overkapping van parkeerplaatsen.

Meer voorlichting

Wat moet er gebeuren om het gebruik van zonnepanelen door tuinders te stimuleren? Meijer ziet dat de meeste tuinders niet bekend zijn met de subsidieregels. Ook zijn de voordelen van PV volgens hem niet duidelijk voor tuinders, zoals het wel of niet kunnen dekken van het eigen gebruik. “Betere voorlichting vanuit de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) kan hiermee helpen,” zegt Meijer. Een speciale subsidie om zonnepanelen bij tuinders te stimuleren acht hij niet waarschijnlijk. “Ik verwacht niet dat de SDE speciaal voor een specifieke sector wordt aangepast,” aldus Meijer.