De Nederlandse elektriciteit- en gasnetbeheerders hebben hun nieuwe investeringsplannen gepubliceerd, zo meldde Netbeheer Nederland onlangs. Hieruit blijkt dat er fors meer geïnvesteerd zal worden in het energiesysteem. Een grote en noodzakelijke stap, want de netbeheerders moeten bijvoorbeeld de capaciteit van het elektriciteitsnet verdubbelen in de komende tien jaar.

De netbeheerders investeren in het uitbreiden, onderhouden en verzwaren van het elektriciteit- en gasnet. Hiermee treffen ze voorbereidingen voor het energiesysteem van de toekomst, waaronder een geheel nieuw netwerk op zee.

De investeringsplannen zijn bedoeld om alle betrokken partijen meer inzicht te geven in de aankomende investeringen en projecten. De plannen worden tweejaarlijks opgesteld en zijn door de Autoriteit Consument & Markt beoordeeld.

De investeringen gaan niet alleen naar infrastructuur, maar ook naar het versneld opleiden van personeel. Een van de grootste struikelblokken van dit moment. Bij de regionale netbeheerders zullen de komende jaren honderden bestaande onderstations worden uitgebreid en honderden nieuwe onderstations worden gebouwd. Verder wordt er tienduizenden kilometers aan midden- en laagspanning kabels aangelegd en geïnvesteerd in het gasnet voor de groei van groen gas. 

De coalitie Actieteam Netcapaciteit deed daarom aan het begin van het jaar ook een oproep aan Rob Jetten, minister voor Klimaat en Energie, om de realisatietermijnen voor netuitbreiding te verkorten, afgewogen maatschappelijke keuzes bij het verdelen van schaarste mogelijk maken, wet- en regelgeving om flexibiliteit mogelijk te maken versneld aan te passen en om onderzoek naar het effect van financiële prikkels in het technisch beroepsonderwijs.

‘Duizelingwekkende cijfers’ voor de energietransitie
Na vorig jaar al een recordbedrag van 4 miljard euro te investeren in de uitbreiding en het onderhoud van het net, wil TenneT daar richting 2025 nog een schepje bovenop doen. Zo maakte de netbeheerder onlangs al bekend in zijn jaarverslag. De investeringen worden verhoogd naar een minimum van 6 miljard euro vanaf 2025.

Lees ook: TenneT gaat miljarden meer investeren in Europese energietransitie

Netbeheerder Liander maakte in zijn investeringsplan bekend om tot en met 2024 3,1 miljard euro in het elektriciteitsnet te investeren om gerapporteerde knelpunten aan te pakken.

Geert-Jan Koning, senior adviseur marketing & communicatie bij Liander, noemt het “duizelingwekkende cijfers” die de netbeheerder presenteert. “Het tekent de enorme opgave die voor ons ligt door de energietransitie, economische groei en woningbouw. Het tekent ook de ambitie van Liander om hier met volle kracht de schouders onder te zetten.”

Ook zal er 357 miljoen euro worden uitgetrokken om het gasnet in stand te houden en 142 miljoen euro voor de transformatie naar een digitaal net. Dat is 50 procent meer dan in de prognose van het vorige investeringsplan.

Liander verwacht hiermee ruim 5.100 kilometer middenspanningskabels en 1.400 kilometer laagspanningskabels te leggen, en bijna 2.400 nieuwe middenspanningsruimten te realiseren. Tot 2031 verwacht de netbeheerder 56 nieuwe onderstations te bouwen en er circa 100 uit te breiden. Ook zal er worden gekeken naar slimme oplossingen, zoals congestiemanagement, om congestie zonder extra investeringen op te lossen.

Door het groeiende aanbod van energie door de bouw van datacenters, gasvrije woningbouw en de toename van elektrisch vervoer voorziet Liander dat ongeveer 195 van de 316 grote stations in het elektriciteitsnet tot 2031 overbelast zullen raken. Uit een eigen analyse blijkt dat het aantal knelpunten in de laagspanningsnetten tot zelfs 50 procent kan gaan toenemen in 2030.

Stedin voorziet komende jaren congestiegroei
Ook Stedin maakte bekend flink meer te gaan investeren. Hun gemiddelde investeringsbedrag ging van 642 miljoen euro naar 710 miljoen euro per jaar. Deze kunnen echter nog hoger worden wanneer de “toekomstige klantvraag en de hoge leveringsbetrouwbaarheid” vragen om hogere investeringsvolumes.

Daarbij liet de netbeheerder ook weten dat de stijgende financieringsbehoefte ook de druk verhoogt op het eigen vermogen. Ook is er volgens Stedin een reële kans dat zij de komende jaren nieuwe congestiegebieden afkondigen.