Fashion meets functionality in het nieuwe ontwerp van modeontwerpster Pauline van Dongen en textielkunstenaar Maaike Gottschal. Ze ontwikkelden textiel die energie zou moeten kunnen opwekken middels zonlicht. De uitvinding kreeg de toepasselijke naam ‘zonnestof’.

In hun weefstudio in Rotterdam tonen ze kleine lappen stof die op het eerste gezicht geen bijzonderheden vertonen. Alleen een oplettende kijker ziet tussen de patronen en franjes iets opmerkelijks. Er zijn smalle, donkere strips zonnecelfolie verweven in de stof. Ook bevindt zich in de hoek een klein lampje dat oplicht als er zonlicht bijkomt.

Zonnestof is als het ware textiel verweven met zonnecellen. De energie die wordt opgewekt als de zon op de stof schijnt hoeft niet meteen verbruikt te worden. Een aantal stoffen bevatten een batterij aan de achterkant die de energie op kan slaan. Ook kan er een stekkertje worden aangesloten op de stof om apparaten mee op te laden.

Zonnepanelen kunnen knapper

Van Dongen denkt dat de uitvinding best wel eens doorslaggevend kan zijn voor mensen die het niet hebben op het uiterlijk van de klassieke zonnepanelen. “Er is veel geïnvesteerd in zonnepanelen, en die zijn hoognodig hoor, maar ik ken ontzettend veel mensen die het vertikken om zonnepanelen te installeren. Niet omdat ze niet om duurzaamheid geven, maar omdat ze ze niet mooi vinden. Bovendien zijn panelen uniform en alleen toepasbaar op grote, platte oppervlakken. Het zou toch fantastisch zijn als al onze huizen vol liggen met kleding, gordijnen en tapijten die energie opwekken?”, stelt de modeontwerpster, die zich specialiseert in draagbare technologie. “Het is hoog tijd dat we binnen de duurzaamheidssector ook over esthetiek en gebruik gaan nadenken.”

Metgezel Maaike Gottschal, die is opgeleid tot modeontwerper aan de Gerrit Rietveld Academie maar zich later ontwikkelde tot textielkunstenaar, droomt over een toekomst waarin we net zoveel energie verbruiken als dat we zelf kunnen opwekken. Zonnestof zal volgens haar niet in de nabije toekomst de oplossing bieden. Maar dat is ook niet het voornaamste doel van het project: “We willen mensen vooral bewustmaken en inspireren.” De twee geven ook workshops aan studenten en andere geïnteresseerden.

Voor het maken van zonnestof gebruikt het duo zonnecelfolie, omdat dit materiaal dun, licht en vooral flexibel is. Er worden dunne strips afgesneden en verworven met het textiel middels een speciale soort garen die elektriciteit geleiden. Hierdoor ontstaat een klein elektrisch circuit.  

Grote vooruitzichten

Van Dongen en Gottschal werken momenteel aan een groot doek van de stof, die bijvoorbeeld gebruikt zou kunnen worden als wanddoek of picknickkleed. Ze ervaren nog een aantal technische uitdagen. Zo kan de stof wel nat worden, maar meermaals wassen of een flinke regenbui doorstaan is nog niet mogelijk.

Het zal nog wel een tijdje duren voordat je kleding van zonnestof in de winkels aantreft. De prototypes die de dames maken nemen veel tijd in beslag, waardoor de verkoopprijs veel te hoog zou worden voor de consument. “Uiteindelijk zal iemand het commercieel maken, op industriële schaal gaan weven, dat willen we ook mogelijk maken. Maar we willen nu allereerst de beweging in gang zetten.”