De afgelopen tijd schreef Solar365 al verscheidene keren over PV in Afrika. De verschillen met dat continent en Europa kunnen bijna niet groter zijn. Hier in Nederland kennen we bijna geen uitval van ons elektriciteitssysteem, dat is op veel plekken wel anders. Elektriciteit kan daar hét verschil betekenen in inkomen, voedselvoorziening, opleiding of zelfs tussen leven en dood.

Want zonne-energie op de juiste plek kan betekenen dat scholen beter onderwijs kunnen geven, dat kinderen ’s avonds nog aan hun huiswerk kunnen, maar ook dat ziekenhuizen gebruik kunnen maken van verlichting tijdens operaties of koeling voor de medicatie. Maar ook dat boeren een irrigatiesysteem kunnen gebruiken dat zomaar voor een tweede oogst en dus minder honger en extra inkomen kan zorgen. Een wereld van verschil.

Sopowerful
En dat verschil wil Sopowerful, met als oprichter Stefano Cruccu, graag maken. Cruccu is tijdens zijn studie in Delft al terechtgekomen in de zonne-energie. Hij begon zo’n twaalf jaar geleden bij Solarplaza en deed daar zijn eerste internationale ervaring op. Vervolgens groeide zijn carrière via BayWa r.e. en Groenleven. Tot het in 2019 begon te kriebelen.

Tijdens zijn velen reizen zag hij met eigen ogen wat voor verschil zon-PV kan maken aan de andere kant van de wereldbol. 800 miljoen mensen hebben geen of beperkt toegang tot elektriciteit. Cruccu: “Ik ben in Europa opgegroeid, met alle kansen vandien. Jij en ik hebben geluk, want je geboorteplaats kun je niet kiezen.”

‘We geven liever geen vis, maar een hengel’
Het duurde een paar maanden voordat hij de moed had zijn plannen daadwerkelijk om te zetten naar daden. In 2019 is Sopowerful opgericht met als missie: zonne-energie brengen waar het het hardste nodig is. Hij zegde zijn baan en appartement op en vertrok naar Malawi, een van de armste en minst geëlektrificeerde landen van Afrika.

Cruccu: “We werken samen met lokale installateurs om zonne-energiesystemen te realiseren op plekken waar ze een concrete en lange termijn impact hebben. We helpen gemeenschappen om zelf initiatieven te ontwikkelen. We geven de mensen liever geen vis, maar een hengel zodat ze zelfvoorzienend kunnen zijn. Met de zonnestroom kunnen ze irrigatie, educatie of een degelijke gezondsheidzorg opbouwen. We zijn voornamelijk bezig in Malawi, maar ook met een ziekenhuis in Tanzania en zelfs bij een school in Libanon. Wat ons betreft blijft het niet alleen bij Afrika.”

Sweat equity
Nu zijn er natuurlijk meer organisaties die dit soort projecten van de grond aan het tillen zijn. Het verschil met Sopowerful is, dat zij eigenlijk als een kleine projectontwikkelaar aan de slag gaan. Ze brengen alle onderdelen die nodig zijn voor een succesvol project bij elkaar en selecteren behoorlijk kritisch.

Hij vervolgt: “Een belangrijk onderdeel zijn uiteraard de financiën. Daar hebben wij een steeds solidere basis van partners voor. Maar wat ook van belang is: wij zijn lokaal aanwezig bij de projecten. Dit heeft als voordeel dat we beter de beste projecten kunnen identificeren. Daarmee bedoel ik de meest duurzame projecten op de lange termijn. Wij geven geen zonnesystemen weg, wij zoeken echt naar initiatieven die zelf moeite willen doen en ook financieel kunnen bijdragen. Ze moeten de mindset hebben met ons mee te willen zweten: sweat equity noemen we dat. Ze worden  zelf verantwoordelijk voor de installatie, maar ook voor het onderhoud en reparaties. Als men zich eigenaar voelt en men betrokken is, dan levert dat de beste resultaten op, weten wij inmiddels.”

‘We willen in 2025 verschil maken in een half miljoen levens’
Indien mogelijk wordt er bij de systemen software monitoring toegepast, zodat op afstand kan worden gekeken of een systeem functioneert. Cruccu: “Zo zagen wij onlangs bij een systeem bij een gezondheidkliniek dat de batterijen het niet meer goed trokken. Ze raakten ’s nachts significant leger. Bij navraag bleek dat er, naast de initiele koeling voor medicatie, ook een koeling voor koude drankjes in gebruik was genomen. Daar kunnen wij dan uitleggen dat het systeem daar niet voor ontworpen is en voorkomen dat het op de langere termijn defect raakt.”

“Ons doel is dat we voor 2025 met zonne-energie een daadwerkelijk verschil in een half miljoen levens willen maken. Maar dit neemt niet weg dat wij liever kiezen tien systemen te realiseren op een degelijke manier, dan twintig systemen waarbij we minder selectief te werk gaan.”

‘We willen voorkomen dat je iemand zonder rijbewijs een auto aanbiedt’
Sopowerful richt zich op drie gebieden: gezondheidszorg, educatie en water. Ze  hebben onlangs een kliniek geholpen waar geen verlichting was. Mensen werden geopereerd bij het licht van een mobiele telefoon of kaars. De medicatie kwam eens in de veertien dagen in een koelbox en er was ook geen waterzuivering. Zonder schoon water kan men de handen niet wassen en de instrumenten niet reinigen. Dan is het vrij duidelijk wat voor impact dit heeft op de overlevingskansen van patiënten.

Maar ook water voor irrigatie kan een wereld van verschil maken. Cruccu: “Wij zoeken naar groepen boeren die al enigszins georganiseerd zijn en gedreven te werk gaan. Wij ondersteunen zo’n groep dan en voorzien ze niet alleen van het systeem waardoor ze het hele jaar door kunnen irrigeren, maar via een lokale partner ook van een aanzienlijke training om het systeem te begrijpen en we geven ze uitleg hoe ze hun extra oogst kunnen vermarkten. Anders is het alsof je iemand zonder rijbewijs een auto aanbiedt.”

Partners zijn welkom
“Wij hebben bewust de keuze gemaakt niet in te schrijven op de grote fondsen maar samen te werken met partners die in de duurzame sector opereren. Zij zien hoe wij werken en willen aansluiten om onze missie mede mogelijk te maken. Zij dragen daar dan ook financieel aan bij. Het grote voordeel hiervan is dat we snel kunnen schakelen en bij een geschikt project in een paar maanden tijd een systeem draaiende kunnen hebben,” vertelt hij.

“Veel partners geven aan graag mee te doen aan dergelijke projecten omdat er niet alleen de wil is bij te dragen aan een beter klimaat maar, in het kader van maatschappelijk verantwoord ondernemen, ook aan een betere wereld. Wij hebben momenteel een stuk of 25 partners, maar we groeien graag dus wanneer iemand interesse in een partnerschap heeft, dan gaan we graag in gesprek.” 

Op de vraag waar hij het meeste trots op is antwoordt hij: “Met de twaalf projecten die nu operationeel zijn maken wij een substantieel verschil in het leven en de ontwikkeling van zo’n 60.000 mensen. Daar zijn we trots op en iedereen die betrokken is heel dankbaar voor. We hopen de komende tijd nog veel meer te bereiken.”