Solarpunk: hoop als verzet

02.02.2023 Simone Tresoor

Solarpunk: hoop als verzet

Heb je ooit van Solarpunk gehoord? Grote kans van niet. Het is een opkomende beweging die vooral gaande is op het internet, aldus De Chrononauten.

Solarpunk is een beweging, een esthetiek en een hashtag waaronder bloggers, fans, hobbyisten, illustratoren, ontwerpers, schrijvers en activisten een ecologische, inclusieve en betekenisvolle toekomst vormgeven.

Solarpunk schetst een beeld van hoop en optimisme
Solarpunk is begonnen met het schetsen van beeld. Een uiting van hoe een mooiere, duurzamere en betekenisvollere wereld eruit zou kunnen zien. Kernwoorden zijn circulariteit, minder grote kapitalistische bedrijven, ouderwets vormgegeven vervoersmiddelen op elektriciteit, ambachtswerk, gemeenschapszin, zelf groente verbouwen en duurzame energie.

Dat klinkt je waarschijnlijk wat dromerig in de oren. Het tonen van een radicaal duurzamere en mooiere wereld. Hoe zit het dan met het woord punk? Solarpunk heeft niet veel op met het kapitalisme. Ze balen van het pessimisme in het dagelijks leven, dat vinden ze te gemakkelijk. Ze schetsen een beeld van hoop en optimisme in utopische verbeeldingen.

Tegenbeweging van Cyberpunk
Hierdoor lijken zij de tegenbeweging van Cyberpunk die juist een vervallen wereld laat zien vol regen, neon-reclame, verloedering, vervuiling en grote bedrijven. Een wereld waar de natuur ver te zoeken is. Solarpunk is een kreet van verzet tegen alles wat commercieel is.

De beweging ontstond als een hashtag waaronder fans van speculatieve fictie een positieve verbeelding van een duurzame en inclusieve wereld zonder leiders gingen bouwen. Het speelt zich vooral af op platformen, blogs en internetfora. Het gaat om sprookjesachtige beelden, verhalen met betekenis, essays en technologisch oplossingen.

Solarpunk heeft geen ‘gezicht’
Ze verbeelden een samenleving gebouwd op duurzame energie en wijzen fossiele energie af. Ze willen bouwen aan een low-tech wereld waar apparaten te repareren zijn. Met veel minder wegwerpcultuur. Ze proberen ons in contact te brengen met hoe de wereld om ons heen werkt en ons de vaardigheden bij te brengen die ons in staat stellen voor onze directe omgeving te zorgen.

Er is geen ‘gezicht’ van Solarpunk: geen film, boek of hanekam. Het gaat om duurzame gemeenschappen bouwen, ecosystemen herstellen en voor elkaar en de omgeving zorgen.

De energietransitie heeft iets elitairs
Punk is altijd een tegenbeweging geweest die mainstream afwijst en voor radicale keuzes gaat. Dat is bij Solarpunk ook noodzakelijk, want we leven in een wereld met enorme milieuproblemen. Maar is Solarpunk politiek? Hoe punk ben je als de oplossingen die je bedenkt al aangeboden worden? Denk daarbij aan de energietransitie die overal in volle gang is.

Maar de beweging vindt die energietransitie momenteel vooral iets elitairs. Denk aan de groene woontorens die overal ter wereld verrijzen, met name voor de rijkeren. En dichter bij huis: de ontstane energiearmoede. De beter bedeelden hebben wél de financiële mogelijkheden hun woning te verduurzamen.

Hoe Solarpunk ben jij?
Het is dus een beweging zonder commerciële gedachtegang, die speculatief werkt aan hoe een betere wereld eruit zou kunnen zien. En het mooie is: iedereen mag meedoen. Jij dus ook. En eigenlijk doe je dat waarschijnlijk al voor een deel gezien je in de solarwereld werkzaam bent. Want Solarpunk schetst een hoopvolle betere wereld met een optimistische visie op duurzame energie.  Een wereld creërend waar iedereen wel zou willen wonen.