Wie mijn eerdere columns in Solar365 heeft gelezen, weet dat ik de energietransitie niet alleen als een technologische uitdaging zie, maar vooral als een sociale opgave. De afgelopen jaren heb ik meerdere keren geschreven over hoe de zonnestroommarkt zich ontwikkelt, over saldering, dynamische tarieven en – steeds vaker – over energieopslag. En eerlijk is eerlijk: het onderwerp thuisbatterijen kwam in die stukken steeds prominenter in beeld. En terecht.

De opkomst van de thuisbatterij is niet alleen een logische reactie op het afschaffen van de salderingsregeling, maar ook een noodzakelijke stap in de energietransitie. Stroom die we lokaal opwekken, moeten we in toenemende mate ook lokaal gaan gebruiken of opslaan. Het net loopt vol, terugleveren levert steeds minder op en piekbelastingen worden financieel steeds zwaarder afgestraft. Wereldwijd zie je die ontwikkeling ook. Grote Chinese fabrikanten, die jarenlang uitsluitend panelen produceerden, zetten nu vol in op thuisbatterijen. Dat is geen toeval: het is dé groeimarkt van het komende decennium.

Besparen op hoge energiekosten

Door naast PV ook een thuisbatterij te plaatsen kun je op drie manieren extra geld besparen:

• Hoger direct eigen gebruik. Zonder batterij gebruik je gemiddeld slechts zo’n 30 procent van je eigen zonnestroom direct in huis. Met een kleine thuisbatterij kan dat stijgen naar 60 procent. Dat scheelt al snel zo’n 150 euro per jaar voor een gemiddeld huishouden.
• Slim laden en ontladen met dynamische tarieven. Door je batterij op te laden met zonnestroom als de stroom goedkoop is en te ontladen als de tarieven pieken, kun je nog eens zo’n 150 euro per jaar besparen.
• Variabele netwerktarieven. Vanaf 2028 worden netwerktarieven afhankelijk van het tijdstip. Stroomgebruik rond het middaguur wordt goedkoper, piekverbruik in de ochtend en avond duurder. Door slim te schuiven in vraag en aanbod, ligt hier opnieuw een besparing van circa 150 euro per jaar in het verschiet.

Tel je die drie posten bij elkaar op, dan kom je op een besparing van 450 euro per jaar. Maar omdat de besparingen elkaar deels overlappen, blijft de realistische besparing voor een gemiddeld huishouden met een extra geplaatste kleine batterij van zo’n 5 kilowattuur en 8 zonnepanelen steken rond de 300 euro tot 350 euro extra per jaar. Dat is nog steeds een aanzienlijk bedrag, zeker in een tijd van hoge energiekosten. Voor bewoners in de sociale sector vind ik zonnepanelen met thuisbatterijen dan ook echt een must.

Sociale huursector ‘verplicht’

Waar de markt voor koopwoningen inmiddels razendsnel beweegt richting batterijen van 5 tot 10 kilowattuur (afhankelijk van dakoppervlak en aantal panelen), zien we in de sociale huursector dezelfde trend opkomen, zij het op bescheidener schaal. Bij Wocozon installeren we de komende periode standaard 6 tot 8 zonnepanelen in combinatie met een 5 kilowattuur-batterij bij sociale huurwoningen. Dat was een paar jaar geleden ondenkbaar, maar begint nu gelukkig ‘normaal’ te worden. Want ook huurders hebben recht op lagere energielasten en een bijdrage aan de energietransitie. Voor de sociale sector zijn we moreel verplicht om te doen wat kan om juist die bewoners te helpen met een flinke besparing op hun energiekosten.

Het nieuwe normaal van zonnepanelen met een thuisbatterij is hard nodig. In 2040 moet onze gebouwde omgeving volledig geëlektrificeerd zijn. De lokale opwek moet met een factor vier zijn toegenomen en ook de mobiliteit zal grotendeels elektrisch verlopen. Dat betekent een gigantische groei in de behoefte aan lokale opslag én laadinfra. De volgende stap is de buurtbatterij.

Een briljant idee dat nog even op slot zit

Technisch gezien is de buurtbatterij misschien wel de slimste oplossing. Een grotere batterij, centraal in de wijk geplaatst, kan nog veel efficiënter stroom balanceren, pieken afvlakken en meteen fungeren als buffer voor laadpalen in de buurt. Het houdt de opgewekte stroom echt lokaal, en dat is voor het elektriciteitsnet pure winst. Binnen de huidige energiewetgeving kan het nog niet, maar zoals ik al in mijn eerdere columns heb aangegeven: buurtbatterijen zijn de toekomst. Zodra de wet wordt aangepast en kleinverbruikers onderling of via een buurtbatterij (op fiscaal vriendelijke wijze!) lokaal stroom kunnen uitwisselen voorspel ik ook een ware doorbraak voor buurtbatterijen. Tot die tijd zal de groei vooral bij individuele thuisbatterijen liggen.

Toekomst onomkeerbaar

Kortom: de beweging naar thuisbatterijen is logisch, noodzakelijk én onomkeerbaar. Bij Wocozon vinden we dat ook de sociale sector hiervan moet profiteren. Gelukkig zijn diverse woningcorporaties al trajecten gestart om de thuisbatterij tijdig uit te kunnen rollen. Ondertussen gaat mijn blik al verder vooruit naar 2040. Ik verwacht dat de buurtbatterij dan massaal zijn intrede doet en dat dat de ontknoping wordt waar we de afgelopen jaren voor hebben gewerkt.