Cocktails shaken, vaten verwisselen, of een paneeltje installeren. Het is één pot nat... Dat zou je tenminste op kunnen maken uit de woorden van de nieuwe voorzitter van VNO-NCW, Ingrid Thijssen. “Heel veel mensen gaan hun baan verliezen’, vertelt ze aan het AD. Maar omdat er onder andere in techniek arbeidstekorten zijn pleit ze ervoor dat een ontslagen barman bijvoorbeeld meteen, zonder opleiding vooraf, verwarmingsinstallateur wordt. Zou het ook zo kunnen zijn dat het barpersoneel straks zonder enige voorkennis de zonnepanelen legt? We vroegen het Allart de Jong van Omega Training & Inspectie, Dick Reijman van Techniek Nederland en Rolf Heynen van Dutch New Energy Research.

“Tja. Op zich denk ik dat zo iemand ook best kan helpen met het leggen, vastschroeven en aansluiten van de panelen en met het monteren van de verloopstekker”, laat De Jong weten. “Maar je moet echt duidelijke montage- instructies geven en wel constant over de schouder meekijken. Het is uiteindelijk ook maar een heel klein gedeelte van wat een ervaren installateur doet. Je kunt het een beetje zien als iemand in de bouw die de zandzakken draagt.” De Jong twijfelt over de noodzaak. “Nu kunnen de installateurs nog wel wat extra handjes gebruiken. Maar door de crisis worden er wel al projecten bij vooral kleinere bedrijven stilgezet.”

"De installatiesector zit in een hele grote transitie en handjes zijn overal nodig."

Ook Dick Reijman, woordvoerder van Techniek Nederland denkt dat het aantal klussen op de korte termijn mogelijk zal afnemen. Maar toch is ook hij voorstander van het idee. “We verwachten vanaf 2022 weer een snel herstel dus dan hebben we extra monteurs hard nodig. Want op dit moment laat de instroom van technische vakmensen te wensen over. Vandaar ook dat wij pleiten voor het in stand houden van de NOW-regeling volgend jaar. Daarmee kunnen bedrijven die onverhoopt in de problemen komen de technische vakmensen in dienst houden die we na de crisis heel hard nodig hebben. Bovendien zegt Thijssen er ook bij dat je iemand aanneemt die in de basis wel aanleg heeft voor het vak en dat je die dan ondertussen opleidt. Niet van de ene op de andere dag aan de slag dus maar omscholen met een combinatie van leren en werken. Monteur is echt een vak. Het kost tijd en inzet om dat onder de knie te krijgen.”

Rolf Heynen, directeur van Dutch New Energy Research, vraagt zich af of het aantal klussen wel gaat afnemen. Misschien op de korte termijn, maar de komende jaren niet. “De zonnepanelensector alleen al laat een groei zien in de eerste helft van 2020 ten opzichte van de eerste helft van 2019, en dat was in de piek van de coronatijd. De installatiesector zit in een hele grote transitie en handjes zijn overal nodig: zon-pv, zon-thermie, windmolens, en de hele warmtetransitie, bovenop het gegeven dat er een miljoen huizen bijgebouwd moeten worden.”

Hij vervolgt: “De instroom van installateurs blijft mager. Zij-instroom van andere sectoren is daarom wenselijk. Maar een ‘barman’ moet niet denken direct zelfstandig ketels op te kunnen hangen. Het vak van installateur is complex en een waar ambacht.” Toch kan een instromer direct van nut zijn als ondersteuning bij bijvoorbeeld het plaatsen van zonnepanelen, vindt ook Heynen. “Zolang dat inderdaad onder toezicht gebeurt, en parallel met scholing gaat.”